Are the natural laws universal?۱
دکتر حسن بلوری
برلین، ۲۰۲۲٫۰۶٫۲۲
فشرده
جهانِ هستی عینیت دارد. عینیت میباید هم قابل تشریح و هم دارای بیان علمی بهمعنای بیان روابط منطقی میان اجزا و عملکردهای آن باشد.۲ بر این اساس تشریح دقیق و همه جانبهی جهانِ هستی نیازمند قوانینی (اصولی) است عاری از هر نوع شکاف و خلاء اطلاعاتی از گذشته تا حال حاضر. آیا چنین قوانینی (اصولی) وجود دارند و یا دستیافتنی هستند؟
در حال حاضر جهانِ هستی (گیتی، کیهان) با قوانینی که عمدتا از محدودهی کره زمین (منظومه شمسی) بدست آمدهاند توصیف میشود. این روش بیان از بسطِ دامنهی اعتبار قوانین مزیور به کلِ هستی دارد. اما آیا معنای آن میتواند چیزی بیش از یک فرض یا باور باشد؟ چگونه میتوان از صحت چنان شیوهای اطمینان حاصل کرد؟
در مقالههای۳و۴ دیدیم که قوانین طبیعی حتا در محدودهی کره زمین دقیق و واقعی نیستند بلکه بیشتر حالت تقریبی و ایدهال دارند. اطمینان از جهانشمولی قوانین طبیعی وابسته بهشناخت کافی از گیتی است که در حال حاضر بهخاطر مسائل مهم بیپاسخ مانده مانند گرانشِ کوانتومی۵، تورمِ کیهانی۶، انرژی تاریک۷ و … ناممکن است. از طرف دیگر، نظریههای بزرگ و موفق موجود، یعنی نظریه نسبیت عام و نظریه کوانتوم، هر یک بنوعی نارسائیهای خود را دارند. برای مثال۸و۹: مسئلهی’تکینگی‘ و ’شکلِ کیهان‘ در نظریه نسبیت عام و مسئلهی ’اَبرتقارن‘ و ’سازوکار هیگز‘ در نظریه کوانتوم.