نگار مجتهدی
روزنامهنگار و مستندساز ایرانی کانادایی
منابع آگاه به ایراناینترنشنال گفتند ماموران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وارد بنادر اروپایی میشوند. آنان به این منظور از هویت جعلی دریانوردان در کشتیها و نفتکشهای ایرانی استفاده میکنند.
این منابع مطلع که به دلایل امنیتی هویتشان اعلام نشده است، با یک نهاد امنیتی در خاورمیانه مرتبط هستند.
به گفته آنان، عوامل سپاه پاسداران بدون افشای هویت واقعی خود حضوری مسلحانه در بندرهای اروپایی مانند کنستانتا در رومانی، والنسیا در اسپانیا، راونا در ایتالیا و آنتورپ در بلژیک دارند.
بر اساس اطلاعات رسیده از این منابع، نیروهای سپاه پاسداران احتمالا از این روش برای جمعآوری اطلاعات و جاسوسی در اروپا و در عین حال دور زدن تحریمها استفاده میکنند.
اتحادیه اروپا تاکنون تحریمهای متعددی را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرده است؛ از جمله در مورد افراد وابسته به سپاه پاسداران، مقامهای دولتی و نهادهای حکومتی.
این تحریمها به دلیل نقض حقوق بشر، اشاعه سلاحهای هستهای و حمایت نظامی از جنگ روسیه در اوکراین علیه جمهوری اسلامی وضع شدهاند.
تاکنون ۲۲۷ شخص و ۴۲ نهاد تحت این تحریمها قرار گرفتهاند.
در ماه می میلادی، اتحادیه اروپا کسانی را به فهرست تحریمهایی جدید اضافه کرد که در تامین، فروش یا انتقال موشکها و پهپادهای جمهوری اسلامی به روسیه و گروههای مسلح خاورمیانه و دریای سرخ دست داشتند.
فرزین ندیمی، تحلیلگر امور دفاعی و امنیتی و عضو ارشد موسسه واشینگتن به ایراناینترنشنال گفت نگهبانان مسلح روی کشتیها، معمولا اجازه ورود به بنادر اروپایی را «مگر بنا بر دلایل خاص»، ندارند.
به گفته او، در همین موارد خاص نیز نگهبانان باید خود را مطابق مقررات بندر، معرفی کنند.
منابعی به ایراناینترنشنال گفتند این اعضای سپاه پاسداران هویتشان را پشت عنوان دریانوردان معمولی پنهان میکنند تا بتوانند تحریمها را دور بزنند و به «شرارت و فعالیتهای غیرقانونی» خود ادامه دهند.
ندیمی گفت این فعالیتها ناقض مقررات سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO) است.
این متخصص امور نظامی یادآوری کرد: «وجود محافظان مسلح فقط برای حرکت در مسیر آبهای خطرناکی ضروری است که در آن، دزدان دریایی فعالیت دارند.»
به گفته ندیمی، بسیاری از خطوط کشتیرانی یا کانالهایی مانند سوئز، معمولا اجازه ورود گاردهای مسلح را به کشتیهای تجاری نمیدهند.
سازمان بینالمللی دریانوردی در پاسخ به پیگیریهای ایراناینترنشنال توضیح داد کشورهای پرچمدار (Flag States) خودشان مسئول تعیین و اجرای مقررات امنیتی برای کشتیهایشان، از جمله در زمینه استقرار نیروهای مسلح هستند.
فلگاستیت به کشوری گفته میشود که کشتیهایش را تحت پرچم رسمی خود ثبت و روانه آبهای بینالمللی میکند.
سازمان بینالمللی دریانوردی در توضیح خود افزود که کشورهای بندری نیز مقررات و الزامات خاص خود را درباره کشتیهایی که میخواهند در این بنادر پهلو بگیرند، تعیین میکنند.
به عنوان نمونه، اسپانیا و رومانی قوانینی دارند که بر اساس آن، کشتیها برای استفاده از نیروهای امنیتی مسلح خصوصی و حمل سلاح در بنادر این کشورها باید این موضوع را به شکل رسمی به مقامات اعلام کنند و برایش مجوز بگیرند.
این مجوز در بنادر اسپانیا و رومانی فقط در مناطقی با «ریسک بالا» صادر میشود.
بر اساس مقررات بنادر این کشورها، تعریف چنین مناطقی معمولا طبق رهنمودهای بینالمللی برای محافظت در برابر دزدان دریایی سومالی انجام میشود؛ مگر آنکه کشور پرچمدار، تعریف دیگری در این زمینه ارائه کند.
سازمان بینالمللی دریانوردی به ایراناینترنشنال گفت اطلاعات خاصی در مورد استفاده کشتیهایی با پرچم جمهوری اسلامی ایران از نیروهای مسلح ندارد.
استفاده جمهوری اسلامی از مسیرهای دریایی برای قاچاق
منابع آگاه به ایراناینترنشنال گفتند سپاه پاسداران قبل از ورود به بنادر اروپایی از مسیرهای دریایی استفاده میکند تا نیروهای سپاه قدس و تسلیحات را از ایران به سوریه منتقل کند.
جیسون برادسکی، رییس شورای سیاستگذاری اتحاد علیه ایران هستهای گفت استفاده جمهوری اسلامی از نیروهای مسلح سپاه پاسداران و قاچاق سلاح برای حمایت از نیروهای نیابتیاش، احتمالا پاسخی به حملات اسرائیل به زیرساختهای هوایی و زمینی ایران در سوریه و لبنان است.
در سال ۲۰۲۱ بندر لاذقیه در یک حمله هوایی هدف قرار گرفت اما اسرائیل مسئولیتش را بر عهده نگرفت؛ اگرچه این موضوع که اسرائیل مسئولیت عملیاتهایش را در سوریه به عهده نمیگیرد، موضوعی غیرعادی نیست.
برادسکی اشاره کرد که جمهوری اسلامی مسیرهای اصلی قاچاق خود را به دلیل حملات اسرائیل به کریدورهای زمینی و هوایی، به سمت دریا تغییر داده است.
تلگراف اخیرا در گزارشی به نقل از منابعی در اسرائیل گفته بود جمهوری اسلامی برای پوشش و مخفی ساختن محمولههای تسلیحاتی خود بهسوی حزبالله، از بنادر اروپایی استفاده میکند.
منابعی ناشناس در اسرائیل به این رسانه گفتند که حزبالله، محموله موشکها و بمبها را روی کشتیهایی تحویل گرفته است که در بنادر اروپایی مانند بلژیک، اسپانیا و ایتالیا پهلو گرفتهاند.
گفته میشود حزبالله لبنان از این محمولههای تسلیحاتی برای حمله به اسرائیل استفاده میکند.
برادسکی یادآور شد سلاحهای جمهوری اسلامی همچنین به دست شبهنظامیان سوریه و گروههای فلسطینی مانند حماس و جهاد اسلامی میرسد.
به گفته رییس شورای سیاستگذاری اتحاد علیه ایران هستهای، سپاه پاسداران در قاچاق اسلحه، نفت، انسان و کالا در سراسر جهان برای «اهداف پلید و غیرقانونی خود»، مهارت بالایی دارد.
دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا (OFAC) سال ۲۰۲۲ اعضای مرتبط با یک شبکه قاچاق نفت را تحریم کرد که بنا بر گزارشها، از حزبالله و نیروی قدس سپاه پاسداران حمایت مالی میکرد.
به گفته برادسکی، کشتیها احتمالا با پرداخت رشوه، گمرک را دور میزنند و محمولههای تسلیحاتی و اقدامات غیرقانونیشان را تحت پوشش کالاهای بشردوستانه پنهان میکنند.
او توضیح داد که اصلیترین هدف این شبکهها عمدتا تامین اقلام غیرقانونی نیروی قدس سپاه پاسداران است که با استفاده از مسیرهای قاچاق و پنهانسازی محمولهها برای جلوگیری از ردیابی آن در اسناد رسمی انجام میگیرد.
رابرت گلدبرگ، مشاور ارشد بنیاد دفاع از دموکراسیها گفت که جمهوری اسلامی بهویژه پس از حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، به دنبال تقویت قدرت و تاثیرش در سراسر جهان و در حالت حمله و تهاجم بوده است.
گلدبرگ حضور نیروهای مسلح سپاه پاسداران را در کشتیهای تجاری قابل پیشبینی اما «نگرانکننده» توصیف کرد و گفت مقامهای اروپایی ممکن است از این ماجرا بیخبر باشند یا حتی دربارهاش بدانند اما چشم خود را بر آن ببندند.
به گفته او، کشورهای اروپایی احتمالا به نیروهای مسلح سپاه پاسداران اجازه فعالیت آزادانه نظامی، جمعآوری منابع مالی، جذب نیرو و حرکت بین کشورها و بنادر مختلف را میدهند: «آنها میتوانند بدون هیچ محدودیتی در اروپا فعالیت کنند زیرا از ورود به این کشورها منع نشدهاند.»
گلدبرگ گفت این اتفاق، تایید دیگری بر ضرورت قرار گرفتن نام سپاه پاسداران در فهرست «سازمانهای تروریستی» اتحادیه اروپا و ایجاد ائتلافهای قویتر و بزرگتر در سراسر اقیانوس اطلس است.
او بر ضرورت ایجاد یک اتحاد فراآتلانتیک به منظور مقابله با این تهدیدها که نه تنها برای اروپا بلکه برای آمریکای شمالی نیز مخاطرهآمیز است، تاکید کرد.
حضور مسلحانه ماموران سپاه در اروپا؛
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) June 7, 2024
تاکنون ۲۲۷ شخص و ۴۲ نهاد مرتبط با سپاه پاسداران تحت تحریمهای اتحادیه اروپا قرار گرفتهاند
گفتوگو با امید معماریان، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی pic.twitter.com/WuQIew75T0
ایران اینترنشنال