بهاره شبانکارئیان / روزنامه اعتماد
چندین سال است در کشور آماری مبنی بر قتل‌های ناموسی توسط هیچ سازمانی منتشر نمی‌شود، اما طبق آخرین آماری که در سال ۱۳۹۸ منتشر شده، مشخص است؛ سالانه بیش از چهار صد مورد قتل‌های ناموسی در کشور رخ می‌دهد. بررسی‌های «اعتماد» از اخباری که منتشر شده، نشان می‌دهد؛ طی سه هفته اخیر چهار زن به خاطر مسائل ناموسی و آنچه که ناموس نامیده می‌شود به قتل رسیده‌اند. این درحالی است که در منطقه صفاییه شهرستان خوی طی دو هفته، دو قتل ناموسی اتفاق افتاده و در این دو مورد مقتولان به دست پدران خود کشته شده‌اند.
۲۵ فروردین ۱۴۰۲: «مریم.س» زن ۳۴ ساله اهل دهستان الند در شهرستان خوی واقع در آذربایجان غربی توسط پدر و برادرانش به دلیل اینکه عکس‌ها و فیلم‌های او توسط یک مرد در فضای مجازی منتشر شده بود به قتل می‌رسد. هر چند پدر و برادران او مدعی شدند که مریم خودکشی کرده است. «اعتماد» پیش‌تر طی گزارشی تحت عنوان «شامگاه مخوف الند» به این موضوع پرداخت.
۲۷ فروردین ۱۴۰۲: «دنیا.ر» دختر ۱۹ ساله اهل روستای «داردرفش» کرمانشاه با انگیزه ناموسی توسط یکی از اقوام‌شان به قتل می‌رسد. لازم به ذکر است «اعتماد» در پیگیری از این خبر به اطلاعات موثقی دست پیدا نکرده و حتی یکی از اهالی در این باره می‌گوید که داستان‌های مختلفی در مورد این خبر شنیدیم. عده‌ای هم می‌گویند که دنیا خودکشی کرده است، اما یکی دیگر از اهالی قتل این دختر جوان را تایید می‌کند.
۹ اردیبهشت ۱۴۰۲: زنی ۳۴ ساله در محله جهانگیری شهرستان اراک توسط همسرش به قتل می‌رسد. با پیگیری‌های «اعتماد» درباره این خبر مشخص می‌شود: «این زن ۳۴ ساله چند ماه پیش از حادثه با مردی وارد رابطه می‌شود. همسرش متوجه این قضیه می‌شود و به پلیس اطلاع می‌دهد. دستگاه قضا، همسر این مرد و شخصی که با او در رابطه بوده را به زندان می‌اندازد، اما چند وقت بعد که این زن با قید وثیقه آزاد می‌شود، همسرش او را در خانه با ضربات چاقو به قتل می‌رساند. همچنین خواهر‌زاده مقتول هم در جریان این ماجرا توسط شوهر این زن کشته می‌شود.
۹ اردیبهشت ۱۴۰۲: «شیروان.ه» زن ۲۴ ساله اهل صفاییه شهرستان خوی به دست پدرش به قتل می‌رسد. در این جنایت، پسرعموی این زن نیز به دلیل ارتباطی که با شیروان داشته به دست همسر این زن کشته می‌شود.
جنایت در نیمه شب خوی
«اعتماد» در این گزارش طی مصاحبه‌ای که با دو فعال مدنی و یکی از اقوام شیروان، زن ۲۴ ساله‌ای که قربانی کودک همسری نیز بوده، می‌پردازد.
وقتی پدرش از راه رسید، طناب را دور گردن شیروان انداخت و او را کشان‌کشان به حیاط خانه آورد و خفه‌اش کرد
روستای «قزل آخ» در بخش صفاییه الند واقع در شهرستان خوی از توابع آذربایجان غربی است. به گفته اهالی منطقه، این روستا حدود ۷۰ الی ۸۰ خانوار دارد که اکثر اهالی آن با هم قوم و خویش هستند. یکی از اقوام مقتول در مورد قتل شیروان به «اعتماد» می‌گوید: «وقتی شیروان شانزده، هفده سال داشت او را به اجبار به یکی از پسرعموهایش می‌دهند، ولی شیروان یکی دیگر از پسرعموهایش را دوست داشت. پدرش می‌گفت که او را قبول ندارد. برای همین او را به یکی از پسرعموهایش می‌دهد که خودش قبول داشت.
