خبرگزاری هرانا – مرکز آمار ایران هیچگاه اقدام به سنجش و یا انتشار درصد بیکاری جامعه ترنس های ایرانی نکرده است. با این وجود بیکاری و از دست دادن شغل در میان بسیاری از ترنس‌ها مشترک است. شماری از ترنس‌ها برای استخدام و یا باقی ماندن در شغل حتی پس از انجام عمل‌های جراحی تطبیق جنسیت نیز تلاش می‌کنند تا هویت جنسیتی خود را از کارفرما و یا همکارانشان پنهان کنند. برخی دیگر از ترنسجندرها به دلیل عدم تمایل به انجام این عمل های تطبیق جنسیت و یا شماری تنها به دلیل بیان جنسیتی متفاوت ناچارا فرصت‌های شغلی مناسبی را از دست می‌دهند. همچنین شماری از ترنس‌ها به دلیل مشکلات مالی ناشی از بیکاری از انجام عمل‌های تطبیقی مد نظر خود باز مانده‌اند.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، بسیاری از ترنس ها در ایران با مشکلاتی همچون بیکاری و اخراج از محل کار مواجه می‌شوند.
مرکز آمار ایران هیچگاه اقدام به سنجش و یا انتشار درصد بیکاری جامعه ترنس‌های ایرانی نکرده است. با این وجود بیکاری و از دست دادن شغل در میان بسیاری از ترنس‌ها مشترک است. برخی از ترنسجندرها به دلیل عدم تمایل به انجام این عمل های تطبیق جنسیت و یا شماری تنها به دلیل بیان جنسیتی متفاوت ناچارا فرصت‌های شغلی مناسبی را از دست می‌دهند.
شماری از ترنس ها برای استخدام و یا باقی ماندن در شغل حتی پس از انجام عمل‌های جراحی تطبیق جنسیت نیز تلاش می‌کنند تا هویت جنسیتی خود را از کارفرما و یا همکارانشان پنهان کنند. سینا، مرد ترنس ساکن تهران تجربه از دست دادن شغل را به دلیل هویت جنسیتی‌اش داشته است.
سینا در این باره به گزاشگر هرانا گفت: “پیش از جراحی، من در یک مرکز دولتی به صورت نیروی قراردادی مشغول به کار بودم. کارم را هم دوست داشتم. اگرچه که محیط کاری من مثل سایر مراکز دولتی ایران، قوانین سختی برای رعایت پوشش اسلامی داشت و همه کارمندها موظف به مراعات پوشش اسلامی و موازین اسلامی بودند. در حالی که در این مرکز مشغول به کار بودم اقدام به جراحی کردم. بعد از جراحی، با همان پوشش منتسب به زنانه به مدیر مستقیم و بعد به مدیر مسئول مرکز اطلاع دادم. علیرغم رضایت مدیر مستقیم از عملکرد بنده، مدیر مسئول گفت که ما تا پایان قرارداد با تو همکاری می‌کنیم، ولی دیگر امکان تمدید قرارداد را نداریم چون ممکن است باعث ایجاد حرف و حدیث میان همکاران و واحدهای دیگر شود و حتی برخی اعتراض کنند که اصلا ما نمی‌خواهیم با این شخص (بنده) همکار باشیم. بنابراین من تا پایان قراردادم به صورت غیرحضوری کارهای باقی مانده را از منزل انجام دادم و با دو سال و نیم سابقه، چند پروژه‌ای که برایش زحمت کشیده بودم را زمین گذاشتم و رفتم تا کار جدیدی را از صفر شروع کنم”.
برخی از ترنس‌ها نیز به دلیل مشکلات مالی ناشی از بیکاری از انجام عمل‌های تطبیقی مد نظر خود باز مانده‌اند.
مهسا سمیع پور، ترنس ساکن تهران که امکان فعالیت اقتصادی و یا یافتن شغلی ثابت را نیز ندارد تاکنون موفق به انجام عمل جراحی تطبیق جنسیت نشده است،
مهسا سمیع پور درخصوص نیافتن شغل به گزارشگر هرانا توضیح داد: “من تا به امروز هیچ شغل ثابتی نداشته ام. چون من هنوز عمل جراحی تطبیق جنسیت انجام نداده ام و ظاهرم با مدارک شناسایی من در تضاد است متاسفانه هیچ جا حاضر نیست تا به من کار دهد. الان هم تنها با کمک مالی اندک خانواده که کفاف زندگی من را نمی‌دهد، سر می‌کنم”.
خانم سمیع پور از عدم حمایت های دولتی و یا کمک های سازمان بهزیستی برای یافتن شغل نیز گله مند است. او در همین باره به هرانا گفت: “بهزیستی تنها یک بار به من کمک مالی چهار میلیون تومانی کرد که آن پول هم همانطور که خودتان قبلا گزارشش را منتشر کردید، به دلیل خودداری دکتر آخوندی نسب از پذیرفتن من به کارم نیامد. الان کمترین هزینه برای انجام عمل جراحی من ۱۵ میلیون تومان است. من از این بلاتکلیفی خسته شده ام. الان تنها یک مرکز خصوصی حاضر به انجام دادن عمل من شده است. به بهزیستی واقع در شهرستان رودبار (شهر مادری خودم) مراجعه کردم اما آنجا نیز تا به حال به من پاسخی نداده‌اند”.
هرانا پیشتر در گزارشی از ممانعت دکتر آخوندی نسب از انجام عمل جراحی تطبیق جنسیت این شهروند خبر داد.
سامان ارسطو، بازیگر و کارگردان تئاتر که خود نیز برای حقوق ترنس ها در ایران فعالیت می‌کند اخیرا در مصاحبه‌ای با رکنا بیان کرد که تنها در حدود یک درصد از افراد ترنس می‌توانند هزینه جراحی ها را پرداخت کنند. او در این باره می‌گوید: “بیش از سه هزار نفر با من در ارتباط هستند و از این تعداد فقط هزار نفر توانسته اند در بیمارستان دولتی از ۴ عمل جراحی ۲ جراحی را انجام دهند. بخشی از آنها با مشکل عفونت روبرو شدند چون با هزینه خیلی کم در بیمارستان های دولتی پذیرش شدند”.
آقای ارسطو هزینه انجام عمل‌های تطبیق جنسیت در بیمارستان خصوصی را بالای ۴۰ میلیون تومان برآورد کرده و ادامه می‌دهد:” اگر بخواهیم هزینه های قبل و بعد از جراحی را هم حساب کنیم چیزی حدود ۵۵ میلیون تومان هزینه دارد. البته این مبلغ مربوط به سال ۹۸ است و هر ساله چیزی حدود ۳۰ درصد به آن اضافه می شود”.
با این وجود سینا از همین حمایت اندک سازمان بهزیستی برای انجام عمل جراحی تطبیق جنسیت نیز محروم بوده است. به علاوه این شهروند در زمان انجام عمل به دلیل مخالفت خانواده اش با انجام پروسه گذار و همچنین عدم حمایت مالی از سوی آنها با مشکلات اقتصادی بسیاری رو به رو شده بود.
وی در همین باره افزود:”من حمایت مالی چه برای دریافت مجوز، چه برای جراحی و چه بعد از جراحی نداشتم. نه از طرف خانواده‌ام و نه از طرف متولی امور ترنس‌ها یعنی بهزیستی. درخواست کمک هم کردم گفتند فقط برای عمل جراحی مقداری کمک می‌کنند. گفتند که اول باید عمل کنی بعد با ارائه رسید جراحی کمک دریافت کنی. من هم همین کار را کردم، اما گفتند که فعلا بودجه نداریم هر وقت بودجه آمد خبر می‌دهیم. بعدتر که بودجه آمد گفتند که تاریخ عمل شما مربوط به سال پیش است بودجه فقط به آدم‌هایی که همین امسال جراحی کرده اند تعلق می‌گیرد. من مشکلات مالی داشتم اما چون در فقر بزرگ شده بودم مدیریت منابع مالی را یاد گرفته بودم. پیش از جراحی مقداری پول برای این روزها پس اندازه کرده بودم. همچنین با استفاده از تواناییم در ترجمه متون تخصصی، کتاب و مقاله ترجمه می‌کردم که پول خیلی کمی از آن به دست می‌آمد اما از بیکاری و دائم در خانه ماندن بهتر بود. تقریبا شش ماه بیکار بودم تا موفق شدم شغل جدیدی پیدا کنم. بار اولی که برای مصاحبه شغلی رفتم چون یک دست لباس مناسب هم نداشتم که تن کنم، رد شدم! در توضیح علت رد کردن من نوشته بودند که تمام توانایی های لازم برای احراز این موقعیت را دارم اما لباس نامناسبی پوشیده‌ام. درست هم می‌گفتند چون از نظر مالی در مضیقه بودم با لباس بسیار ساده و کیف و کفش بسیار معمولی رفته بودم. بنابراین، مقداری پول از یک دوست قرض کردم، و رفتم لباس مناسبی تهیه کردم و به نحوی روی خودم سرمایه‌گذاری کردم و نهایتا موفق شدم کار مناسب پیدا کنم. در مصاحبه شغلی گفتم که درحال گرفتن کارت معافیت پزشکی برای سربازی هستم. گفتند که هر وقت گرفتی به ما ارائه بده. پرسیدند مشکل پزشکی ات چه چیزی است؟ من در پاسخ این پرسش دروغ گفتم چون قصد نداشتم از گذشته چیزی بگویم. می‌دانستم اگر از گذشته‌ام چیزی بدانند حتی فرصت نمی‌دهند که سه ماه به صورت آزمایشی هم کار کنم و بی معطلی من را رد خواهند کرد”.
لازم به توضیح است، افراد ترنس کسانی هستند که هویت جنسیتی آنها مغایر با جنس تشخیص داده شده در زمان تولدشان است. به علاوه تمامی افراد ترنس نیازی به انجام عمل‌های جراحی تطبیق جنسیت نمی‌بینند. اما به دلیل شرایط قانونی حاکم بر ایران، هویت جنسیتی افراد ترنس تنها پس از انجام عمل کامل تطبیق جنسیت به رسمیت شناخته می‌شود.
در متن قوانین ایران تاکنون مقررات مشخصی درباره تغییر جنس وضع نشده است؛ با این حال در سال ۱۳۹۲ در متن لایحه حمایت از خانواده، بخشی به قوانین طی کردن پروسه گذار افراد ترنس نیز اختصاص داده شده است. روح‌الله خمینی در سال ۱۳۶۱ طی فتوایی عمل تغییر جنس را مشروع دانسته بود.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید