مولوی عبدالحمید در بیانیه‌ای کشته شدن گروهی از مردم استان سیستان و بلوچستان را “جنایت” نامید و آنرا محکوم کرد. برخی خبرها و ویدیوهای منتشر شده در فضای مجازی حاکی از اعتصاب در سراوان و دیگر شهرهای سیستان و بلوچستان است.
گزارش‌ها و ویدیوهایی که از شهر سراوان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده نشان می‌دهد که تمامی مغازه‌ها بسته‌اند و شهر کاملا تعطیل شده است. برخی خبرها در فضای مجازی نیز حاکی از اعتصاب در چند شهر استان سیستان و بلوچستان در اعتراض به کشته شدن گروهی از سوختبران در منطقه مرزی با پاکستان و شهروندان سراوان در دو روز گذشته است.
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان نیز با انتشار بیانیه‌ای آنچه در این منطقه رخ داده را “جنایت” نامید و آن را “خلاف شرع و قانون” دانست. او با محکوم کردن کشتار مردم سراوان و سوختبران از مسئولین خواست «در سریع‌ترین زمان ممکن عاملان این حادثه دردناک را محاکمه و مجازات نمایند.»
در این بیانیه آمده است: «حادثه‌ای که در منطقه مرزی سراوان رخ داد و در اثر تیراندازی مامورین، جمعی از هم‌استانی‌ها به شهادت رسیدند یا زخمی شدند». او در ادامه به مشکلات عدیده معیشتی مردم اشاره کرده و نوشته است که آنها «در بدترین وضعیت اقتصادی به سر می‌برند. با توجه به نبود شغل کافی و منبع درآمد، بسیاری از مردم استان ناچار به خرید و فروش سوخت می‌شوند. سوختبری جرم و قاچاق نیست؛ سوختبران نان‌آوران خانواده‌های خودشان هستند و زندگی هزاران خانواده از همین طریق می‌چرخد. البته مسئولین نظامی و انتظامی با قاچاق اسلحه و مواد مخدر مبارزه کنند».
مولوی عبدالحمید با اشاره به “کسانی که با تجارت کلان سوخت، سود میلیاردی به‌دست می‌آورند”، تاکید کرد که «دولت‌ها وظیفه دارند برای معیشت مردم برنامه‌ریزی کنند تا کسی ناچار به اختیار نمودن شغل‌های پرخطر نشود.» او از مردم خواست آرامش خود را حفظ کنند.
در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه (چهارم و پنجم اسفند) منطقه مرزی استان سیستان و بلوچستان و شهر سراوان صحنه کشته شدن گروهی از سوختبران و مردم معترض شهر سراوان در مقابل فرمانداری این شهر بود. برخی از ویدیوها مردم شهر سراوان را نشان می داد که وارد فرمانداری شده اند.
بر اثر تیراندازی نیروهای سپاه پاسداران به سوختبران و خشونت نیروهای امنیتی در شهر سراوان چند نفر کشته و زخمی شدند که عده دقیق آنها هنوز روشن نیست. در حالی که برخی اخبار حاکی از کشته و زخمی شدن چهار نفر بودند، فعالان بلوچ از کشته شدن عده بیشتری گزارش داده‌اند.
عبدالله عارف، مدیر کمپین فعالین بلوچ در گفت‌وگو با خبرگزاری آناتولی در ترکیه گفته است: «دو روز بود که سوخت‌برها در مرز نگه‌داشته می‌شدند و به‌دلیل گرسنگی و تشنگی از نیروهای امنیتی درخواست کردند که درها را باز کنند.» به گفته او «این افراد به‌دلیل عدم پاسخگویی نیروهای امنیتی به این درخواست آنها اقدام به تظاهرات کردند. بر اثر تیراندازی تصادفی نیروهای سپاه پاسداران ایران به سمت این افراد دست‌کم ۱۰ نفر کشته و پنج تن دیگر زخمی شدند».
حکومت نظامی در سراوان
حساب کاربری “رصد بلوچستان” در اینستاگرام امروز (چهارشنبه شش اسفند) خبر از اعتصاب مردم دزاپ در اعتراض به کشتار سوختبران و سرکوب مردم سراوان دست داده است. در این خبر آمده که «مغازه و بازارهای شهر دزاپ در اعتصاب کامل قرار دارند.» همچنین «نیروهای یگان ویژه نیز در مقابل بازار مشترک تجمع کرده و برخی منابع از گشت زنی آنها در داخل بازار خبر دادند».
رصد بلوچستان نوشته است که «فضای شهرهای بلوچستان به شدت ملتهب و امنیتی است؛ اینترنت شهرستان سراوان از روز گذشته ۵ اسفند ماه به طور کامل قطع شده و اطلاعی از وضعیت آن در دست نیست. ماموران امنیتی در شهر سراوان به شهروندان اجازه ورود و خروج نمی دهند و حکومت نظامی اعلام شده است.»
واکنش‌ها به کشته شدن سوختبران
کشته شدن گروهی از سوختبران توسط نیروهای سپاه پاسداران با واکنش‌های بسیار در شبکه‌های اجتماعی روبرو شد. بسیاری علت را در فقر مردم سیستان و بلوچستان جسته‌اند و این که حکومت با ندادن هیچگونه فرصتی برای توسعه منطقه هیچ راهی برای امرار معاش جز سوختبری نگذاشته است. سعید حجاریان، از چهره‌های اصلاح‌طلب در توییتر خود حوادث سراوان را ناشی از بازتولید فقر در ایران دانست.
مرگ غم‌انگیز #کولبرها و #سوخت‌برها را پایانی نیست. این‌ها از عوارض ناموزونی توسعه و بازتولید فقر در ایران است. #سراوان
— سعید حجاریان (@Saeedhajjarian) February 23, 2021
هزینه‌های سنگینی که جمهوری اسلامی برای متحدین منطقه‌ای خود کرده و مقایسه آن با رفتار و تبعیضی که علیه مردم خود می‌کند، نکته‌ای است که عباس میلانی، پژوهشگر به آن اشاره کرده است. او از میلیون‌ها دلار نفتی نوشته که حکومت ایران مجانی در اختیار سوریه قرار داده است.
در خاطرات رفسنجانی آمده که از همان آغاز هر سال ملیون ها دلار نفت به سوریه میداند و پولش هرگز دریافت نمیشد. میزان نفت مجانی به بشار اسد قاتل قاعدتا بیش از پیش است. در #سراوان مردم زحمتکش را برای «قاچاق» به گلوله میبندند ولی قاچاقچی اصلی و چپاولگر بیت المال خود رژیم است و لاغیر.
— Abbas Milani (@milaniabbas) February 23, 2021
عباس عبدی یکی دیگر از سیاستمداران اصلاح‌طلب نوشته قاچاق سوخت و فقر عمومی ناشی از سیاست قیمت‌گذاری حکومت است.
سالانه حداقل ۱۲ و حداکثر ۲۵ میلیارد دلار قاچاق کالا داریم. قاچاقچیان دانه درشت با مشکل خاصی مواجه نیستند. پس چرا قاچاق سوخت که ناشی از نظام قیمت‌گذاری و نیز فقر عمومی است باید با چنین وضعی مواجه شود؟#سراوان
— عباس عبدی (@abb_abdi) February 23, 2021
محمدرضا زمردیان، معاون فرهنگى در کانون پرورش فکرى نیز به فقر شدید مردم بلوچستان اشاره کرده و نوشته است که مردم هیچ راهی برای تامین زندگی ندارند.
باید بلوچستان رفته باشی و دیده باشی راهی جز قاچاق سوخت برای نان آوری خانه نیست، نه کشاورزی ، نه صنعت و نه خدمات. در عوض تا دلت بخواهد مردم مهمان نواز و مهربان خواهی دید. فقر تحمیل شده به این هموطنان است
— محمدرضا زمردیان (@zomorodian2) February 23, 2021
حوادث سراوان و سرکوب سوختبران حتی با واکنش برخی چهره‌های اصولگرا روبرو شده است که معتقدند این همه بخشی از یک “کلان پروژه” برای ملتهب کردن فضای انتخاباتی و ایجاد “شورش‌های اجتماعی” است.
سعی می‌کنند تا همزمان با بالارفتن التهابات معمول انتخاباتی در جامعه، مردم را عصبی کرده و از بستر التهابات برای ایجاد شورش‌های اجتماعی استفاده کنند
— Hossein Dalirian (@HosseinDalirian) February 24, 2021
قضایای #سراوان را میتوان بخشی از این کلان‌پروژه تحلیل کرد
از: دویچه وله
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید