توافقنامه اسلو زمین‌های کرانه باختری را به سه منطقه تحت کنترل جداگانه تقسیم کرده است

اسرائیل به دنبال تشدید برنامه پاکسازی قومی در کرانه باختری است و سعی می‌کند با استفاده از این فرصت، دامنه فعالیت‌هایش را در این راستا گسترش دهد _ABBAS MOMANI / AFP

درحالی‌که اشغال کرانه باختری به دست اسرائیل وارد پنجاه و ششمین سال خود می‌شود، چندین سازمان بین‌المللی و غیردولتی خواستار توجه دوباره به نقض مداوم حقوق فلسطینیان شده‌اند. عملکرد اسرائیل و تلاش‌های پیوسته آن برای بیرون راندن فلسطینی‌ها از کرانه باختری، بیانگر سیاست‌های تبعیض‌آمیز اسرائیل است.

برای مثال، دادگاه عالی اسرائیل در چهارم ماه مه گذشته حکمی صادر کرد که به ارتش اسرائیل اجازه داد منطقه فلسطینی «مسافریطا» واقع در تپه‌های جنوبی شهر الخلیل را تصرف و بیش از هزار شهروند فلسطینی را از آنجا اخراج کند. در واقع، تصمیم دادگاه اسرائیل اقدام تکان‌دهنده‌ای نبود، زیرا اسرائیل از ساختارهای سیاسی، نظامی، اقتصادی و حقوقی مفصلی تشکیل شده است که هدف از آن گسترش شهرک‌های یهودی‌نشین و اخراج فلسطینی‌ها از خانه‌ها و سرزمین‌هایشان است.

هرچند توجه برخی از سازمان‌های غیردولتی محلی و بین‌المللی به موارد خاصی از نقض حقوق بشر توسط اسرائیل معطوف می‌شود، اما این توجه اغلب از پی بردن به واقعیت ماجرا و آنچه در عمل اتفاق می‌افتد، ناتوان است. گزارش‌هایی که سازمان‌های یادشده منتشر می‌کنند بیشتر بر چالش‌های بشردوستانه‌ای که فلسطینیان آسیب‌پذیر با آن مواجه‌اند، تاکید می‌کند، یا مبارزه هر مورد را همچون یک درگیری جداگانه افراد یا خانواده‌ها با مقام‌های اسرائیلی قلمداد می‌کند. درحالی‌که چنین روایت‌ها و تحلیل‌هایی اغلب بر هدف واقعی که هم مقام‌های اسرائیلی و هم سازمان‌های غیردولتی متحد با اسرائیل دنبال می‌کنند و آن کاهش یا حتی حذف کامل حضور فلسطینی‌ها در بخش‌های مختلف کرانه باختری است، تمرکز ندارند.

توافقنامه اسلو اراضی کرانه باختری را به سه منطقه تحت کنترل جداگانه تقسیم کرد؛ مناطق A و B که ازنظر امور مدنی در اختیار تشکیلات خودگردان فلسطین قرار دارند و منطقه C که کاملا تحت کنترل اسرائیل است. درعین‌حال، اسرائیل کنترل امنیتی مناطق A و B را نیز به گونه‌ای در دست دارد. منطقه C بزرگ‌تر از دو منطقه A و B است و تقریبا تمامی شهرک‌های اسرائیلی در آن واقع شده‌اند. علاوه بر آن، این منطقه اغلب شاهد تلاش‌های روزافزون برای احداث شهرک‌های یهودی‌نشین بیشتر و حضور نظامی اسرائیل است که به بهانه حمایت از زیرساخت‌ها، فعالیت‌های گردشگری، یا میدان‌های تیراندازی نظامی در این منطقه ادامه می‌دهد. این در حالی است که اسرائیل، فلسطینی‌ها را با استفاده از چهار روش عمده اخراج می‌کند؛ ندادن مجوز ساخت، تخریب خانه‌ها، آسیب رساندن به فعالیت‌های معیشتی و زیرساخت‌ها و حمله به سازمان‌های جامعه مدنی که از افراد آسیب‌پذیر حمایت و به آن‌ها کمک می‌کنند.

البته دانستن اینکه مقام‌های اسرائیلی این سیاست تبعیض‌آمیز را در منطقه C کرانه باختری دنبال می‌کنند، تنها به هدف قرار دادن جوامع فلسطینی و سازمان‌های جامعه مدنی محدود نمی‌شود، زیرا این سیاست را می‌توان در گفتمان مقام‌های اسرائیل و شهرک‌نشینان به وضوح مشاهده کرد.

