داریوش معمار روزنامه‌نگار-ایندیپندنت فارسی
بسته‌شدن صفحات رهبر جمهوری اسلامی در اینستاگرام و فیسبوک با ۵.۱ میلیون دنبال‌کننده به دلیل ترویج نفرت‌پراکنی و انتشار مطالبی خلاف قوانین، خشم رسانه‌های جمهوری اسلامی را برانگیخته است
مدافع سرسخت کنترل فضای مجازی و اعمال محدودیت بر حضور شهروندان ایرانی در رسانه‌های اجتماعی، صفحات مختلف خود در رسانه‌های اجتماعی شرکت متا را از دست داد.
بسته‌شدن صفحات رهبر جمهوری اسلامی در اینستاگرام و فیسبوک با ۵.۱ میلیون دنبال‌کننده به‌دلیل ترویج نفرت‌پراکنی و انتشار مطالبی خلاف قوانین این شرکت، خشم رسانه‌های جمهوری اسلامی را برانگیخته است.
به نظر می‌رسد بازنشر سخنان بالاترین مقام جمهوری اسلامی، در ارتباط با حوادث اخیر غزه، تبلیغ دشمنی با اسرائیل و حمایت از جنگ و کشتار که شرکت متا آن را «نقض مکرر سیاست مربوط به سازمان‌ها و افراد خطرناک» تشخیص داده است، عامل اصلی حذف صفحات اجتماعی باشد که با زبان‌های مختلف زیر نظر مستقیم دفتر رهبر جمهوری اسلامی اداره می‌شوند.
ممنوعیت و تعلیق فعالیت صفحات متعلق به رهبر جمهوری اسلامی پیش از نیز صورت گرفته بود. برخی کاربران رسانه‌های اجتماعی با حمایت از این تصمیم یادآور شده‌اند که او در سال‌های اخیر بارها با طرح بحث ضرورت کنترل و نظارت بر فضای مجازی، از حامیان اصلی فیلترینگ این شبکه‌ها بوده است.
تناقض گفتار و رفتار مقام‌های جمهوری اسلامی در مورد رسانه‌های اجتماعی طی سال‌های اخیر بارها تکرار شده است و حضور فعال اکثر این چهره‌ها در اینستاگرام، ایکس (توییتر سابق)، تلگرام و فیسبوک به‌زعم حمایت از فیلترشدن آن‌ها تازه نیست.
طبق گزارش‌های منتشر‌شده، حداقل ۲۶۰ مقام رسمی جمهوری اسلامی تا خردادماه ۱۴۰۱ در رسانه‌های مختلف اجتماعی از‌جمله اینستاگرام، فیسبوک و توییتر فعال بوده‌اند.
رهبر جمهوری اسلامی، رئیس مجلس و رئیس قوه مجریه، شاخص‌ترین چهره‌های سیاسی حکومت ایران در شبکه‌های مجازی به‌حساب می‌آیند. این در حالی است که طبق اعلام خبرگزاری‌های رسمی، صفحه محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه، در اینستاگرام نیز مردادماه ۱۴۰۰ آغاز به کار کرد که در حال حاضر فعال نیست.
فعالیت برخی مقام‌های نظام در فضایی که جمهوری اسلامی آن را مخرب نامیده و در مواردی حضور در آن‌ها را مصداق عمل مجرمانه دانسته است، «جهاد تبیین» نام‌گرفته و برای حامیان حکومت تبلیغ اسلام و برای دیگر شهروندان مخرب و ممنوع است.
اعتراض مقام‌های رسمی به حذف صفحات رهبر جمهوری اسلامی در رسانه‌های اجتماعی، یادآور درخواست او از قوه قضاییه برای نظارت قضایی بیشتر بر فضای مجازی و مسدودشدن صفحات مخالفان و منتقدان است.
در نگاهرهبر جمهوری اسلامی فضای مجازی محل اصلی تبلیغ علیه جمهوری اسلامی است که ضرورت برخورد قضایی و اعمال محدودیت بر فعالیت شهروندان در این فضا را تشدید می‌کند. او تیرماه ۱۴۰۲ در دیدار با مسئولان قوه قضاییه گفت: «اینکه یک عده‌ای با استفاده از فضای مجازی روی اعصاب مردم راه بروند و امنیت ذهنی مردم را به هم بزنند، خلاف مقتضای احیای حقوق عامه است و قوه قضاییه باید وارد بشود.»
تشکیل نیروهای موسوم به ارتش سایبری در بدنه برخی نهادهای نظامی و امنیتی با بودجه مستقل، نتیجه همین نگاه ستیزه‌جویانه به فضای مجازی است که به‌اعتقاد مقام‌های جمهوری اسلامی زمین اصلی جنگ تبلیغاتی دشمنان شناخته می‌شود.
نیروهای سایبری نظام نیز با شیوه‌های مختلفی مانند حمایت از حکومت، تبلیغ گفتمان، سیاست رسمی و تخریب و ترور مجازی مخالفان و منتقدان جمهوری اسلامی از این فضا بهره می‌برند.
رهبر جمهوری اسلامی بارها در دیدار با گروه‌های مختلف جامعه خواستار آن شده است که نیروهای حامی جمهوری اسلامی رسانه‌های اجتماعی را میدان جنگ تبلیغاتی بدانند. او فروردین‌ماه ۱۴۰۲ در دیدار با دانشجویان در مورد اهمیت حضور در رسانه‌های اجتماعی و فعالیت در فضای مجازی گفت: «شما روی فضای مجازی سوار شوید، شما فضای مجازی را هدایت کنید، از طرف شما فکر و خبر و تحلیل به فضای مجازی برود.»
نکته مهم برای درک سیاست‌های جمهوری اسلامی در فضای مجازی، علاقه به تبلیغ محبوبیت چهره‌های سیاسی در رسانه‌های اجتماعی است.
طی اولین ساعت‌های پس از حذف صفحات رهبر جمهوری اسلامی در اینستاگرام و فیسبوک، رسانه‌ها در ایران تعداد دنبال‌کنندگان او را نشانه محبوبیت در میان کاربران و دلیل اصلی حذف و محدودیت صفحات دانستند، نکته‌ای که با نظارت تمام‌وقت مدیران این صفحات برای حذف هر پیام و نظر مخالف در تضاد است.
صفحه رسمی رهبر جمهوری اسلامی در اینستاگرام بیش از پنج‌میلیون دنبال‌کننده داشت که باتوجه‌به استفاده بیش از ۵۰ درصد جامعه ایران از این بستر و تعداد زیاد گردان‌ها و گروه‌های فعال سایبری در فضای مجازی، چندان چشمگیر نیست. برای مثال علی کریمی، فوتبالیست شناخته‌شده و مخالف سیاسی سرشناس جمهوری اسلامی، با نزدیک به ۱۵میلیون دنبال‌کننده در اینستاگرام یکی از چهره‌هایی است که بدون سازوکار گسترده اداری، حمایتی، تبلیغاتی و نظارتی، تعداد علاقه‌مندان و دنبال‌کنندگان بسیار بیشتری در این رسانه دارد.
رئیس سازمان بسیج مستضعفین آبان‌ماه ۱۴۰۰ اعلام کرد این سازمان تنها ۲۵۰۰ گردان سایبری حوزه‌‌محور و ۹۸۲ گردان سایبری شهرستانی در بسیج راه‌اندازی کرده است.
حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران، نیز شهریورماه ۱۴۰۱ نبرد اصلی در جهان را «جنگ تبیین، تفکر و اندیشه» نامید و اعلام کرد: «سپاه دو هزار گردان سایبری سازماندهی‌شده و فعال دارد.»
اما موضوع دیگری که با بسته‌شدن صفحات رهبر جمهوری اسلامی در رسانه‌های اجتماعی زیر مجموعه شرکت متا موردتوجه قرار گرفته، تداوم فعالیت رسمی صفحه آیت‌الله خامنه‌ای در رسانه اجتماعی ایکس است.
این موضوع با وجود چند نوبت هشدار مدیران ایکس و محتوای مشابه این صفحات با اینستاگرام و فیسبوک، به بسته‌شدن و ایجاد محدودیت برای فعالیت این صفحات منجر نشده است.
دو صفحه اصلی رهبر جمهوری اسلامی در ایکس شامل یک صفحه به زبان فارسی با حدود ۷۰۰ هزار دنبال‌کننده و یک صفحه به زبان انگلیسی با یک میلیون دنبال‌کننده می‌شود. برخی کاربران با حمایت از بسته‌شدن صفحات رهبر جمهوری اسلامی در اینستاگرام، کمپین درخواست از مدیران ایکس برای بسته‌شدن صفحات او را راه‌اندازی کرده‌اند.
این شرکت مهرماه سال جاری در واکنش به یکی از پست‌های صفحه رسمی رهبر جمهوری اسلامی، امکان بازنشر و نوشتن پیام را برای آن محدود کرد و بالای این پست نوشت: «این پست قوانین ما را نقض می‌کند، اما تشخیص دادیم که در دسترس باشد.»
پیش‌ازاین نیز انتشار ویدیوی بازسازی عملیات فرضی ترور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، برای مدتی موجب بسته‌شدن صفحه رسمی رهبر جمهوری اسلامی در شبکه ایکس شده بود.
باید دید درخواست کاربران از مدیران شبکه ایکس به تکرار آنچه شرکت متا در قبال صفحات رسمی رهبر جمهوری اسلامی پیش گرفته است منجر می‌شود، یا با گذشت چند روز صفحات آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در اینستاگرام و فیسبوک نیز دوباره در دسترس کاربران قرار می‌گیرد.
از: ایندیپندنت
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید