خبرگزاری هرانا 

حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت مورد صدمه واقع شده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۶۶ واقعه محیط زیستی ایران است که در روزهای اخیر منتشر و به هدف آگاهی سازی گردآوری شده اند. بر اساس این گزارش، شیوع یک بیماری ویروسی مشترک بین دام و حیات وحش منجر به کشته شدن تعدادی کل و بز در دو منطقه پارک ملی قطرویه شهرستان نی ریز استان فارس و سایبان هرمد لارستان شد. در یک هفته اخیر دستکم ۵۳ شکارچی و صیاد متخلف و ۱۴ قاچاقچی چوب بازداشت و به مراجع قضائی معرفی شدند. طی هفته ای که سپری شد، مصیب گرایلی عضو یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان توسط یک قاچاقچی چوب مورد ضرب و شتم قرار گرفت و دچار جراحت شد. همچنین رییس اداره حفاظت محیط زیست سردشت از محکومیت یک شکارچی متخلف در این شهرستان به ۲۸۰ ساعت پاکسازی طبیعت به عنوان مجازات جایگزین حبس برای وی خبر داد. در هفته ای که سپری شد، شاخص کیفی هوا دستکم در ۱۲ شهر کشور ناسالم برای گروه های حساس (بیماران قلبی و ریوی، زنان باردار و کودکان) و یا ناسالم برای عموم شهروندان اعلام شد. طی هفته ای که گذشت، دستکم ۳ فقره حریق در جنگل‌ها و منابع طبیعی استان های فارس و هرمزگان و همچنین جزیره کیش رخ داد که در پی آن ۳۵ هکتار مراتع جنگلی و ۵۰ اصله درخت در آتش سوخت. بعلاوه برخی از مسئولین استانی از بروز خشکسالی های احتمالی در پی کمبود بارش و البته فقدان مدیریت کارآمد، در استان ها و مناطق مختلف کشور خبر دادند. در هفته ای که سپری شد حدود ۱۰ هزار قطعه ماهی به دلیل خشک شدن رودخانه زاینده رود در شهرستان مبارکه تلف شدند. لازم به ذکر است که شماری از واحدهای صنعتی نیز به دلیل آلوده کردن محیط زیست به مراجع قضایی معرفی شدند. همچنین مدیرکل حفاظت محیط زیست استان هرمزگان اعلام داشت که میزان آلودگی فاضلاب بندر عباس پنج برابر استاندارد جهانی است. بعلاوه شهردار دهدشت عنوان کرد که میزان تولید زباله در این شهر سه برابر میانگین جهانی است. از دیگر گزارشات محیط زیستی در این حوزه میتوان به افزایش ۱۷ درصدی پسماندهای عفونی در بیمارستان های استان اصفهان اشاره کرد.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از سویی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید حجم آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.

حیات ‌وحش

حیات وحش به کلیه جانداران از قبیل پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان، آبزیان، گیاهان و در واقع جاندارانی گفته می شود که به صورت وحشی و طبیعی بر روی کره زمین زندگی کرده و آب و خوراک خود را بدون دخالت یا کمک انسان تأمین می کنند. در واقع حیات وحش، تمامی گیاهان و جانوران کره زمین که اهلی و دست آموز نباشند را در بر میگیرد.

در هفته ای که گذشت، تصاویر و گزارش هایی از بقایای لاشه تعدادی کل و بز از دو منطقه پارک ملی قطرویه شهرستان نی ریز استان فارس و درسایبان هرمد لارستان در فضای مجازی منتشر شد. در این رابطه رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست فارس از شیوع یک بیماری ویروسی مشترک بین دام و حیات وحش خبر داد و عنوان کرد که در دو سال گذشته تنها در استان های فارس و اصفهان نزدیک به هزار رأس بز و پازن و قوچ و میش بر اثر این بیماری از بین رفته که به گفته وی این عدد بسیار بزرگ تر از آمار سالانه شکار غیرمجاز در این مناطق است.

بعلاوه رضا ناهیدی، کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه قاچاق حیات وحش در کشور رو به افزایش است، اظهار کرد: بعد از قاچاق اسلحه و مواد مخدر، قاچاق حیات وحش در کشور رتبه سوم را به خود اختصاص داده است و سازمان محیط زیست به این موضوع چندان توجهی ندارد.

بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیست

یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها،حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.

بر اساس گزارشات منابع رسمی در هفته ای که سپری شد، بیش از ۳۷ تن چوب جنگلی که حاصل جمع آوری ۷ گزارش منابع رسمی است، در استان های فارس، کردستان، مازندران، کهکیلویه و بیراحمد، زنجان، گلستان و گیلان کشف و ضبط شده و دستکم ۱۴ متهم به مرجع قضائی معرفی شدند.

فرمانده یگان حفاظت منابع‌طبیعی کشور از افزایش ۳۵ درصدی قاچاق چوب در کشور خبر داد و گفت که لازم است قوانین موجود در این باره اصلاح شود.

بعلاوه فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان از بازداشت ۴۵ نفر در زمینه قاچاق انواع چوب و محصولات مرتعی طی سال ۹۹ خبر داد.

مصیب گرایلی

دیر زمانی ‌ست که در سایه نبود حمایت های قانونی، بسیاری از محیطبانان و جنگل بانان کشور، طی درگیری های متعددی که با شکارچیان متخلف و یا قاچاقچیان چوب دارند، بر اثر اصابت گلوله متخلفین مذکور جان خود را از دست می دهند و یا مورد ضرب و شتم قرار می گیرند. شایان ذکر است که در پی وخیم تر شدن اوضاع اقتصادی کشور و بدنبال آن افزایش تخلفات محیط زیستی اعم از شکار غیر مجاز و قاچاق چوب، میزان این ناملایمتی ها توسط متخلفین رشد چشم گیری داشته است. علیرغم وعده های مسئولین مبنی بر رسیدگی مجدد، تجدید نظر و اصلاح قوانین مربوط به حمایت از قشر محیط بانان، تاکنون در زمره عمل اقدامی در این خصوص صورت نگرفته است.

در همین راستا طی هفته ای که سپری شد، مصیب گرایلی عضو یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان توسط یک قاچاقچی چوب مورد ضرب و شتم قرار گرفت و از نواحی دنده و پهلو، سر و شانه در پی اصابت ضربات تبر دچار جراحت های سنگینی شد. پس از این واقعه فرمانده انتظامی شهرستان گالیکش از شناسایی و بازداشت عامل ضرب و شتم محیط بان گلستانی خبر داد و عنوان کرد که پرونده قضایی برای این متهم تشکیل شده است.

حق تنفس و هوای پاک

بر اساس گزارش‌ها، سالانه تعداد پر شماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.

طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در شهرهای کرمانشاه ۱۷۳، مشهد ۱۱۳، اصفهان ۱۷۲، شیراز ۱۱۲، بجنورد ۱۱۴، کرج ۱۲۲، اراک ۱۲۴، شازند ۱۳۰، شاهین‌شهر ۱۷۹، سجزی ۱۸۱، بندرعباس ۱۵۷ و جاسک ۱۵۹ ناسالم برای گروه های حساس (بیماران قلبی و ریوی، زنان باردار و کودکان) و یا ناسالم برای عموم شهروندان اعلام شد.

شاخص کیفیت هوا (Air Quality Index = AQI) معیاری برای تعیین روزانه کیفیت هوا و میزان ارتباط آن با سطوح سلامتی افراد است که جزئیات آن در پی می آید:

از صفر تا ۵۰ در شرایط پاک (سبز)، ۵۱ تا ۱۰۰ در شرایط سالم (زرد و حدمجاز استاندارد یا حد سلامت)، ۱۰۱ تا ۱۵۰ در شرایط ناسالم برای گروه حساس (نارنجی)، ۱۵۱ تا ۲۰۰ در شرایط ناسالم برای همه (قرمز)، ۲۰۱ تا ۳۰۰ در شرایط بسیار ناسالم (بنفش) و ۳۰۱ تا ۵۰۰ در شرایط خطرناک (ارغوانی) تعیین شده‌است.

به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

در هفته ای که گذشت، ۳ فقره حریق در جنگل‌ها و منابع طبیعی استان های فارس، هرمزگان و همچنین جزیره کیش رخ داد که در پی آن ۳۵ هکتار مراتع جنگلی و ۵۰ اصله درخت در آتش سوخت.

بعلاوه مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان گفت: مساحت مرتع سوخته شده در استان طی سال ۱۳۹۹ حدود ۵۸۴ هکتار است که دو مورد آن عمدی، ۳۱ مورد غیرعمد و ۳۶۲ مورد نیز نامعلوم است!

در همین راستا دادستان عمومی و انقلاب استان کرمانشاه گفت: با توجه به کمبود بارش و خشکسالی در استان و افزایش دمای هوا، احتمال خطر بروز آتش سوزی‌های عمدی و غیرعمدی در جنگل‌ها و مراتع افزایش یافته است.

همچنین مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه گفت: بیشترین کاهش بارندگی در کشور نسبت به میانگین درازمدت، مربوط به استان کرمانشاه است.

در هفته ای که گذشت استاندار گلستان با اشاره به لزوم همکاری و همراهی همه دستگاه‌های اجرایی برای کاهش خسارت‌های خشکسالی، آن را خطری جدی برای استان دانست.

افزون بر این استاندار خوزستان با تشریح منابع آبی استان و مشکلات کم آبی گفت: امسال با خشکسالی شدید در خوزستان رو به رو هستیم.

همچنین معاون فنی اداره‌ کل حفاظت محیط زیست گلستان اظهار کرد: نتایج نخستین بررسی‌های انجام‌شده روی پوشش گیاهی ۲منطقه حفاظت‌شده پارک ملی گلستان و جهان‌نمای کردکوی نشان می‌دهد پوشش گیاهی ۳۶۷۰هکتار از این مناطق بر اثر آفت و بیماری‌های درختان جنگلی از بین رفته است.

در هفته ای که سپری شد حدود ۱۰ هزار قطعه ماهی به دلیل خشک شدن رودخانه زاینده رود در شهرستان مبارکه تلف شدند.

بعلاوه مدیرکل محیط زیست استان فارس گفت: با توجه به کاهش بارندگی‌ها و عدم تأمین حقابه توسط وزارت نیرو تالاب بختگان تقریباً خشک شده است.

در این هفته شهردار دهدشت عنوان کرد که میزان تولید زباله در این شهر سه برابر میانگین جهانی است و همچنین مدیرکل حفاظت محیط زیست استان هرمزگان نیز با اشاره به اینکه میزان آلودگی فاضلاب بندرعباس پنج برابر استاندارد جهانی است، عنوان کرد: امیدواریم با دستورات استاندار و تاسیس شرکت زیرساخت خلیج فارس و همکاری بنگاه های اقتصادی شاهد اتفاقات مناسبی در زمینه تصفیه فاضلاب بندرعباس در آینده ای نزدیک باشیم.

به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید