الناز و داود رکابی چگونه توسط جمهوری اسلامی به گروگان گرفته شدند؟
مهر۱۴۰۱، پس از آنکه الناز رکابی در رقابتهای صخرهنوردی سئول بدون حجاب اجباری شرکت کرد، «ایرانوایر» مطلع شد که با دستور «محمود خسرویوفا» و بازیگردانی «اسماعیل احمدی»، نیروی وقت اطلاعات سپاه در وزارت ورزش و جوانان، سفارت جمهوری اسلامی وظیفه ربودن و بازگرداندن این دختر صخرهنورد ایرانی را برعهده گرفته است.
همزمان اخباری مبنیبر «گروگان گرفته شدن» داود رکابی، برادر الناز، دیگر ملیپوش صخرهنوردی ایران در تهران توسط سازمان اطلاعات سپاه مخابره شد.
اسماعیل احمدی که «فائزه هاشمی» او را در دی۱۴۰۰ «عامل کنترل وزیر ورزش و جوانان از سوی سپاه پاسداران» نامیده بود، دی۱۴۰۱ براثر سقوط بالگرد حامل «حمید سجادی»، وزیر ورزش وقت دولت، کشته شد. او و محمود خسرویوفا، بادیگارد سابق «علی خامنهای» در دهه ۱۳۶۰، وظیفه بازگرداندن الناز رکابی به ایران و پساز آن حذف او از چرخه ورزش کشور را برعهده داشتند.
بااینحال، حمید سجادی، وزیر ورزش و جوانان وقت، دی۱۴۰۱ در یک گفتوگو زنده تلویزیونی اعتراف کرد که «توماس باخ»، رییس کمیته بینالمللی المپیک، پس از مطلع شدن از حضور الناز رکابی در ایران و بازداشت شدن او و برادرش با او تماس گرفته و از او خواسته شخصا با الناز رکابی صحبت کند.
از فشارهای امنیتی به خانواده رکابی چه به یاد داریم؟
پیگیریهای توماس باخ، رییس کمیته بینالمللی المپیک از وضعیت سلامت الناز و داود رکابی، جمهوری اسلامی را بر سر دو راهی ایستادن بر سر ایدئولوژیهایش و تعلیق کامل ورزش ایران یا آرامآرام به فراموشی سپردن خانواده رکابی و زیر فشار قرار دادن آنها قرار داد.
«رضا زارعی»، رییس فدراسیون کوهنوردی جمهوری اسلامی، با تاکید بر اینکه الناز رکابی باید طبق قوانین حکومتی بهدلیل برداشتن حجاب اجباری خود در رقابتهای بینالمللی کره جنوبی در همان سال ۱۴۰۱ بهصورت کامل محروم میشد، گفته بود: «او سال گذشته کاری کرد که به صلاح نبود، اما نتوانستیم او را محروم کنیم، چراکه کمیته بینالمللی المپیک و فدراسیون جهانی کوهنوردی همزمان پیگیر وضعیت وی بودند.»
او همچنین اعتراف کرد: «اگر برای الناز رکابی محرومیتی منظور میشد، ممکن بود باعث محرومیت و تعلیق ورزش کشور شود.»
محروم نکردن الناز رکابی از رقابتهای بینالمللی اما به معنی آزاد گذاشتن آنها نبود. خانم رکابی تا مدتها در حبس خانگی و تحت فشارهای امنیتی قرار داشت. آذر۱۴۰۱ و بهمحض حذف شدن تیم فوتبال جمهوری اسلامی از رقابتهای جامجهانی ۲۰۲۲ قطر، جهاد کشاورزی و نیروی انتظامی در زنجانرود، ویلای خانوادگی این خواهر و برادر را ویران کردند.
داود رکابی با انتشار تصویری از خانهباغ ویران شده خانوادگیشان نوشته بود: «عدالت کجایی؟»
پساز آن، داود رکابی باوجود قرار گرفتن در صدر رنکینگ صخرهنوردان ایران، از حضور در تمامی رقابتهای بینالمللی محروم شد. همچنین این خواهر و برادر، از هرگونه مربیگری در تیمهای ملی یا باشگاههایی که زیر نظر وزارت ورزش و جوانان مجوز میگرفتند نیز، منع شدند.
چگونه ممنوعالخروجی الناز رکابی زیر فشار بینالمللی برداشته شد؟
الناز رکابی پس از جامجهانی فوتبال، تخریب خانه باغ خانوادگی و ممنوعیت از حضور در شبکههای اجتماعی، همچنان تا پایان سال ۱۴۰۱ ممنوعالخروج بود.
فدراسیون جهانی صعودهای ورزشی بهمن ۱۴۰۱، بهصورت رسمی نام الناز رکابی را بهعنوان یکی از چهار مربی سنگنوردی شرکتکننده در «دوره آموزشی زنان در ورزش» در بریتانیا معرفی کرد، اما شورای برون مرزی وزارت ورزش و جوانان که از نیروهای امنیتی و اطلاعاتی سپاه و وزارت اطلاعات تشکیل شده، مانع از خروج او از کشور شدند.
فدراسیون کوهنوردی جمهوری اسلامی اسفند۱۴۰۱ رسما تایید کرد که اقدامات لازم جهت اخذ ویزای بریتانیا برای خانم رکابی را انجام نداده، تا او از کشور خارج نشود.
خرداد۱۴۰۲ باوجود اینکه کمیته بین ملی المپیک در بیانیهای شدیدالحن از کمیته ملی المپیک ایران خواسته بود روند زیر فشار گذاشتن ورزشکاران زن و گرفتن وثیقه از ورزشکاران برای خروج از کشور را متوقف کند، الناز رکابی پس از گذشت قریب به هشت ماه ممنوعالخروجی، با قرار دادن دو وثیقه یکی به ارزش یک میلیارد تومان و دیگری یک سند خانه، راهی رقابتهای بینالمللی ایتالیا شد.
دلیل سفر الناز رکابی هم نه تمایل فدراسیون کوهنوردی ایران، که صرفا فشارها و تلاشهای فدراسیون جهانی صعودهای ورزشی برای حضور خانم رکابی در این مسابقات بود.
الناز رکابی به چه رقابتهایی میرود؟
کمیته المپیک جمهوری اسلامی که ریاست آن را محمود خسرویوفا، یکی از امنیتیترین مدیران تاریخ ورزش جمهوری اسلامی برعهده دارد، در خبر خود از حضور الناز رکابی نوشته است: «کمیته المپیک کشورمان این انتخاب بزرگ و تاریخی را به جامعه ورزش، بهخصوص خانواده محترم و سختکوش و بزرگ کوهنوردی و همچنین این قهرمان ارزنده، تبریک می گوید.»
این کمیته مسلما در خبر خود اشارهای به آنچه محمود خسرویوفا و سایر مدیران امنیتی ورزش ایران طی دو سال و سه ماه اخیر بر خانواده رکابی تحمیل کردهاند، نکرده است. در عین حال، اشارهای هم به اهمیت مسابقاتی که خانم رکابی به آن دعوت شده، یا چرایی حضورش در این مسابقات نشده است.
بازیهای المپیک جوانان، یک رویداد «چند ورزشی» است که توسط کمیته بینالمللی المپیک (IOC) برای «ورزشکاران جوان» در ردههای سنی بین ۱۴ تا ۱۸ سال برگزار میشود.
این بازیها شامل دو بخش تابستانی و زمستانی هستند و از نوآوریهای کمیته بینالمللی المپیک محسوب میشود که مانند خود رقابتهای المپیک، بهصورت هر چهار سال یک بار برگزار خواهد شد. اولین دوره بازیهای تابستانی در سال ۲۰۱۰ در سنگاپور و اولین دوره بازیهای زمستانی در سال ۲۰۱۲، در اینسبروک اتریش برگزار شده بودند. حالا شهر داکار در سنگال، میزبان بازیهای المپیک جوانان ۲۰۲۶ شده و بهعبارتی، به نخستین شهر و کشوری در قاره آفریقا بدل میشود که میزبانی این رویداد را برعهده دارد.
کمیته بینالمللی المپیک در این مسابقات براساس آنچه خود این نهاد تعریف کرده، از برخی «نخبههای ورزشی» و «الگوهای جهانی» برای ترغیب و تربیت ورزشکاران جوان دعوت میکند. این شخصیتها که با دعوت مستقیم شخص توماس باخ، رییس IOC به محل برگزاری مسابقات میآیند، چه از نظر فنی و ورزشی و چه از نظر اخلاقی و جایگاه اجتماعی، باید تبدیل به الگوی ورزشکاران جوانی شوند که در این رقابتها شرکت میکنند.
هرچند جمهوری اسلامی تمامی تلاش خود را برای به سایه بردن و فراموش شدن الناز رکابی به کار برد، اما او همچنان یکی از شخصیتهای تاثیرگذار در ورزش جهان و جامعه ایران است.

عکس اجباری در وزارت ورزش و جوانان، ساعاتی پس از حضور الناز رکابی در ایران. «اسماعیل احمدی» (نفر اول سمت راست) که دی۱۴۰۱ براثر سقوط بالگرد حامل «حمید سجادی»، وزیر ورزش وقت دولت کشته شد و محمود خسرویوفا، بادیگارد سابق «علی خامنهای» در دهه ۱۳۶۰، وظیفه بازگرداندن الناز رکابی به ایران و پساز آن، حذف او از چرخه ورزش کشور را برعهده داشتند.

توماس باخ، رییس کمیته بینالمللی المپیک، نقش زیادی در حفظ سلامت الناز رکابی داشت. حمید سجادی، وزیر ورزش و جوانان وقت، دی۱۴۰۱ در یک گفتوگو زنده تلویزیونی اعتراف کرد که توماس پس از مطلع شدن از حضور خانم رکابی در ایران و بازداشت شدن او و برادرش، با او تماس گرفته و از او خواسته شخصا با الناز رکابی صحبت کند.

الناز رکابی در فرودگاه خمینی پس از بازگشت از کرهجنوبی به ایران و در حال اعتراف اجباری برابر خبرنگار صداوسیما حکومتی. برادرش داود رکابی را نیز به فرودگاه برده بودند تا مقابل دوربین حاضر شود. خانم رکابی هرچند مجبور شد که بگوید روسری از سرش افتاده، اما از مردم ایران بابت حمایتهایشان قدردانی کرد.

خانواده رکابی آزارهای پرتعدادی را در سالهای اخیر تجربه کردهاند؛ از تخریب خانه باغشان، تا ممنوعالخروجی و اجبار برای قراردادن وثیقههای میلیاردی و سند خانه در تهران برای حضور در رقابتهای بینالمللی. داود رکابی از حضور در اردوهای تیم ملی محروم شده و الناز رکابی همچنان زیر نظر نهادهای امنیتی است.
از: ایران وایر