بی بی سی فارسی
ستاد انتخابات وزارت کشور ایران، شرایط نامزدی در چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری این کشور را اعلام کرده است که به دلیل مرگ ابراهیم رئیسی در سقوط هلی کوپتر، زودهنگام برگزار می شود.
بر اساس اطلاعیه ستاد انتخابات کشور در ایران، «وابسته نبودن به گروههای غیر قانونی و فقدان سوابق سوءامنیتی از جمله در فتنه سال ۱۳۸۸» یکی از شرایط نامزدی در این انتخابات است.
انتخابات ریاست جمهوری ایران قرار است ۸ تیرماه (۲۸ ژوئن) برگزار شود. از جمله شروط نامزدی داشتن حداقل ۴۰ سال و حداکثر ۷۵ سال در زمان ثبت نام است.
برخی از سیاستمداران یا فعالان مدنی و سیاسی ایرانی میگویند که با توجه به مشارکت پایین شهروندان در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ و انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی که همزمان با انتخابات مجلس خبرگان برگزار شد، ممکن است حکومت برای بالا بردن میزان مشارکت، صلاحیت برخی از افرادی را که پیش از این رد کرده بود، در این انتخابات تایید کند.
محمود احمدی نژاد که صلاحیت او در انتخابات سال ۱۳۹۶ و ۱۴۰۰ رد شده گفته نامزدی در انتخابات تیرماه را بررسی میکند.
از اطرافیان علی لاریجانی هم که صلاحیت او در انتخابات ۱۴۰۰ رد شد، نقل شده که او در حال ارزیابی شرایط برای ثبت نام در انتخابات است.
آقای لاریجانی در زمان انتخابات سال ۸۸، رئیس مجلس شورای اسلامی بود و ۱۲ سال این سمت را در اختیار داشت.
برخی از جریان های سیاسی در ایران، او را در آن زمان متهم به حمایت از «فتنه ۸۸» میکردند.
منظور از «فتنه ۸۸» در ادبیات رسمی جمهوری اسلامی، اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری آن است که محمود احمدینژاد، پیروز آن معرفی شد.
به دنبال اعلام پیروزی آقای احمدی نژاد، اعتراضاتی که تا آن زمان بیسابقه بود، در ایران آغاز شد. محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین نتیجه اعلامشده را «کودتای انتخاباتی علیه مردم» توصیف کرد.

میرحسین موسوی و مهدی کروبی دو نامزد این انتخابات هم، رهبری معترضان را بر عهده داشتند.
این دو از سال ۱۳۸۹ تاکنون در حبس خانگی هستند. زهرا رهنورد همسر آقای موسوی هم همراه او در بازداشت خانگی است. فرمانده وقت نیروی انتظامی که اینک نام آن به فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی تغییر کرده، گفته بود که علی خامنهای شخصا مسئولیت این اقدام را به عهده گرفته است.
به غیر از چهره های شاخص سیاسی، شماری از سیاستمداران ایرانی که در میان آنها چهره های ارشد دولت های پیشین هم حضور داشتند به شرایط اعتراض کردند.
در جریان اعتراضات سال ۱۳۸۸ که تا اواخر سال ۱۳۸۹ به صورت تجمعات خیابانی ادامه داشت، شمار قابل توجهی از معترضان بازداشت شدند. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران که ریاست صادق لاریجانی بر آن تازه آغاز شده بود، دست به برگزاری محاکمه بازداشت شدگان زد که در میان آنها افرادی همچون نائب رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی و معاون رئیس جمهور سابق حضور داشتند.
مقام های ایران از آن سال در تبعیت از آقای خامنهای به اعتراضاتی که پس از انتخابات آغاز شد عنوان «فتنه ۸۸ » دادند و حتی سیاستمدارانی را که علیه معترضان به نتایج انتخابات موضع گیری علنی نمی کردند را «ساکتان فتنه» خواندند.
در جریان سرکوب اعترضات سال ۱۳۸۸ به غیر از دستگیری و زندانی کردن شمار گستردهای از معترضان، برخی از تشکلها و احزاب سیاسی همچون حزب مشارکت ایران اسلامی از ادامه فعالیت منع شدند.