گزارش جلسۀ «چگونه با کودکم رفتار کنم؟»

جمعه, 24ام مرداد, 1393
اندازه قلم متن

kudak

ندا مهدیه: سعی کنید انتقادهایتان از کودک، سازنده باشد. هدف از انتقاد، اصلاح رفتار است نه خرد کردن شخصیت کودک…

سحر منصوری: خانواده هایی که والدین مانند فرمانداران زورگو تصمیمات خود را اعمال می کنند و حق انتخاب و آزادی را از کودک خود دریغ می دارند در آینده فرزندانی به جامعه تحویل می دهند که بی ثبات و ضعیفند، توانایی تصمیم گیری و حل مسائل و مشکلات را ندارند و…

خبرنامۀ “حاکیان کودک”، مرضیه صفاری: صبح جمعه ۱۹ مرداد، جلسۀ هفتگی کمیسیون پژوهشهای کودکان کانون آینده نگری تحت عنوان «چگونه با کودکم رفتار کنم؟» با سخنرانی دو عضو کمیسیون روانشناسی این کانون، ندا مهدیه (کارشناس ارشد روانشناسی کودک و از مشاورین کلینیک امید زندگی) و سحر منصوری (روانشناس و مدیر مرکز سلامت روان آوای زندگی) برگزار شد.

ندا مهدیه در این نشست اظهار داشت: کودک در سن ۲ سالگی آنچه را که به شکل عینی می بیند برداشت می کند و از نیت اعمال اطلاعی ندارد از طرفی در این سن دایره واژگان کودک کامل نیست و قدرت بیان احساسات و خواسته هایش را ندارد.بسیاری از والدین از جیغ زدن و پرخاشگری کودکشان شاکی هستند در این موارد اولین چیزی که باید از والدین پرسید این است که تکلم و دایره واژگانش چگونه است.آیا می تواند به راحتی صحبت کند؟توجه به این امر ضروریست اگرچه کودکان در این سن تکلم کامل ندارند اما انرژی افراد را درک می کنند و احساساتِ والدین خود را می فهمند اما به دلیل عینی بودن تفکر در این سن و نداشتن تفکر انتزاعی و همچنین کامل نبودن دایره واژگان نمی توانند احساسات خود را بروز دهند.

به گفتۀ این روانشناس کودک، در بررسی خانواده های موفق همواره به چند اصل برمی خوریم: نخست ایجاد فضای سرشار از امنیت و آرامش: والدینی که در روابطشان با یکدیگر حساسیت به خرج می دهند و با بروز مشکل تا آن جا که میتوانند کودک را از مسئله دور نگه می دارند در تربیت کودک خود موفق ترند والدینی که با رعایت حریم های بین فردی آرامش را در محیط منزل برقرار می کنند و به کودک خود حس امنیت و ثبات می دهند به کودک خود خدمت کرده اند.

وی افزود: اصل دوم، وظیفه شناسی و احساس مسئولیت است. توجه به نقش پدر و مادر در تربیت کودک بسیار مهم است.اگر پدری که شبانه روز در بیرون از خانه مشغول به کار است فقط یک ساعت را به شکل مفید به کودکش اختصاص دهد وظیفه خودش را انجام داده است.باید دانست که در ارتباط با کودکان کمیت حضور مهم نیست بلکه کیفیت حضور مهم است.لازم است که پدر و مادر کودک خود را در آغوش بگیرند او را ببوسند و همواره به او بگویند که دوستش دارند و این امر در سنین ۵ تا ۷ سالگی که کودک اولین برخوردهای جدی اش را در بیرون از منزل و در محیط مهد، پیش دبستانی و دبستان تجربه می کند اهمیت بیشتری پیدا می کند زیرا با آغاز سال تحصیلی و تجربه ی دوری از والدین حس اضطراب و عدم امنیت، کودک را آزار می دهد و کودک برای سازگاری با محیط جدید با چالش های جدیدی روبرو می شود.

مهدیه، ارتباط و تعامل والدین با کودکان را سومین اصل یک خانوادۀ موفق دانست و گفت: والدینی که به جای سلطه گری، رفتار کودک خود را هدایت می کنند در زندگی موفق ترند.در انجام وظایف کودک، تمام بار را بر دوش او نگذارید.برای افزایش اعتماد به نفس و تسلط بر کار، در ابتدا او را همراهی کنید.برای اینکه کودک خود را ترغیب کنید تا اتاقش را منظم کند در مواقعی که خودش در اتاق حضور دارد اول خودتان دست به کار شوید و کتاب ها را در قفسه بگذارید و بعد از او کمک بطلبید و دفعات بعد اجازه دهید که او حجم بیشتری از کار را انجام دهد و به مرور زمان خودش اتاقش را مرتب کند.

این فعال آینده نگر همچنین نکاتی تربیتی را گوشزد نمود؛ مانند اینکه: در تربیت کودک به رفتارهای مثبت بیشتر از رفتارهای منفی توجه کنید؛ به کودکتان بیاموزید وظایفش را به خاطر علاقه و احترام به خود انجام دهد نه به خاطر ترس از شما؛ برای کنترل رفتار کودک باید با او به شکل عینی برخورد کنید. او را نصیحت نکنید زیرا با نصیحت او را بیشتر به کارش معطوف میکنید. برای مثال برای اصلاح رفتار کودکی که در مهمانی بیش از حد سر و صدا می کند می توان چند بار در بازی های پر سر و صدا با او هم بازی شد.کودک با مشاهده ی اعتراض و برخورد همسایگان احساس شرمندگی می کند و می فهمد که دیگر نباید این کار را تکرار کند.در این هنگام می توان به او گفت که در مهمانی ها نیز اگر این گونه سر و صدا کنیم باعث آزار دیگران می شویم و ممکن است آن ها نیز اعتراض کنند.

