مجتبا پورمحسن
ایران اینترنشنال
گزارشها از اعزام جواد غفاری به سوریه برای فرماندهی نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی خبر میدهند. از غفاری به عنوان «سرداری فاسد» یاد میشود که مسئول قاچاق بنزین و گازوئیل ایران به سوریه و ترورهای ناموفق شهروندان اسرائیلی است. بدیل خودخوانده قاسم سلیمانی، در سوریه چه میکند؟
یکشنبه گذشته و همزمان با سفر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی به دمشق برای دیدار با بشار اسد، رییس حکومت سوریه، یک هواپیمای دیگر نیز در خاک این کشور به زمین نشست که حامل مسافری از ایران بود.
خبر اعزام جواد غفاری، از فرماندهان سپاه پاسداران به سوریه، خیلی زود به رسانههای منطقه راه یافت و ساعاتی بعد، رسانههای رسمی نیز ورود او را به این کشور تایید کردند.
همزمان هواداران جبهه موسوم به مقاومت در ایران، با انتشار عکسهای غفاری در کنار تصاویری از قاسم سلیمانی، فرمانده کشته شده سپاه قدس، از شباهت این دو گفتند و او را «قهرمان مبارزه با داعش» معرفی کردند.
این افراد گفتند که شورشیان مسلح سوری «از غفاری وحشت دارند».
جواد غفاری واقعا کیست و برای چه به سوریه رفته؟
تنها فرمانده بازمانده شبکه انتقال سلاح به کرانه باختری و لبنان که تحت تعقیب موساد است، در پی جلب رضایت علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی است.
دقیقا سه سال پیش، خبر بازگشت ناگهانی این فرمانده ارشد سپاه پاسداران از سوریه به ایران جنجالآفرین شد؛ وقتی العربیه خبر داد که اسد، او را به دلیل «فعالیتهای خودسرانه» از سوریه اخراج کرده است.
آن زمان وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی این خبر را تکذیب کرد و گفت دلیل بازگشت غفاری، پایان دوره ماموریتش بوده است.
همان موقع بود که برای اولین بار تصاویری از غفاری منتشر شد. نام واقعی او غفار باقری اسفندونی است، مشهور به جواد غفار احدی یا همان غفاری.
او از سال ۱۳۹۴ فرماندهی نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در سوریه را برعهده گرفت. پیش از او، محمدجعفر اسدی و حسین همدانی این مسئولیت را بر عهده داشتند.
غفاری در جریان محاصره چهار ساله حلب در جنگ داخلی سوریه، با دستور سلیمانی، فرمانده قرارگاه حلب بود و به دلیل نقشش در کشتار هزاران غیرنظامی در دومین شهر بزرگ سوریه، به قصاب حلب مشهور شد؛ زمانی که سپاه پاسداران از زمین و روسیه از هوا، بمب و گلوله بر سر مردم حلب میریختند و ارتش اسد، دستکم هشت بار با سلاح شیمیایی به این شهر حمله کرد.
رسانههای حکومتی در ایران میگویند غفاری در نبردهای پالمیرا، صحرای شام، دیرالزور و بوکمال هم حضور داشته است.
پس از کشته شدن سلیمانی، غفاری که خود را در قامت جانشینش میدید، رایزنیهای زیادی انجام داد تا فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران شود اما ناکام ماند و اسماعیل قاآنی به این سمت رسید.
از همان موقع او تلاش میکرد مثل سلیمانی لباس بپوشد، مثل او حرف بزند و زبان بدن او را تقلید کند
اما غفاری از سوریه اخراج شد؛ به دلیل نارضایتی روسها از دخالت او در قاچاق سوخت به سوریه.
یک سال بعد، او ریاست واحد ۴۰۰۰ یعنی معاونت ویژه سازمان اطلاعات سپاه پاسداران را برعهده گرفت. منابع یران اینترنشنال گفتند او همان موقع شرط کرد که همچنان باید مرز سوریه و عراق در بوکمال را برای قاچاق سوخت در اختیار داشته باشد که این شرط انجام شد.
اما او در سمت جدید هم موفق نبود. پروژه مشترک این واحد و معاونت ضدجاسوسی سپاه پاسداران، یعنی واحد ۱۵۰۰ برای ترور یوسف لوی سیفری، کنسول پیشین اسرائیل و سه زن توریست اسرائیلی در ترکیه شکست خورد.
پس از حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، غفاری و اعضای ارشد واحدش، به شبکه انتقال سلاح به سوریه و از آنجا به کرانه باختری پیوستند؛ با همکاری واحدهای ۸۴۰ و ۱۸۰۰۰ نیروی قدس.
اسرائیل فروردین امسال این شبکه را کشف و سلاحهای ارسالی را ضبط کرد. یک هفته بعد، ارتش اسرائیل راس این شبکه، یعنی محمدرضا زاهدی را در حمله موشکی به کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق کشت.
دو هفته پیش و یک ماه پس از کشتن محمدجعفر قصیر، فرمانده یگان ۴۴۰۰ حزبالله، فرماندهان دیگر این واحد را هم هدف قرار گرفتند و با انتشار تصاویر سلاحهای کشف شده، عکس تنها فرمانده زنده مانده مرتبط با این گروه منتشر شد که کسی نبود جز جواد غفاری.
به همین دلیل پس از آغاز عملیات مخالفان مسلح اسد، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از بازسازی شبکه انتقال سلاح جمهوری اسلامی در سوریه ابراز نگرانی کرد.
شهریور ماه ۱۴۰۳، وزارت خزانهداری آمریکا، غفاری را به دلیل نقشآفرینی در توطئههای ترور علیه مخالفان جمهوری اسلامی در خارج از کشور، دخالت او در قتل یک شهروند آمریکایی در عراق و نقش او در سرکوب معترضان در ایران، تحریم کرد.
غفاری، فرمانده یگان ویژه فاتحین در کل کشور بوده است. یگانی که در جنگ داخلی سوریه و عراق حاضر بود اما دو سال پیش در جریان خیزش انقلابی مردم ایران علیه جمهوری اسلامی، در سرکوب معترضان دست داشت.
حالا او بار دیگر به حلب برگشته تا به دولت اسد در سرکوب مخالفان مسلح کمک کند، در شرایطی که در پنج روز گذشته، بیشتر تلفات در سوریه، از غیرنظامیان از جمله کودکان و زنان بوده است.
از سوی دیگر کسی که دوست دارد فراتر از یک سرباز یا فرماندهای رده دوم، برای خامنهای یکی مثل سلیمانی باشد، خواسته است تا لشکر رسانهای او این روزها در شبکههای اجتماعی پیگیرش باشند و خودش هم در سوریه به دنبال تکرار جنایت است: رویای قدیمی قصاب حلب برای دلبری از خامنهای با قساوت و کشتار.
ایران اینترنشنال