سانسور کتاب در دولت احمدی نژاد تا جایی پیش رفت که تنها نکته ای که او در مناظره معروف تلویزیونیاش با میرحسین موسوی به عنوان ضعف در دولتش پذیرفت، همین بود. سال ۱۳۹۰ آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، گفت که نمیتوان بازار کتاب را آزاد گذاشت تا کتابهای “مضر” وارد جامعه شوند.
محمد حسینی، آخرین وزیر ارشاد دولت احمدی نژاد هم در یک گفت و گوی تلویزیونی خود، بارها به سخنان رهبر ایران اشاره کرد و گفت: “ممیزی کتاب نه تنها مانعی نیست، بلکه یک ضرورت است. کتاب به عنوان غذای روح جامعه باید سالم باشد؛ تایید وزارت ارشاد باعث اعتماد مردم به چنین کالایی است.”
اما در این سالها کمتر نویسنده و مترجمی بوده است که به عملکرد وزارت ارشاد اعتماد داشته باشد و از شیوه ممیزی و روند صدور مجوز کتابش، لغو مجوز کتاب های مجوزدار و فقدان پاسخگو به شیوه ممیزی راضی بوده باشد. این مجموعه، گزیده ای است از اظهارنظرهای نویسندگان ایرانی – از طیف های مختلف فکری – در زمینه عملکرد محمدحسین صفار هرندی و محمد حسینی در مقام وزرای ارشاد محمود احمدی نژاد در هشت سال ریاست جمهوری اش.
مهدی شجاعی (نویسنده و ناشر)
شما می گفتید آنها [اصلاح طلب ها] دارند خراب می کنند، خب شما که آمدید واقعا چه کردید؟ جز اینکه آدم های آنها را بیرون کردید و دور و بری های خودتان را سرکار آوردید؟ این ممیزی ها از کمترین درک و شعور برخوردار نیستند. اینها اصلا از بنیان همه چیز را از بین می برد. برای اینکه شما می بینید با کسانی مواجهید که کمترین درجه ای از درک و شعور و آگاهی را نسبت به مدیریت فرهنگی ندارند.
گفتگو با خبرآنلاین، فروردین ۱۳۹۰
ابوتراب خسروی (داستان نویس):
“اسفار کاتبان” و “رود راوی” آثاری است که پیش از این چاپ شدهاند، اما نزدیک به ۱۰ سال است که اجازه تجدید چاپ این آثار وجود ندارد. “ملکان عذاب” هم نزدیک به ۴ سال در انتظار دریافت مجوز نشر مانده است. این کتابها پس از عدم انتشار، به صورت غیرقانونی در فضای مجازی و به صورت سی دی پخش شده اند. شرایط این روزهای حوزه فرهنگ، ادبیات و کتاب نامناسب است.
گفتگو با ایلنا، آذر ۱۳۹۱
داوود غفارزادگان (داستان نویس):
در دو سه سال اخیر ما با نزول عجیب و غریب در ادبیات داستانی جدی روبه رو هستیم… مسوولان اگر با چشم باز دقت کنند، میبینند که جلوی ادبیات جدی را گرفتهاند. در صورتی که ادبیات نازل و زرد همچنان کار خودش را میکند… هرکاری را با نتیجه اش می سنجند. کسانی که به اداره کتاب آمدهاند، آدمهایی نیستند که سابقه فرهنگی داشته باشند. این تلاشها برای متوقف کردن ادبیات بیهوده و حساب نشده است.
گفتگو با کتاب نیوز، آبان ۱۳۸۷
داریوش مهرجویی (کارگردان سینما و تئاتر، نویسنده و مترجم)
در بخش کتاب، تجسمی و موسیقی و تئاتر، مانند سینما یکسویه نگری و ممیزی وجود دارد.
گفتگو با ایلنا، تیر ۱۳۹۲
محمود دولتآبادی (داستان نویس)
سیاستهای اداره کتاب ارشاد ممیزی نیست بلکه ممنوعیت از انجام فعالیت است. هر بشری که کشته میشود من به عنوان یک آدم میمیرم و زنده میشوم و از جنایتها در حق انسانهای بی گناه احساس انزجار میکنم اما سیاستها دست نویسندگان را بسته است من درباره جنگ و موضوع دفاع مقدس هم کتابی تالیف کردم اما اجازه چاپ نمیدهند.
گفتگو با خبرگزاری فارس
بلقیس سلیمانی (داستان نویس)
فشار ممیزی و گرانی کاغذ سال ۱۳۹۱ بیش از همیشه نویسندگان را مایوس کرد. امسال از هر نویسندهای که میپرسیدی «چه خبر؟» میگفت: کتابم در انتظار مجوز در ارشاد مانده … در یک کلام سادهتر یعنی سال به سال در حال بدتر شدن وضع ادبیات داستانی هستیم… بخش قابل توجهی از نویسندگان ما خارج از کشور را برای ادامه فعالیتهای ادبی خود برگزیدند و گروهی هم که هنوز نرفتهاند و مینویسند باید زمان مدیدی را برای انتشار اثرشان منتظر بمانند.
گفتگو با خبرگزاری مهر، اسفند ۱۳۹۱
محمدعلی سپانلو (ادیب و شاعر)
بعد از اینکه یک چهارم کتاب “افسانه شاعر گمنام” سانسور شد، دیگر علاقه زیادی برای پیگیری وضعیت کتابی را که کار تهیه آن حدود ۱۴ سال طول کشید ندارم.
گفتگو با خبرگزاری ایلنا، مهر ۱۳۹۱
او از توقف “چهار هزار صفحه” از ترجمهها و مجموعه اشعارش در وزارت ارشاد خبر داد و گفت چیزی که باعث متوقف مانده آثارش در اداره کتاب وزارت ارشاد شده تنها نام اوست و نه آثارش.
عبدالجبار کاکایی (شاعر)
بیشتر افراد ترجیح میدهند کتابی را که در پی آن هستند به صورت اصلی و بدون سانسور از طریق فضاهای مجازی به دست بیاورند و کمتر به سمت آثاری میروند که از مجاری رسمی خارج میشوند. سانسور به پائین آمدن سطح محتوای آثار منجر شده. سانسور و ممیزی عامل بازدارنده رشد ادبیات است. سانسور پیش از چاپ رویهای بسیار غلط است. اگر هم باید نظارتی صورت بگیرد، طبیعی است که مثل خیلی از نقاط دنیا این کار، پس از چاپ صورت بگیرد… خط به خط اشعار من را خواندهاند و گفتهاند که این کلمه باید حذف شود.
جواد مجابی (نویسنده و شاعر)
وقتی فرد درباره مطلبی که می نویسد احساس آزادی نکند پس در برابر بسیاری از مسائل سکوت میکند و بسیاری از حرفهایی را هم که باید زده شود نمیزند.
گفتگو با خبرگزاری فارس، تیر ۱۳۹۲
“درباره بعضی کتاب هایم اصلا جواب نداده اند. نمایشنامه هایم را غیرمجاز اعلام کرده اند. درباره زندگینامه من گفته اند که ۳۰ صفحه اش را کم کنیم. این کار را هم کردیم ولی هنوز مجوز نداده اند. یک کتاب دیگرم حتی صحافی هم شد ولی جلوی توزیعش را گرفتند.”
شهلا لاهیجی (نویسنده، پژوهشگر و ناشر)
ما دوران میرسلیم را هم دیدیم که با وجود تمام سختگیریها، از لحاظ فرهنگی زنده ماندیم، اما الان دیگر امیدی نداریم که بتوانیم ادامه حیات فرهنگی بدهیم. من با سی و چند سال سابقه میدانم چه کتابی را میتوان منتشر کرد. بر اساس قانون هیچ کس نمیتواند برای صدور مجوز پیش از چاپ کتاب، بررسی و ممیزی انجام دهد. اینکه کجای یک کتاب حذف و اصلاح شود، سلیقه ممیز است. ممیزی و سانسورهای فعلی نوعی “توهین” است. از جامعه کتابخوان نباید ترسید، از جامعهای که کتاب نمیخواند باید ترسید.»
رضا امیرخانی (داستان نویس)
مشکل ممیزی در ادبیات داستانی وجود دارد و بیشترین اعمال سلیقهها در این حوزه صورت میگیرد. ممیزی ادبیات داستانی از زمان وزارت آقای صفارهرندی در دست عدهای خاص است که این عده با تغییر رئیس اداره کتاب و معاون وزیر، تغییری نکردند. من جزو موافقان ممیزی هستم و فکر میکنم ممیزی باید باشد، اما سلیقهای و باندبازی نباشد چون این باندبازیها و سلیقهای عمل کردنها بزرگترین مشکل ممیزی کتاب است.
گفتگو با کتاب نیوز
امیرحسن چهلتن (داستان نویس)
سانسورها اجازه پرداختن به موضوعات اجتماعی را نمیدهد. رمان «آمریکاکشی در ایران» من از سال ۸۵ در وزارت ارشاد مانده است… نویسندگانی همانند من با وزیر و مقامات عالی رتبه در ارتباط نیستند و تنها پاسخگوی ما منشی اداره کتاب است که فقط میگوید منتظر باشید!
گفتگو با خبرگزاری فارس
یونس تراکمه (داستان نویس)
در کدامیک از کشورهای توسعه یافته، بررسی قبل از چاپ تا این حد که به ذهن نویسنده ورود پیدا کنند و با اندیشههایش برخورد شود، وجود دارد؟ در کجای جهان سانسور به این شکل سیستماتیک و هدفمند دنبال میشود؟ ممیزی از کلمه و جمله به صفحه و صفحات متعدد رسیده است. اگر رییس جمهور جدید مطالعه کند، درمییابد که در طول این سالها چه بلایی سر فرهنگ جامعه آمده است.
گفتگو با ایلنا، تیر ۱۳۹۱
احمد دهقان (نویسنده داستان جنگ و رزمنده سابق)
برای افت داستانی علت های متفاوتی را می توان متصور شد. یکی از موضوعات ممیزی است. باید فکر کنیم چرا نویسنده ها دچار سرخوردگی می شوند. این موضوعی است که کمتر دیده شده…
گفتگو با خبرگزاری برنا، آبان ۱۳۸۷
صادق زیبا کلام (استاد دانشگاه و نویسنده)
صادق زیبا کلام در نامه ای به احمدی نژاد: وزارت ارشاد با صدور مجوز چاپ کتاب «تولد اسراییل» به نوشته اینجانب مخالفت نموده. کتاب پیرامون اسباب و علل به وجود آمدن کشور اسراییل در سال ۱۳۲۷ است، نگاهِ متفاوت با آنچه که در ایران تبلیغ می شود، عامل مخالفتِ ممیزیِ ارشاد است… استدعا دارم دستور فرمایند تا مسئولین محترم وزارت ارشاد، علت ممانعت از اثری را که پنج سال بر روی آن کار مداوم داشته ام، دستکم توضیح دهند. در ضمن کتاب دیگر بنده «الف مثل اصلاحات» نیز همچنان در حسرت گرفتن مجوز چاپ است.
از: بی بی سی