مهدیه همچنین بیاند اشت: گاهی کودک برای رسیدن به یک خواسته، بیش از حد بی تابی می کند.در این هنگام می توانید خواست او را برآورده کنید.اما آن را به یکی از رفتارهای خوبِ او گره بزنید.برای مثال به او بگویید درست است که این وسیله ی بازی را برایت خریدم اما این هدیه به خاطر این است که تو همیشه وسایلت را خودت مرتب می کنی. به کودک خود بیاموزید احساسات واقعی خود را بیان کند.پس به هنگام شادی و غم از او دلیلش را بپرسید. هنگامی که می خواهید حواس کودکتان را پرت کنید برای او جایگزین بیابید برای مثال هنگامی که پارک را بهانه می کند، ابتدا در یک بازی با او شریک شوید بعد آرام آرام از او فاصله بگیرید.

این روانشناس کودک تأکید کرد: در برخورد با کودکتان از واژه “چرا” استفاده نکنید زیرا این واژه مقاومت می آورد.می توانید بپرسید”چه شد؟”. در رفتارتان قاطع باشید اما احساستان را نیز بیان کنید. وقتی به کودکتان پاداش می دهید یا او را محروم می کنید حتما دلیل آن را توضیح دهید.. کودکان عین الحالند یعنی در زمان حال زندگی می کنند.گذشته و آینده برای آنان اهمیت ندارد.پس به هنگام دیدن رفتار درست یا غلطِ او سریعا به او بازخورد دهید. بعضی رفتارها در کودک نهادینه است.پس بر روی این رفتارها زیاد تمرکز نکنید.این امر بیشتر به دلیل مسائل ژنتیک است.برای مثال بعضی کودکان ذاتا خجالتی و کم رو هستند.

وی افزود: با کودکان به شکل کلی صحبت نکنید. هنگامی که خطایی از او سر می زند هرگز به او نگویید تو بچه ی بدی هستید فقط به کارِ او اشاره کنید و بگویید من این کارِ تو را دوست نداشتم. در تنبیه کودکِ خود شریک شوید مثلا وقتی کودکتان میز را کثیف می کند به او بگویید بیا باید با هم تمیزش کنیم. همواره به کودک خود حق انتخاب دهید مخصوصا درمورد مسائل شخصی اش.این امر در آینده به رشد اجتماعی او کمک می کند. بدترین نوع تنبیه برخورد فیزیکی و بهترین نوع آن نادیده گرفتن است.برای اعمال تنبیه، تماس فیزیکی و چشمی را قطع کنید حتی اگر برای جلب نظرتان شما را بغل کرد به گونه ای رفتار کنید که انگار متوجه نشده اید. در قوانین مقرر شده برای کودکتان تخفیف قائل نشوید تا از کودکی بیاموزد که مسئولیت اعمالش را بپذیرد.

به کفتۀ وی: شیوه ی تربیتی درست، قاطعیت همراه با بیان احساسات است. توجه داشته باشید قاطعیت و جدیت در رفتار با پرخاشگری و داد و فریاد تفاوت دارد.کودک داد و فریاد و پرخاشگری را با عدم دوست داشتن یکی می داند.هدف ما از برخورد قاطع با کودک ترساندن او نیست بلکه آگاهی از شیوه ی درست رفتار کردن است. برای مثال به او بگویید این لیوان شیر را بگیر و حواست باشد آن را نریزی چون هر دو مجبور می شویم میز را تمیز کنیم.

مهدیه تأکید کرد: سعی کنید انتقادهایتان سازنده باشد.هدف از انتقاد، اصلاح رفتار است نه خرد کردن شخصیت کودک.برای مثال به او بگویید توکه همیشه بچه ی خوبی هستی و همیشه اتاقت را خودت مرتب میکنی بهتر است کفش هایت را نیز خودت در جاکفشی بگذاری. قوانینی که اعمال می کنید مبهم و کنایه آمیز نباشد بلکه صریح و روشن، عینی و قابل فهم باشد. برای انجام خواسته هایتان کودک را مرحله به مرحله جلو ببرید.برای مثال وقتی به خانه می آید اول به او بگویید دست هایش را بشوید بعد از شستن دست ها از او بخواهید لباسهایش را عوض کند بعد از انجام آن، به او بگویید که در چیدن سفره ی غذا به شما کمک کند.

در بخش پایانی این جلسه، سحر منصوری پشت تریبون قرار گرفت و در خلال سخنانش گفت: باید دانست رفتار جوان بازخورد رفتار والدین در کودکیست. در خانواده هایی که والدین مانند فرمانداران زورگو تصمیمات خود را اعمال می کنند و حق انتخاب و آزادی را از کودک خود دریغ می دارند در آینده فرزندانی به جامعه تحویل می دهند که بی ثبات و ضعیفند، توانایی تصمیم گیری و حل مسائل و مشکلات را ندارند و اعتماد به نفس پایینی دارند.به کودکان خود حق انتخاب دهید آنان را بزرگ بشمارید و مسئولیت هایی در حد توانشان به آنان بسپارید.


به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.