تصویر ماهوارهای از نقطهای در منطقه حفاظت شده خجیر در شرق تهران در روز هفتم تیر ۱۳۹۹ آثاری از سوختگی و انفجار را نشان میدهد
به گفته منابع خبری، نور شدیدی که بامداد جمعه در شرق تهران مشاهده شد ناشی از انفجار در انبارهای موشکی محدوده پارک جنگلی خجیر در کوههای شرق تهران بوده است.
اوایل روز جمعه، شبکه های اجتماعی به نقل از ساکنان محله های شرق تهران از شنیدن صدای مهیب انفجار مشاهده برخاستن یک توده نور به آسمان خبر دادند.
ساعاتی بعد خبرگزاری های داخلی گزارش کردند که معاون امنیتی انتظامی استانداری تهران خبر شنیده شدن صدای انفجار و مشاهده نور در آسمان تهران را تایید کرد.
پس از آن، وزارت دفاع ایران اعلام کرد که این صدا مربوط به انفجار یک مخزن گاز در منطقه عمومی پارچین بوده، تلفاتی نداشته، و “توسط عوامل آتشنشانی مهار شده است”.
بعدا رسانه های داخلی هم تصاویری از محل انفجار منتشر کردند که حاکی از انفجار در مخزن گاز بود هر چند این تصاویر دامنه محدودی را در بر می گرفت.
اما منابع خارجی گزارش دادهاند که تصاویر ماهواره ای آثار سوختن پوشش گیاهی در منطقهای وسیع را نشان میدهد که در تصاویر ماهوارهای قبلی دیده نمی شد.
ابتدا کارشناسان گفتند که این انفجار احتمالا در انبارهای موشکی تونل های زیر زمینی منطقه پارچین روی داده و ممکن است اصابت قطعات گداخته به مخزن گاز باعث آتش گرفتن آن شده باشد در حالی که تصویرهای ماهوارهای نشان میدهد که نشانهای از سوختگی یا انفجار در مناطق اطراف پارچین وجود ندارد. اما تصویرهای ماهوارهای، آثار سوختگی یا انفجار را در منطقه ای حدودا ۲۴ کیلومتری شمال غرب پارچین در نزدیکی روستای به نام دهترکمن (در محدوده پارک جنگلی خجیر) نشان میدهد.
بر اساس برآوردهای سرویس های اطلاعاتی غربی، در محدوده پارک جنگلی خجیر واقع در کوههای شرق تهران، چند مرکز توسعه برنامه موشکی ایران واقع شده و تحلیلگران نظامی آن را از مراکز اصلی صنایع نظامی ایران میدانند.
پارچین واقع در ارتفاعات شرق تهران محل استقرار یکی از مراکز نظامی ایران است که سال ها در مورد بازدید بازرسان هسته ای از آن بین دولت این کشور و آژانس بین المللی انرژی اتمی اختلاف نظر وجود داشت.
گفته شده بود که در دهه ۲۰۰۰ میلادی، در این محل انفجارهای نیرومندی صورت گرفته بود که احتمالا ممکن است حاکی از آزمایش چاشنی تسلیحات اتمی باشد. حکومت ایران همواره تلاش برای دستیابی به تسلیحات اتمی را رد کرده است.
حکومت ایران با تاکید براینکه پارچین از مراکز عمده نظامی است و جنبه محرمانه دارد، با درخواست آژانس بین المللی انرژی اتمی جهت بازدید از این محل و بررسی احتمال اقدامات مرتبط با برنامه های اتمی مخالفت می کرد.
منابع اطلاعات نظامی آمریکا معتقدند که ایران دارای بزرگترین تاسیسات نظامی زیرزمینی در خاورمیانه است و احتمالا بخشی از امکانات ساخت موشکی ایران و انبارهای نگهداری آنها در این محل واقع شده است. مقامات نظامی ایران نیز تایید کرده اند که موشک های ساخت داخل در تونل های زیر زمینی انبار شده است.
اواخر سال گذشته، فرمانده “نیروی هوافضای” سپاه پاسداران گفت: “در کشور خودمان برای اولین بار برای نگهداری مهمات از تونلهای زیر زمینی در سال ۶۳ استفاده شد و تا به امروز هم برای نگهداری و ساخت موشک از این روش استفاده میشود”.
مشخص نیست که محل این تونل ها تا چه اندازه از نظر سازمان های اطلاعاتی خارجی دور مانده و امکانات دفاعی آنها در چه حد است.
در صورتی که حادثه روز جمعه ناشی از انفجار در تاسیسات موشکی باشد، این اولین بار نیست که اینگونه مراکز دچار حادثه می شود.
از جمله در آبان سال ۱۳۹۰ وقوع انفجار شدیدی در یک مرکز نظامی در روستای بیدگنه واقع در شهرستان ملارد روی داد و به کشته شدن حسن تهرانی مقدم، عضو سپاه پاسداران و تعدادی دیگر منجر شد. از این شخص به عنوان پایه گذار صنایع موشکی ایران نام برده شده است.