موضوع سانسور وریا غفوری تازگی ندارد. سال ۱۳۹۹، پس از توییتی که در واکنش به اعدام نوید افکاری منتشر کرد، گزارش‌گران صداوسیمای جمهوری اسلامی در دو هفته پیاپی، نامش را در جریان بازی به زبان نمی‌آوردند

بازیکنان روی دایره وسط زمین فوتبال ایستاده‌اند و «وریا غفوری» در مرکز دایره است. بازیکنان، مربیان و هواداران دست‌های‌ خود را بالا برده‌اند و با هر ضربه روی طبل لیدر، نام کاپیتان را فریاد می‌زنند؛ اتفاق غریبی که پیش از این فقط برای مربیان قهرمان یا بازیکنانی که قصد خداحافظی از فوتبال را داشتند، دیده شده بود.

این تشویق، تصمیمی بود از «فرهاد مجیدی»، سرمربی «استقلال» که در کنفرانس خبری پس از مسابقه، دست‌اندرکاران برنامه «فوتبال برتر» در «شبکه۳» صداوسیمای جمهوری اسلامی را «وقیح» نامید؛ برنامه‌ای که تصویر وریا غفوری، کاپیتان استقلال را حذف کرده بود به دلیل حمایت از مردمی که به گرانی‌های اخیر اعتراض داشتند.

آیا تهدید علی خامنه‌ای روی وریا غفوری تاثیر گذاشت؟

۲۰ بهمن ۱۳۹۷، آیت‌الله «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی خود گفت: «به ورزشکارانی که از امنیت کشور استفاده می‌کنند و کار و ورزش خود را انجام می‌دهند و بعد نمکدان می‌شکنند، هشدار می‌دهم که یادشان نرود که امنیت چه‌طور به دست می‌آید.»

این جدی‌ترین خط و نشان رهبر جمهوری اسلامی برای یک ورزشکار، از زمان آغاز رهبری‌ خود در ایران تا آن زمان بود. 

علی خامنه‌ای که عادت داشت در دیدار با ورزشکاران، از مبارزه نکردن برخی از آن‌ها مقابل حریفان اسرائیلی، دست ندادن با زنان در زمان مراسم اهدای مدال‌های رقابت‌های بین‌المللی یا تمجید از حجاب زنان ورزشکار صحبت کند، این بار ورزشکارانی را مورد حمله قرار داد که نسبت به مسایل اجتماعی و سیاسی کشور انتقاد داشتند.

روی صحبتش با «علی کریمی»، بازیکن سابق «پرسپولیس» و وریا غفوری، کاپیتان استقلال بود. علی کریمی در بازنشستگی سیر می‌کرد و نسبت به اتفاقات سیاسی و معضلات اجتماعی نقد داشت اما وریا غفوری در اوج دوران حضورش در استقلال و تیم ملی، نسبت به وضعیت کولبران، فقر، سیاست‌های وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی و بیرون ماندن زنان از ورزشگاه‌ها اعتراض می‌کرد.

پیش از صحبت‌های علی خامنه‌ای، وریا غفوری در یکی از آخرین برنامه‌های «۹۰» که روی آنتن صداوسیما رفت، در پاسخ به سوال خبرنگار این برنامه که پرسیده بود نمی‌ترسی این حرف‌ها را می‌زنی، گفته بود: «چرا بترسم؟ حرف حق می‌زنم.»

پس از تذکر رهبر جمهوری اسلامی، باز هم وریا غفوری ساکت نماند. سال ۱۳۹۸ نسبت به خودسوزی «سحر خدایاری»، ملقب به «دختر آبی» نه تنها در فضای مجازی واکنش نشان داد که بازیکنان تیم خود را مجبور کرد پیراهنی منقش به نام او را بر تن کنند. همان سال هم در جریان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ و پس از آن، برای سقوط هواپیمای اوکراینی که با موشک‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ساقط شد، کنار مردم ایستاد.

یک سال بعد، تنها بازیکن فوتبال ایران بود که پس از اعدام «نوید افکاری»، کشتی‌گیر معترض، در توییتی نوشت: «فکر، اندیشه و آزادی قابل اسارت نیست، نه با زندان، نه با اعدام. ذات انسان مطالباتی دارد که هیچ وقت خاموش نمی‌شود.»

پس از آن، وریا غفوری دیگر رنگ تیم ملی ایران را ندید. او هرگز به اردوهای تیم ملی ایران دعوت نشد.

۹۰ و فوتبال برتر وریا غفوری را چه‌گونه بازتاب دادند؟

آخرین تصویر به جا مانده از وریا غفوری در برنامه‌ ۹۰ که به دستور «علی فروغی»، مدیر شبکه۳ صداوسیمای جمهوری اسلامی تعطیل شد، همان جمله است که از حق‌گویی‌ او دفاع کرد: «چرا باید بترسم؟»

از فروردین ۱۳۹۸، برنامه فوتبال برتر به دستور علی فروغی جایگزین برنامه ۹۰ شد. فوتبال برتر که برنامه‌ای نامنظم در کنداکتور صداوسیما داشت، در طول هفته رقابت‌های لیگ برتر یا بازی‌های ملی ایران را پوشش می‌داد اما قرار شد جای پرمخاطب‌ترین برنامه سازمان صداوسیما را پر کند. علی فروغی سال ۱۳۹۹ گفت «عادل فردوسی‌پور» از مدار سازمان خارج شده بود.

