گوترش دبیرکل سازمان ملل (راست) و دویاریک – سازمان ملل از آمریکا و ایران خواسته است از لفاظیهای تحریک آمیز خودداری ورزند
با ادامه تنش در روابط آمریکا و ایران و شدت گرفتن حملات لفظی دو طرف به یکدیگر، دبیرکل سازمان ملل خواستار خویشتنداری دو کشور شده است. همزمان، حوثیهای تحت حمایت ایران از حمله به فرودگاه نجران در عربستان خبر دادهاند.
استفانی دویاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل گفته است که “دبیرکل سازمان از شدت گرفتن لفاظیهای ایران و آمریکا نگران است و از هر دو کشور میخواهد اظهارات خود را تعدیل کنند و همچنین آستانه برخورد نظامی را کاهش دهند.”
وی گفت که کارکنان سازمان ملل با هر دو دولت در تماس هستند و برای آرام کردن شرایط تلاش میکنند اما در این مورد توضیح بیشتری نداد.
روز یکشنبه یک موشک کاتیوشا به نقطهای در نزدیکی سفارت آمریکا واقع در منطقه امنیتی سبز در بغداد، پایتخت عراق، اصابت کرد هر چند خسارات و تلفاتی به آمریکاییان وارد نساخت. ایالات متحده پیشتر گفته بود که حکومت جمهوری اسلامی را مسئول هرگونه تلاش برای آسیب زدن به شهروندان و منافع این کشور چه به طور مستقیم و چه به شکل “نیابتی” توسط گروه های وابسته به آن میداند.
مشخص نیست چه کسانی مسئول پرتاب این موشک بودند و چه هدفی را دنبال میکردند اما در پی این حادثه، مطلب توییتری دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا منتشر شد که گفته بود که در پی جنگ با ایران نیست اما اگر ایران در صدد ایجاد جنگ باشد چنین جنگی “پایان رسمی ایران” خواهد بود. در واکنش به این توییتر، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، این هشدار را به تهدید ملت ایران تعبیر کرد.
با اینهمه، آقای ترامپ ساعاتی بعد با متهم کردن رسانههای ناشر “اخبار جعلی” به انتشار خبر مجعول بدون آگاهی از تلاش برای مذاکره با ایران، گفت که “وقتی ایران آماده باشد، با ما تماس میگیرد. تا آن زمان، فروپاشی اقتصادشان ادامه خواهد داشت – برا ی مردم ایران بسیار غم انگیز است!”
در پی تصمیم دونالد ترامپ به خروج از برجام و بازگشت مجدد تحریمهای هستهای علیه جمهوری اسلامی، اختلاف بین دو طرف شدت گرفته است. هدف اعلام شده دولت آمریکا متوقف کردن صادرات نفت جمهوری اسلامی است که، به گفته مقامات آمریکایی، عواید آن به جای بهبود اقتصادی ایران، برای ایجاد بی ثباتی و کمک به “سازمانهای تروریستی” در منطقه به کار رفته است. مقامات آمریکایی برنامه موشکی بالستیکی جمهوری اسلامی را تهدیدآمیز دانسته و همچنین گفتهاند که برجام مانع از دستیابی جمهوری اسلامی به تسلیحات هستهای نمی شود.
مقامات آمریکایی خواستار بازنگری برجام و همچنین تغییراتی در رویکرد خارجی و داخلی جمهوری اسلامی شده و گفتهاند که هدف از این تحریمها، وادار کردن حکومت ایران به “تغییر روش” است.
مقامات جمهوری اسلامی هشدار داده بودند که نسبت به قطع صادرات نفتی خود واکنش نشان خواهند داد و برخی از آنان از اقدامات تلافیجویانه سخن گفته بودند.
در پی حمله موشکی به نزدیکی سفارت آمریکا در عراق و شدت گرفتن اختلاف ایران و آمریکا، بسیاری از سیاستمداران عراقی تاکید داشتهاند درگیری احتمالی بین ایران و آمریکا نباید به کشورشان کشانده شود هر چند برخی از گروههای تندرو وابسته به جمهوری اسلامی، همچنان به تهدید ایالات متحده ادامه دادهاند.
عراق از جمله کشورهایی است که برای جبران کمبود نفت ناشی از تحریم ایران اعلام آمادگی کردهاند و در حال حاضر نیز با مشارکت شرکتهای خارجی از جمله آمریکایی، طرحهای توسعه صنایع نفتی خود را با هدف افزایش تولید و صادرات دنبال میکند.
حمله جدید حوثیها
در خبری دیگر در مورد تحولات منطقه، امروز سهشنبه، ۳۱ اردیبهشت (۲۱ مه)، تلویزیون المسیره، متعلق به حوثیهای یمن، خبر داد که این گروه به “یک انبار اسلحه و مهمات” واقع در فرودگاه نجران حمله کرده و آن را به آتش کشیده است.
پیشتر، سخنگوی ائتلاف به رهبری عربستان گفته بود که “یک مرکز غیرنظامی” در استان نجران هدف حمله پهپادهای حامل مواد منفجره قرار گرفته اما در مورد خسارات یا تلفات احتمالی این حمله توضیحی نداد. روز گذشته، تلویزیون حوثیها گزارشهای منتشر شده در رسانههای سعودی در مورد پرتاب موشک به سوی مکه را تکذیب کرد.
با تشدید اختلاف ایران و آمریکا، هفته گذشته در چهار نفتکش متعلق به عربستان سعودی، امارات متحده عربی و نروژ انفجارهایی روی داد و اگرچه هنوز مسئول این حمله رسما مشخص نشده، برخی منابع از احتمال ارتباط ایران یا حوثیهای یمن با آن سخن گفتهاند.
پس از این انفجارها، یک خط لوله نفتی عربستان هم هدف حمله پهپادهای حامل مواد منفجره قرار گرفت و آسیب جزیی دید. شبه نظامیان حوثی در یمن مسئولیت حمله به این خط لوله را برعهده گرفتند.
این وقایع باعث تشدید حملات لفظی مقامات سعودی علیه حکومت ایران شد و قرار است این هفته نشست اضطراری سران کشورهای عضو اتحادیه عرب در مکه برگزار شود و به بررسی حمله به نفتکشها بپردازد.
مقامات سعودی گفته اند که جمهوری اسلامی به طور مستقیم یا از طریق حزبالله لبنان تسلیحات از جمله موشک و پهپاد در اختیار شبهنظامیان حوثی قرار میدهد اما مقامات جمهوری اسلامی با تکذیب این اتهام، تاکید دارند که حوثیها خود قادر به تولید و استفاده از این تسلیحات هستند. شورای امنیت سازمان ملل ارسال اسلحه برای حوثها را ممنوع کرده است.
جنگ یمن در اواخر سال ۲۰۱۴ با تصرف صنعا، پایتخت، توسط شبهنظامیان حوثی و سلب اختیارات رئیس جمهوری این کشور آغاز شد و با آغاز پیشروی نیروهای حوثی به سوی مناطق دیگر این کشور، در اوایل سال ۲۰۱۵ عربستان سعودی در راس ائتلافی از شماری از کشورهای عربی و اسلامی، در حمایت از دولت یمن وارد جنگ شد. انجام عملیات نظامی به خصوص حملات هوایی در جنگ یمن تقریبا به طور کامل برعهده نیروهای سعودی و اماراتی قرار داشته است.
جمهوری اسلامی از حوثیها، که زیدی مذهب هستند و به شاخهای از مذهب شیعه تعلق دارند، حمایت میکند اما جامعه بینالمللی دولت یمن را به رسمیت میشناسد. ناظران جنگ یمن را جنبهای از رقابت بین حکومتهای روحانیون شیعه در ایران و خاندان سلطنتی وهابی در عربستان دانسته و آن را جنگ نیابتی توصیف کردهاند.
عربستان متحد ایالات متحده است و اخیرا یک مقام سعودی با توصیف ایالات متحده به عنوان یک کشور دوست و متحد کشورهای عرب حوزه خلیج فارس، تقویت حضور نظامی آمریکاییان در منطقه را موجه دانست.
از: بی بی سی