به گفته انجمن خانوادههای جانباختگان هواپیمای اوکراینی، دادسرای نظامی تهران نام کسانی را که در پرونده شلیک به این هواپیما برایشان قرار منع تعقیب صادر شده و نام کسانی که قرار است مجازات شوند، اعلام کرده است.
انجمن خانوادههای جانباختگان بار دیگر انتقاد کرده که برای “مقصرین و عاملین اصلی” از جمله شورای عالی امنیت ملی، سرلشکر حسین سلامی (فرمانده سپاه)، سرتیپ امیرعلی حاجیزاده (فرمانده نیروی هوافضای سپاه) و علی عابدزاده (رییس وقت سازمان هواپیمایی) قرار منع تعقیب صادر شده و آنها محاکمه نخواهند شد.
اردیبهشت ماه امسال در نامهای که دادسرای نظامی تهران به این خانوادهها ارسال کرد، به آنها اعلام کرده بود که شکایتشان را علیه گروهی از مقامهای و نهادها بررسی نخواهد کرد.
این انجمن در آن زمان به عدم شفافیت درباره نام کسانی که قرار است محاکمه شوند و نام کسانی که محاکمه نخواهند شد، اعتراض کرده بود.
در پرونده شلیک به هواپیمای اوکراینی در دی ماه ۱۳۹۸ نام ۱۷۶ کشته ثبت شده است و نفر ۱۷۷ ام کودک هفتماههای به نام ‘هوگر ‘ بود که پیش از به دنیا آمدن در شکم مادر جان باخت.
روند بررسی پرونده شلیک به هواپیمای مسافربری اوکراینی از ابتدا در هالهای از ابهام قرار داشت و مقامهای قضایی ایران از انتشار هرگونه جزئیات این پرونده خودداری کردند.
همزمان خانوادههای جانباختگان به عدم دسترسی وکلایشان به پرونده اعتراض کرده بودند که در نهایت به نتیجه نرسید.
حالا بعد از گذشت نزدیک به پنج ماه، دادسرای نظامی تهران در نامهای جدید اسامی را به خانوادههای جانباختگان اعلام کرده است.
به رغم شکایت خانوادهها، علاوه بر دو فرمانده سپاه و رئیس وقت سازمان هواپیمایی، دولت جمهوری اسلامی ایران، شورای عالی امنیت ملی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شبکه یکپارچه پدافند، سیستم پدافند غیرعامل، نیروی هوافضای سپاه و سازمان هواپیمایی کشوری نیز محاکمه نخواهند شد.
در عین حال در بیانیه اسامی ۱۰ نفری که قرار است مجازات شوند ذکر شده است. هیچ یک از این ۱۰ نفر از مقامهای عالیرتبه یا اعضای شناخته شده سپاه پاسداران نیستند.
انجمن خانواده جانباختگان میگوید این افراد چند افسر ردهپایین هستند که قوه قضاییه میخواهد “تقصیر را به گردن” آنها بیندازد.
به گفته انجمن جانباختگان، در نامه دادسرای نظامی تهران آمده است که این ۱۰ نفر “به جرایم مشارکت در قتل غیرعمد ۱۷۷ نفر، بیمبالاتی، اهمال، سهلانگاری و عدم رعایت نظامات خدمتی شایسته کیفر دانسته شدهاند.”
فرمانده سیستم دفاع موشکی تور ام-یک و دو نفر از اپراتورهای این سیستم از جمله کسانی هستند که به گفته انجمن جانباختگان مجازات خواهند شد.
هنوز مقامهای قوه قضائیه به این بیانیه واکنشی نشان ندادهاند.
اما در شهریورماه سازمان قضایی نیروهای مسلح ایران اعلام کرده بود که برای ۱۰ نفر از متهمان “به دلیل قصور و سهلانگاری” قرار جلب به دادرسی صادر شده و “پرونده با صدور کیفرخواست به دادگاه ارسال شده است.”
از بامداد ۱۸ دی ماه که هواپیمای مسافربری اوکراین با موشکهای پدافند سپاه پاسداران دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه امام خمینی تهران ساقط شد تا سه روز بعد، مقامها و مسئولان ایرانی در حال انکار علت سقوط بودند.
سرانجام امیرعلی حاجیزاده فرمانده نیروی هوا-فضای سپاه ۲۱ دی مسئولیت سرنگونی هواپیمای اوکراینی را پذیرفت و علت را خطای مسئول شلیک موشک زمین به هوا عنوان کرد.
انجمن جانباختگان میگوید که بر اساس تحقیقات دولت کانادا “بالاترین مقامات حکومت جمهوری اسلامی در این جنایت دست داشتهاند و شایستهی مجازاتند.”
در این بیانیه همچنین آمده که از نظر بازماندگان “یک دادگاه بینالمللی” تنها جایی است که “صلاحیت” رسیدگی به این پرونده را دارد.