دوشنبه شب، تصویر وریا غفوری روی پوستری که پشت سر «محمدرضا میثاقی»، مجری برنامه فوتبال برتر قرار داده بودند، وجود نداشت. برخی از بازیکنانی که در این قاب نشسته بودند، حضوری کم‌رنگ‌تر و کم‌ اثرتر از وریا غفوری در روند قهرمانی استقلال داشتند.

موضوع سانسور وریا غفوری تازگی ندارد. سال ۱۳۹۹، پس از توییتی که در واکنش به اعدام نوید افکاری منتشر کرد، گزارش‌گران صداوسیمای جمهوری اسلامی در دو هفته پیاپی، نامش را در جریان بازی به زبان نمی‌آوردند.

«فرهاد مجیدی»، سرمربی استقلال در پایان بازی تیم خود مقابل «آلومینیوم اراک»، واکنشی متفاوت از سایر مربیان در قبال وریا غفوری نشان داد. زمانی که با سوال خبرنگار برنامه فوتبال برتر مواجه شد، بدون آن‌که به سوال او توجه کند، گفت: «من جواب شما را نمی‌دهم. وقاحت‌تان به حدی رسیده است که عکس کاپیتان تیم من را حذف می‌کنید؟»

اما جملات بعدی فرهاد مجیدی تاحدودی ماهیت برنامه فوتبال برتر را بیشتر نمایان کرد: «نمی‌خواهم الان بگویم چه نهادهایی فشار آوردند که در برنامه شما صحبت کنم اما موافقت نکردم. این که فشار بیاورید که باید به این برنامه بروید، نداریم. کسی نمی‌تواند به من بگوید باید به این برنامه بروی.»

فرهاد مجیدی از نهادها و افرادی صحبت کرد که برای حضورش در برنامه فوتبال برتر، فشار می‌آوردند.

برنامه فوتبال برتر به تهیه کنندگی «مهدی هاشمی» و اجرای محمدرضا میثاقی، بیشترین حمایت‌ها را طی چهار سال گذشته از سوی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی برخوردار بوده است. با صحبت‌های فرهاد مجیدی می‌توان حدس زد که نهادهایی خارج از صداوسیما نیز از این مجموعه حمایت می‌کنند.

تفاوت در نوع نگاه به یک بازیکن مانند وریا غفوری می‌تواند بخش کوچکی از همان مقصود علی فروغی در مورد خروج عادل فردوسی‌پور و برنامه‌‌اش از مدار سازمان صداوسیما باشد.

مردم از وریا غفوری چه می‌گویند؟

پس از قدرت گرفتن کانال‌های تلگرامی هواداری که در برخی از موارد توسط یک شخص یا نهاد اداره می‌شوند، سطح و کیفیت هواداری در فوتبال ایران نیز سقوط کرد. این سقوط حتی شامل حال باشگاه‌ها و مدیران رسانه‌ای آن‌ها نیز در ادبیات گفتاری و بیانیه‌نویسی شده است.

با این وجود، هم‌چنان بخش قابل توجهی از جامعه ایران میان علایق رنگی و باورها یا ارزش‌های اجتماعی، مرزهایی را قرار می‌دهند. همان‌طور که پس از درگذشت «ناصر حجازی»، اندوه وداع با او مختص به هواداران استقلال نشد، امروز هم حمایت از وریا غفوری یا «علی دایی»، مختص به هواداران تیم‌های این بازیکنان نمی‌شود.

علی دایی پس از رونمایی از ماهیت سردار «غفور درجزی»، از فوتبال ایران محو شد. سردار درجزی که علی دایی از او رو نمایی کرد، یکی از عواملی است که در ترور «عبدالرحمن قاسملو» در اتریش نقش داشته است. درجزی با نام مستعار «مصطفی مدبر»، مدیرعامل باشگاه «سایپا» بود و حکم به اخراج علی دایی داده بود. علی دایی هم ماهیت او را فاش کرد.

طی سال‌های اخیر، علی دایی جایگاه خود را در جامعه ایران حفظ کرده است. جامعه ایران بدون در نظر گرفتن سابقه باشگاهی او، حضورش در مراسم قرعه‌کشی جام جهانی ۲۰۱۲ قطر را افتخار کشور می‌داند.

حمایت علی دایی در صفحه اینستاگرامی‌ خود از وریا غفوری نشان می‌داد که «آقای گل» تاریخ فوتبال ایران قرار گرفتن غفوری در منطقه خطر حذف شدن را حس می‌کند. او در اینستاگرامش با انتشار عکسی از وریا غفوری با لباس کُردی نوشت: «ساکت کردن منتقد، فقط و فقط پاک کردن صورت مساله است. مردم در سخت‌ترین شرایط اقتصادی هستند و باید به جای سرکوب، فکر اساسی برای حل مشکلات‌شان کرد.»