روز جاری گزارشگران بدون مرز (RSF) در بیانیهای با اشاره به محقق نشدن وعدههای حسن روحانی در چهار سال گذشته در خصوص «آزادی بیان»، از وی خواسته که در دوره جدید به وعدههایی که به مردم داده است، عمل کند و برای تضمین آزادی اطلاعرسانی متعهد شود.
متن بیانیه گزارشگران بدون مرز در پی میآید:
در آستانه مراسم سوگند یاد کردن حسن روحانی در آغاز دورهی دوم ریاست جمهوری خود، ایران همچنان با ۲۷ روزنامهنگار و شهروند خبرنگار زندانی یکی از پنج زندان بزرگ جهان برای فعالان رسانهای است.
در طی چهار سال ریاست جمهوری حسن روحانی دستکم ۲۰۰ روزنامهنگار و شهروند خبرنگار احضار، بازجویی و ۳۲ تن از آنها به حبسهایی از سه تا شانزده سال محکوم شدهاند. اگر دستگاه قضایی و سپاه پاسداران زیر فرمان علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی، مسئولیت اصلی را در مهار و سرکوب اطلاعرسانی مستقل بر عهده دارند، اما وزارت اطلاعات دولت روحانی در سرکوب رسانهها و بازداشت روزنامهنگاران منتقد نظام نیز شرکت داشته است.
شماری از روزنامهنگاران و شهروند خبرنگاران را مأموران وزارت اطلاعات بازداشت و زندانی کردهاند. در موج بازداشتهای آذر تا اسفند ۱۳۹۵، دستکم شش روزنامهنگار از سوی این وزارت خانه بازداشت و زندانی شدهاند. نرگس محمدی، هنگامه شهیدی و زینب کریمان که در وضعیت نامناسبی در بازداشت بسر میبرند، همانند روشن این سرکوب و از جمله قربانیان بازداشتهای این وزراتخانه هستند.
به تاریخ ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۶ حسن روحانی در یکی از گرد همآییهای انتخاباتی به هنگامی که هوادرانش با سر دادن شعار خواهان رفع حصر و آزادی زندانیان سیاسی شدند، وی با اشاره غیر مستقیم به قدرتمداری علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی گفت «بازوی من قدرت بعضی چیزها را ندارد، اما بعضی کارها با رأی بالاتر از ۵۱ درصد کارساز خواهد بود.» در ۲۹ اردیبهشت حسن روحانی با نزدیک به ۵۷ درصد آرا از سوی رأی دهندگان به ریاست جمهوری برگزیده شد.
رئیس جمهور نباید فراموش کند که بر اساس وعدههایی چون «آزادی زندانیان سیاسی» و «آزادی بیان و مطبوعات» و «رفع حصر» بود که توانست حمایت گسترده اصلاحطلبان و ترقیخواهان ایران، از این میان جوانان و زنان را به دست آورد.
گزارشگران بدون مرز(RSF) یادآور میشود، این خواستها در دور نخست ریاست جمهوری حسن روحانی نیز تکرار و از آنجا که هنوز محقق نشده اند، ما خواهان تحقق آنها هستیم. تا زمانی که این خواستها برآورده نشوند، مردم ایران نمیتواند از آزادی و دولت قانونمدار بهرهمند شوند و از حسن روحانی میخواهد در باره همخواهیهای زیر متعهد شود:
– وعدهای را که به میلیونها ایرانی که در همه متینگهای انتخاباتیاش فریاد میزدنند «حصر باید بشکند» داده بود، عملی کند. به بازداشت خانگی مهدی کروبی میرحسین موسوی و زهرا رهنورد پایان دهد. این حصر خودسرانه و مغایر با قانونهای داخلی و موازین بینالمللی هستند، از این میان نقض فاحش اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق جهانی حقوق مدنی و سیاسی، که ایران از جمله کشورهای امضا کنندهی آنهاست.
-۲۷ روزنامهنگار و شهروند خبرنگار در ایران بدون قید و شرط آزاد شوند.
-قانون رسانهها را به شکل بنیادین اصلاح کند. این اصلاحات به ویژه در عرصههای چون جرمزدایی از تخلف مطبوعاتی که تضمین عدم بازداشت خودسرانه روزنامهنگاران است و آزادی بیان بدون تبعیض در زبان، مذهب و عقاید سیاسی ضروری است. بازنگری این قانون ( قانون مطبوعات مصوب ۱۳۶۴ که در سال ۱۳۷۹ از سوی مجلس پنجم و در سال ۱۳۸۸ از سوی مجلس هفتم تغییر داده شد، در آخرین تغییر، با اصلاح ماده یک قانون، رسانههای آنلاین و خبرگزار ها به این قانون الحاق شدند) اجازه میدهد فعالان اطلاع رسانی در معرض اتهامهای واهی چون « اقدام علیه نظام» و یا «توهین به رهبری» و «انتشار اخبار کذب» قرار گیرند، امریلازم برای آزادی رسانههاست. به ویژه اصلاح انجام شده در سال ۱۳۸۸ که رسانههای آنلاین را مجبور به دریافت مجوز میکند، باید لغو شود.
-برای روزنامهنگاران حق داشتن انجمن و عضویت در انجمنها و تشکیل سندیکا برای دفاع از همسودی خود را تضمین کند.
-حق دانستن و دسترسی به اینترنت آزاد، بدون فیلترینگ و کنترل را برای مردم ایران تضمین کند. اجرای طرح اینترنت حلال (ملی) که تحمیل «تبعیض دیجیتالی» به مردم این کشور و برای گردش آزاد اطلاعات خطرناک است، لغو شود.
-به چیرهگی مصونیت از مجازات در کشور پایان دهد. قتل روزنامهنگاران منتقد چون ابراهیم زال زاده، مجید شریف، محمد مختاری، محمد جعفر پوینده و پیروز دوانی،که در سالهای پایانی دهه هفتاد از سوی ماموران وزارت اطلاعات،ترور شدند، عاملان کشتن زهرا کاظمی در زندان در سال ۱۳۸۲، آیفر سرچه در سال ۱۳۸۴، وبلاگنویس جوان امیدرضا میرصیافی در سال ۱۳۸۷ ، علیرضا افتخاری در سال ۱۳۸۸، هاله سحابی و هدی صابر در سال ۹۱ و ستار بهشتی در سال ۱۳۹۱ نباید از مجازات مصون بمانند.
جمهوری اسلامی ایران در ردهبندی جهانی آزادی مطبوعات ۲۰۱۷ گزارشگران بدون مرز از میان ۱۸۰ کشور جهان در رده ۱۶۵ قرار دارد.