بیش از یک‌سال از شروع اعتراضات سراسری ایران در پی قتل «مهسا [ژینا] امینی»، شهروند جوان سقزی می‌گذرد و حالا «ابراهیم رئیسی»، رییس دولت جمهوری اسلامی در قالب سفر استانی، بار دیگر به کردستان، خاستگاه خیزش «زن، زندگی، آزادی» سفر کرده است. اگرچه در یک‌سال گذشته رئیسی در قالبی غیر از سفر استانی نیز به سنندج رفته بود و ماجرای خوش‌و‌بش کردن او با یک مغازه‌دار با واکنش افکار عمومی روبه‌رو شد اما روز پنج‌شنبه ۱۱ آبان میدان «اقبال» این شهر را برای او قرق کردند و دوربین‌های رسانه‌ها را بالا بردند تا بگویند رییس دولت در کردستان محبوبیت دارد. با این همه، واکنش شهروندان چیز دیگری بود:‌ «ما فراموش‌کار نیستیم.» 

***

دوربین‌های رسانه‌های حکومتی بر فراز میدان اقبال شهر سنندج می‌چرخند و خبرنگاران حکومتی با شور و هیجان از استقبال مردم کردستان از رئیسی می‌گویند. اما کیست که نداند مقامات استانی حامیان جمهوری اسلامی را برای حضور در این میدان بسیج کرده‌اند و شهروندان کردستان پذیرای حاکمان نیستند؟ 

طبق اطلاع «ایران‌وایر»، درست از یک هفته قبل از تاریخ سفر رئیسی به کردستان، تمامی مرخصی‌ها در ادارات استان لغو و نیمی از کارمندان اداره‌ها طبق دستور ادارات مربوطه، موظف به حضور در مراسم استقبال شدند. خانواده‌های عضو نهادهای حمایتی، از جمله «بنیاد شهید»، «بهزیستی» و «کمیته امداد» هم به همین منوال. 

میدان اقبال سنندج همین‌گونه تا حدودی از جمعیت پر شد اما تصاویر نشان می‌دهند که بخش قابل توجهی از این میدان اصلی سنندج خالی از جمعیت است. 

استان کردستان و شهر سقز محل تولد «ژینا» و خاستگاه اعتراضات سراسری اخیر بود. کشته‌ها و زخمی‌های بسیاری هم طی یک سال، شهروندان این استان را عزادار و آسیب‌دیده کرده‌اند. جمهوری اسلامی برای پوشاندن چنین شرایطی، برنامه‌های ویژه‌ای در این سفر برای رئیسی تدارک دید. 

دولت امیدوار بود تا با بهره‌برداری از چند پروژه، از جمله راه‌آهن همدان-سنندج، فرودگاه سقز، بازگشایی گذرگاه «سیف» در سقز و چند طرح آب‌رسانی و ورزشی، آبی بر آتشی که سال گذشته به پا کرده بود، بریزد اما واکنش‌های مردم در این بین قابل توجه‌اند. 

یک شهروند در این‌باره به شهروندخبرنگار «ایران‌وایر»‌ می‌گوید: «چه معنی‌ دارد که دولت هر بار برای یک افتتاح این همه هزینه‌تراشی کند؟ دولت با پولی که متعلق به این مردم است، به عنوان کارگزار موظف به این نوع خدمت‌رسانی است و ضرورتی ندارد که با افزایش هزینه‌ها، هر بار و در هر سفر استانی چنین بزرگ‌نمایی کند.» 

این شهروند اضافه می‌کند: «تمامی این موارد باید دهه‌ها قبل به‌عنوان بخشی از حقوق شهروندان محقق می‌شدند و حالا پس از گذشت ۴۵ سال، وجود راه‌آهن و یا فرودگاه درحالی‌ که هزاران شهروند جان خود را در جاده‌های غیر استاندارد از دست داده‌اند، هیچ توفیری ندارد.»

پروژه‌های نمایشی در سفر استانی رئیسی 

دولت رئیسی برای شهر سقز سه برنامه در نظر داشت؛ فرودگاه، بازگشایی مرز سیف و بهره‌برداری از خطوط انتقال آب سد «چراغ‌ویس». در مورد نخست، یعنی فرودگاه سقز، بخشی از آن در تیرماه ۱۴۰۰ و توسط دولت پیشین به صورت ناقص افتتاح شد. این دولت هم ادعای افتتاح و بهره‌برداری کامل از پروژه را دارد اما به اذعان بسیاری از کارشناسان، کماکان به دلیل نواقص عمده‌ای که دارد، نمی‌تواند به‌عنوان فرودگاه فعالیت کند. اگرچه یک پرواز از سقز به تهران هم‌زمان با بهره‌برداری پروژه تدارک دیده شده است اما به گفته کارشناسان، احتمال این‌ که در روزهای آتی پروازی داشته باشد، بعید است و این فقط یک نمایش محسوب می‌شود.

پروژه دوم، یعنی بازگشایی مرز سیف نیز داستانی ۱۰ ساله دارد. سیف یکی از روستاهای بخش «سرشیو» سقز است که در نقطه صفر مرزی قرار دارد. گذرگاهی از این روستا به سمت اقلیم کردستان وجود دارد که تا اوایل دهه قبل نیز فعالیت بازرگانی و واردات و صادرات در آن انجام می‌شد اما سپاه کردستان و در راس آن «قرارگاه حمزه» در ارومیه که سپاه کردستان زیر نظر آن است، به بهانه نبود امنیت و حضور احزاب مخالف جمهوری اسلامی، آن را مسدود کرده بود. با این کار، بی‌کاری در استان افزایش یافت و معیشت مردم منطقه و شرایط بازرگانان و تجار سخت‌تر از پیش شد. در حالی‌ که در رسانه‌ها عدم تمایل طرف عراقی را دلیل بر عدم بازگشایی عنوان می‌کردند. 

دروازه مرزی 

حالا چند روز پیش از سفر ابراهیم رئیسی به صورت یک‌طرفه و بدون ارایه هیچ توضیحی اقدام به بازگشایی این مرز کرده‌اند، در حالی‌ که نه فعالیتی در آن انجام می‌شود و نه طرف عراقی و یا اقلیم کردستان در این باره اظهارنظری کرد‌ه‌اند.

پروژه سوم برای این شهر، سد چراغ‌ویس است که در سال‌روز کشته شدن مهسا (ژینا) امینی زیاد اسم آن را شنیده‌ایم. جمهوری اسلامی برای جلوگیری از سوگواری جمعی مردم سقز به یاد این دختر جوان، آب این سد را رها کرد و آسیب‌های بسیاری بر جای گذاشت. این سد هم توسط دولت قبل افتتاح شده بود. 

اما از آن‌جا که در صورت آب‌گیری کامل، راه چند روستا قطع می‌شد و بخشی از روستای «میرده» هم زیر آب می‌رفت، سد به صورت کامل آب‌گیری نشد. اکنون دولت رئیسی مدعی افتتاح و بهره‌برداری کامل از آن است. این در حالی است که راه دسترسی تعدادی از روستاها کماکان درست نشده و پروژه تبدیل چند هزار هکتار از زمین‌های دیم به آبی کماکان بلاتکلیف است.

رسانه‌های حکومتی دروغ می‌گویند

تبلیغات رسانه‌های حکومتی بر موضوعات اقتصادی متمرکزند. مقامات ادعاهای دروغین مطرح می‌کنند و به هیچ پیشینه‌ای نمی‌پردازند و رسانه‌‌های حکومتی هم همان‌ها را منتشر می‌کنند. مطالبات اقتصادی مردم کردستان به دلیل انباشت تبعیض‌ها، از حکومت بیشتر هم شده است. اما بخش عمده‌ای از مطالبات استان اقتصادی نیست بلکه سیاسی و اجتماعی است. این مطالبات عمدتا به واسطه پروپاگاندای جمهوری اسلامی به حاشیه رانده می‌شوند. در چنین شرایطی، ابراهیم رئیسی در صحبت‌های خود در کردستان، مطابق معمول گریزی به اوضاع فلسطین و اسرائیل زد و به احزاب کُرد مخالف جمهوری اسلامی تاخت و در ادامه از امید و قله‌های پیشرفت سخن گفت. همان‌طور که انتظار می‌رفت، رییس‌جمهوری از وقایع یک سال گذشته و آن‌چه بر سر مردم رفت اما هیچ نگفت.