کمیته روابط خارجی کنست در ماه‌های ژوئیه و اوت سال ۲۰۲۰، جلساتی را درباره «تسلط فلسطین بر منطقه C» برگزار کرد. در بحث‌هایی که در جلسات یادشده مطرح شد، جوامع فلسطینی با «ویروس» و «سرطان» مقایسه می‌شدند، البته این همان تعبیر غیرانسانی است که تنها در چارچوب کارزار آوارگی و استعمار اجباری می‌توان انتظار شنیدن آن را داشت.

وزارت شهرک‌سازی دولت اسرائیل در اکتبر سال ۲۰۲۱، ۲۰ میلیون شیکل (واحد پول اسرائیل) را به ۱۴ مقام شهرک‌نشین داد تا این پول را برای خرید پهپاد و حقوق ماموران گشت هزینه کنند و هرگونه ساخت‌وساز‌ی که فلسطینیان در کرانه باختری بدون مجوز انجام می‌دهند را تحت نظارت داشته باشند، این در حالی است که صدور مجوز ساخت برای فلسطینی‌ها اساسا ممکن نیست.

مقام‌های اسرائیل در سال ۲۰۲۰، خط تلفن رایگانی راه‌اندازی کردند تا از طریق آن هرگونه ساخت‌وساز غیرقانونی در منطقه C به مسئولان اسرائیلی اطلاع داده شود. سپس وزارت اطلاعات اسرائیل در سال ۲۰۲۱، گزارشی درباره «کارزار فلسطینیان علیه منطقه C» منتشر کرد.

باید به این موضوع توجه شود که چگونه دولت اسرائیل و گروه‌های شهرک‌نشین، تلاش‌های مردم فلسطین در راستای بهبود وضعیت زندگی و توسعه سرزمین‌هایشان را عمل تجاوزکارانه، اقدام جنگی یا تلاش برای سیطره عنوان می‌کنند. همچنین وزارت اطلاعات اسرائیل پیوسته تاکید دارد که باید فلسطینی‌های ساکن کرانه باختری به‌جای زندگی در مناطق متصل و مجاور، در ۱۶۶ «منطقه منزوی» زندگی کنند. تردیدی نیست که برای رسیدن به این هدف، اسرائیل باید با بیرون راندن و اخراج اجباری فلسطینیان ساکن کرانه باختری، این منطقه را پاکسازی کند.

البته سیاست‌ها و تلاش‌های مقام‌های اسرائیلی برای جابه‌جایی اجباری فلسطینیان در منطقه C در یک دهه گذشته، بارها توسط مجامع بین‌المللی و سازمان‌های حقوق بشر فلسطینی مورد توجه قرار گرفته است. بااین‌حال، بازیگران بین‌المللی اغلب در متهم کردن اسرائیل به اخراج عمدی فلسطینیان از کرانه باختری تردید دارند، اما در سال‌های اخیر بسیاری اذعان می‌کنند که سیاست‌های اسرائیل در برابر فلسطینیان تبعیض‌آمیز است.

البته پی بردن به ماهیت سیاست‌های اسرائیل در منطقه C ، مفهوم گزارش‌هایی که تنها به نیازی‌های بشردوستانه فلسطینیان تاکید می‌کنند را تصحیح می‌کند. به‌ویژه اینکه پاکسازی قومی منطقه C سیاستی است که مقام‌های اسرائیلی، فارغ از اینکه قدرت در دست کدام حزب است، دنبال می‌کنند.

تداوم این سیاست نشان می‌دهد که تلاش‌های اسرائیل برای تصرف اراضی فلسطینی با هدف توسعه شهرک‌سازی و بهره‌برداری از منابع طبیعی، محدود کردن فلسطینی‌ها به مناطق کوچک پراکنده و از بین بردن هرگونه امکان حاکمیت فلسطین، اهداف راهبردی و نهایت عمیقی را شکل می‌دهند.

اکنون درحالی‌که جامعه جهانی به جنگ اوکراین و سایر درگیری‌ها مشغول است، اسرائیل به دنبال تشدید برنامه پاکسازی قومی در کرانه باختری است و سعی می‌کند با استفاده از این فرصت، دامنه فعالیت‌هایش را در این راستا گسترش دهد، بنابراین، لازم است جامعه جهانی واکنش و رویکرد خود را متناسب با واقعیت آنچه در فلسطین می‌گذرد، سازگار کند.

از: ایندیپندنت