چند روز پیش عده‌ای از مدرسان حوزه‌های علمیه دینی در ایران بیانیه‌ای دادند که گویای همین نگرانی از آمدن تابستان بود.

آنها وحشت خود از پوشش زنان متناسب با دمای هوا را ابراز کرده و هشدار دادند: «پس از گرم‌تر شدن هوا، هنجارشکنی‌ها به‌صورت برهنگی رخ می‌نماید.»

در این بیانیه به مقام‌های ایرانی گفته شد که نباید به اشتباه تصور کنند که «مماشات و تسامح» در زمینه حجاب ممکن است و هشدار دادند که چنین سیاستی باعث بهبود یا حفظ وضع موجود نخواهد شد، بلکه وضع بدتر می‌شود.

البته آنچه آنها «مماشات و تسامح» خوانده‌اند توصیف درستی از رویارویی کنونی و حکومت و زنان شوریده بر حجاب اجباری نیست.

زنانی که بدون حجاب به خیابان و دیگر محیط‌های عمومی می‌روند همچنان خطرهای سنگینی را به جان می‌خرند: از حمله و اوباشی‌گری هواداران آتش‌به‌اختیار حکومت با سطل ماست، کتک و دشنام گرفته، تا بازداشت، حکم زندان و شلاق یا اخراج از کار.

در واقع بیش از آنکه حکومت در تحمیل حجاب مماشات کند، این زنان مخالف حجاب اجباری هستند که اراده خود به آزادی پوشش را به حکومت تحمیل کرده‌اند.

این پیشروی زنان دوراهی دشواری را پیش روی مقام‌های قضایی و امنیتی قرار داده است.

آنها ناچارند یا واقعیت جدید و جابجایی برگشت‌ناپذیر هنجارهای پوشش را بپذیرند یا آنکه سعی کنند با خشونت مستقیم یا سرکوب غیرمستقیم و هوشمند، مثلا از طریق پلمب مغازه و توقیف خودرو، سعی کنند دست‌کم وضعیت را به تابستان گذشته و پیش از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی برگردانند.

در حالت اول، اگر حکومت در شرایطی که حجاب را به عنوان یک خط قرمز و نشانه اقتدارش جا انداخته از آن عقب‌نشینی کند، می‌تواند امکان پیشروی مخالفان در دیگر عرصه‌ها را به آنها نشان دهد.

در حالت دوم هم حکومت با این واقعیت روبرو است که توسلش به زور و سرکوب در مواردی ظرفیت بازدارندگی‌ را از دست داده است. برای معترضان جان به لب‌رسیده ترس‌ها در حدی ریخته که ممکن است یک نمونه از خشونت در تحمیل حجاب آتش خشم مخالفان را شعله‌ورتر کند.

هر قدر هم که رهبران جمهوری اسلامی بخواهند تحمیل حجاب اجباری بر سر زنان را به عنوان یک حکم شرعی و ضرورت آسمانی معرفی کنند، در عمل گریزی از محاسبات سیاسی و این‌جهانی ندارند.

سیاسی بودن حجاب برای حکومت را می‌توان در آنجا دید که آیت‌الله علی خامنه‌ای هم از سر برداشتن روسری‌ها را به جز «حرام شرعی» به عنوان «حرام سیاسی» توصیف کرده است.

هواداران آیت‌الله خامنه‌ای او را به عنوان «رهبر مسلمین جهان» می‌شناسند. حال این رهبر مذهبی و سیاسی، با اختیارات مطلقه، کاری را حرام اعلام کرده که میلیون‌ها زن در جهان اسلام، از بیروت و بیت‌المقدس گرفته تا ریاض و بغداد روزانه انجامش می‌دهند و می‌توان مطمئن بود بسیاری از زنان و دختران در خیابان‌های ایران و در چند صدمتری بیت رهبری به آن ادامه خواهند داد.

جمهوری اسلامی هنوز اهرم‌های قدرت بسیاری دارد، اما پایه‌های اقتدارش و پایگاه اجتماعی‌اش با چنین خط قرمزهای دفاع‌ناشدنی و از پیش‌شکست‌خورده به شدت ضربه خورده است.

اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در ماه‌های اخیر ماهیت یک جنبش انقلابی را داشته که هنوز نتوانسته تشکیلات و نیروی سیاسی لازم برای دگرگونی ساختار حکومت را پرورش دهد، اما انقلابی اجتماعی در لایه‌های عمیق و به شکلی متکثر در عرصه‌های گوناگون در جریان است که پلیس، شورای انقلاب فرهنگی، حوزه‌های علمیه و شخص رهبر، حتی اگر توان دیدن ابعادش را داشته باشند، به زحمت جز تشدید خشونت ابزار قابل ملاحظه‌ای برای متوقف کردنش دارند.

از: بی بی سی