
نویسنده: پیام رسیده از مخاطب
✍️ شب یلدا فقط یک مناسبت تقویمی نیست، یک یادآوری فلسفی است؛ یادآوری این حقیقت ساده و عمیق که تاریکی میتواند طولانی شود، میتواند خستهکننده و فرساینده باشد، اما هرگز ابدی نیست. یلدا لحظهای است که انسان آگاهانه در دل شب میایستد و به خودش میگوید از فردا نور برمیگردد، حتی اگر آهسته، حتی اگر نامحسوس.
✍️ در تاریخ ایران، یلدا جشن بقا بوده نه رفاه. جشن مردمی که نمیدانستند زمستان چقدر طول میکشد، اما میدانستند تنها راه عبور، کنار هم ماندن است. سفرهی یلدا از وفور زاده نشد، از معنا آمد؛ انار نماد زندگی، هندوانه یادگار گرما، حافظ شاهد امید. یلدا یعنی انسان، پیش از آنکه حکومتها شکل بگیرند، بلد بوده چگونه در تاریکی دوام بیاورد.
✍️ امروز اما یلدا در ایران فقط بلندترین شب سال نیست، استعارهی یک وضعیت تاریخی است. تاریکی دیگر صرفاً طبیعی نیست، سیاسی است. فقر تصادفی نیست، سازمانیافته است. ناامیدی شخصی نیست، جمعی است. شب، دیگر فقط نتیجهی گردش زمین نیست، حاصل تصمیمها، لجاجتها و بنبستهای تحمیلشده به جامعه است.
✍️ در چنین شرایطی، تبریکهای رسمی شب یلدا گاهی شبیه طنزی تلخ به نظر میرسد. مردمی که با سفرههای کوچکتر، خانههای سردتر و آیندههایی مبهمتر به شب میرسند، خوب میدانند که طولانیشدن تاریکی فقط مسئلهی نجوم نیست. وقتی زندگی به بقا تقلیل پیدا میکند، جشن هم به شکلی از مقاومت تبدیل میشود.
✍️ یلدا برای قدرتها پیام خوشایندی ندارد. این شب یادآور این واقعیت خطرناک است که هیچ تاریکیای، حتی اگر به زور طولانی شود، ماندگار نیست. نور همیشه ناگهانی بازنمیگردد؛ آرام، خزنده و بیادعا میآید، درست مثل تغییرهای واقعی اجتماعی که نه با سرکوب متوقف میشوند و نه با دستور لغو.
✍️ به همین دلیل یلدا فقط نوستالژی نیست، سیاست هم هست. سیاستِ صبر آگاهانه، سیاستِ ماندن، سیاستِ کنار هم نشستن و روایت گفتن. حافظخوانی در یلدا تمرین آینده است؛ تمرین این باور که سرنوشت فقط آن چیزی نیست که قدرت دیکته میکند، آن چیزی هم هست که مردم در دل تاریکی حفظ میکنند.
✍️ یلدا به ما یاد میدهد که اعتراض همیشه فریاد نیست. گاهی روشن نگهداشتن شمعی کوچک است در خانهای خاموش. گاهی نپذیرفتنِ عادیشدنِ شب است. گاهی فقط این جملهی ساده اما سرسختانه است که گفته شود؛ این شب، هرچقدر هم بلند، آخرش تمام میشود.
✍️ و شاید مهمترین درس یلدا همین باشد؛ قدرت میتواند شب را طولانی کند، اما نمیتواند خورشید را لغو کند.
#حمید_آصفی
https://t.me/hamidasefichannel2
صفحه یوتیوب
https://youtube.com/@hamidasefi-mf3jo