شوهر شیروان هم این قضیه را از همان اول می‌دانست، اما با این حال با شیروان وارد زندگی مشترک می‌شود تا اینکه دو سال پیش در زندگی مشترک‌شان مشکلاتی پیش می‌آید و همسر شیروان به او می‌گوید که به خانه پدرت برو تا طلاق بگیریم. شیروان هم به خانه پدرش می‌رود و پدر او هم برای جدایی آنها اقدام می‌کند. یک روز که پدر شیروان در حال انجام اقدامات طلاق آنها بوده، مادر شیروان از او می‌خواهد که به زندگی‌اش برگردد. شیروان هم دوباره راهی خانه شوهرش می‌شود. وقتی پدر او به خانه برمی‌گردد، متوجه می‌شود که شیروان به خانه همسرش برگشته است. برای همین با او قطع ارتباط می‌کند، چون معتقد بود آبرویش رفته و حالا که خبر جدایی دخترش همه جا پیچیده، او دوباره به خانه همسرش برگشته است.»
او در ادامه می‌گوید: «تا اینکه یکی از برادران شوهر شیروان متوجه ارتباط نزدیک شیروان با یکی دیگر از پسرعموهای‌شان می‌شود و به شوهر او اطلاع می‌دهد و می‌گوید؛ روزهایی که خانه نیستی همسرت پسرعموی‌مان را به خانه می‌آورد… او هم شروع به کشیک کشیدن از خانه می‌کند. شوهر شیروان به خاطر شغلش اکثر شب‌ها خانه نبود. شب حادثه ساعت ۱۲ شب هنگامی که در حال کشیک دادن از خانه‌شان بوده، متوجه می‌شود شخصی وارد خانه آنها می‌شود. سریع خودش را به خانه‌شان می‌رساند و می‌بیند پسرعمویش خانه آنها است. با اسلحه‌ای که همراه داشته چهار گلوله به سمت پسرعمویش شلیک می‌کند. پسرعموی او با اینکه مجروح شده بود خود را از پنجره به داخل حیاط خانه پرت می‌کند تا فرار کند، اما چهار، پنج نفر مسلح از همکاران شوهر شیروان داخل حیاط نگهبانی می‌دادند.
همین که صدای گلوله به گوش جماعت می‌رسد از خانه‌های‌شان بیرون می‌آیند که ببینند چه خبر شده. پدر شیروان هم سریع خودش را به خانه آنها می‌رساند. داخل حیاط می‌بیند وضعیت آشفته است و شاهدان به او می‌گویند؛ حکایت دختر تو این بوده است. شوهر شیروان و بقیه افراد در حیاط بالای سر آن پسر بودند که ناگهان پدر شیروان وارد خانه می‌شود و یک طناب دور گردن دخترش می‌اندازد و او را کشان کشان تا حیاط خانه می‌کشد و کنار جنازه همان پسرعمویش می‌اندازد.»
به گفته این فرد جنازه شیروان و پسرعمویش در پزشکی قانونی است و هنوز تحویل خانواده‌ها نشده است. در حال حاضر شوهر و پدر شیروان در بازداشت به‌سر می‌برند.
اینجا زن قربانی است
یکی از فعالان مدنی خوی که تمایلی ندارد نامش در گزارش منتشر شود، درباره این خبر به «اعتماد» می‌گوید: «شیروان در یک روستای سنت‌گرا متولد می‌شود و در شانزده، هفده سالگی به اجبار شوهرش می‌دهند، آن‌هم به کسی که مورد علاقه شیروان نبود. بنابراین شیروان هم قربانی کودک‌همسری بود و هم به اجبار شوهر کرده بود. براساس قوانین حقوق بشر هر انسان زیر ۱۸ سال کودک محسوب می‌شود. بیشتر مواقع در منطقه‌ای که ما زندگی می‌کنیم کودکان را خیلی سریع وارد زندگی مشترک می‌کنند. این افراد تا آخر عمر باید به زندگی مشترک‌شان ادامه بدهند و چون چاره‌ای ندارند در اکثر مواقع خودکشی را انتخاب می‌کنند.
در منطقه ما طلاق را قبول ندارند و به زنی که طلاق گرفته «ژن بی» می‌گویند، به معنی زن مطلقه. برای همین زنان در این منطقه یا به دست شوهران خود کشته می‌شوند یا خودکشی می‌کنند. در مناطق ما طلاق تعریف نشده، برای همین زن‌کشی آمار بالایی دارد. همین چند روز پیش یک زن ۶۰ ساله که هفت فرزند هم دارد به خاطر مشکلات خانوادگی اقدام به خودسوزی می‌کند. در حال حاضر هم در بیمارستان تبریز بستری است. ببینید زنان در این منطقه چون راهی برای فرار از مشکلاتی که پیش پای‌شان قرار گرفته ندارند، اولین فکری که به سرشان می‌زند خودکشی است.»
این فعال مدنی در ادامه در مورد فرهنگ استفاده از تکنولوژی می‌گوید: «فردی که در تهران یا شهرهای بزرگ زندگی می‌کند با توجه به شناخت اجتماعی که از شهر محل زندگی‌اش دارد، فضای ماهواره یا فضای مجازی را درک کرده و با آنها هماهنگ می‌شود، اما در برخی روستاها و منطقه ما چون شناختی از این فضاها شکل نگرفته است باعث می‌شود موارد اینچنینی افزایش پیدا کند.
مورد دیگر اینکه زن در منطقه ما یا اکثر مناطق ایران جزو مایملک مرد به حساب می‌آید. برای همین برخی زنان در این مناطق ترجیح می‌دهند روابط دو نفره خودشان را دور بزنند و شخص سومی را وارد زندگی مشترک‌شان کنند. اینجا اصلا مکانی برای اینکه زنان با یکدیگر حرف بزنند و درددل کنند، نداریم. داخل مسجد هم که زنان نمی‌توانند از مشکلات زناشویی یا مشکلات دیگرشان با هم صحبت کنند.
در منطقه خوی یک خانه امن وجود ندارد که وقتی زنان احساس ناامنی می‌کنند به آنجا پناه ببرند. اینجا زن قربانی است. فکر می‌کنید شخصی که عکس‌های مریم.س را منتشر کرد و باعث شد پدر و برادرانش او را به قتل برسانند، کجاست؟ برای خودش می‌چرخد و راست راست راه می‌رود. انگار این یک موضوع زنانه بوده. مثل حوا که سیب را به آدم تعارف کرد و گناهکار به دنیا آمد.»
فاجعه‌ای تکراری طی دو هفته
یکی دیگر از فعالان مدنی این منطقه نیز به «اعتماد» می‌گوید: «این فاجعه به فاصله دو هفته از اتفاقی که برای مریم.س افتاد، رخ داده است. هر دو قتل با انگیزه ناموس در منطقه صفاییه بوده. وقتی شوهر شیروان او را با پسرعمویش در اتاق دیده این اتفاق رخ داده است. این حوادث بیشتر به خاطر فقر مالی و فقر فرهنگی رخ می‌دهد. علت دیگر هم استفاده نادرست از فضای مجازی است. مثلا مساله حجاب در تمام جوامع امری اختیاری است، ولی در کشور ما بی‌حجابی را طور دیگری تلقی می‌کنند. هر کسی نمی‌تواند این مساله را هضم کند و خیلی‌ها فکر می‌کنند بی‌حجابی مساوی است با امر خلاف یا نامشروع. در صورتی که بی‌حجابی در کشورهای دیگر یک فرهنگ است. در مورد فضای مجازی هم چون در مناطق ما استفاده از آن درست معنا نشده به سمت دیگری حرکت می‌کند. نکته دیگر ازدواج‌های تحمیلی در منطقه ما است که دختران را در سن پایین شوهر می‌دهند.»
جسد مثله شده زن ۳۷ ساله با انگیزه ناموسی در بیابان‌های پاکدشت
از ابتدای فروردین ۱۴۰۲ تاکنون ۵ زن قربانی مسائل ناموسی شدند. یکی دیگر از این زنان در سن سی و هفت سالگی در ۱۵ فروردین ماه جاری توسط همسرش با انگیزه ناموسی به قتل رسید. همسر این زن جسد مثله شده او را در بیایان‌های اطراف پاکدشت رها کرد. درنهایت روز دوشنبه بیست و هشتم فروردین ماه ۱۴۰۲، این مرد جوان با اعتراف به این جنایت گفت: «در پی رابطه مخفیانه همسرم با یک فرد در پروسه طلاق گرفتن بودیم و به همین دلیل درگیری میان ما در داخل خانه رخ داد من نیز در جریان این نزاع همسرم را با ضربات میله بر سرش به قتل رساندم و پس از تکه تکه کردن جسد آن را در بیابان‌های اطراف پاکدشت به خاک سپردم.»
براساس گزارش اداره چهارم پلیس آگاهی پاکدشت؛ پس از اعترافات صریح متهم به قتل، تیمی از کارآگاهان اداره چهارم پلیس آگاهی، متخصصان پزشکی قانونی و کارشناسان تشخیص هویت به همراه متهم راهی بیابان‌های پاکدشت شدند و جسد تکه‌تکه شده زن جوان را کشف کردند.
با دستور قاضی جنایی، بقایای جسد مقتوله برای معاینات دقیق‌تر به پزشکی قانونی منتقل شد و متهم دراختیار کارآگاهان اداره دهم پلیس آگاهی ویژه قتل قرار گرفته است.
به نقل از: ایران امروز
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید