مطالبه آزادی زندانیان سیاسی ایران، در تظاهرات ۸ مارس، پاریس 

اعضای «کمپین اقدام فوری بین‌المللی برای آزادی زندانیان سیاسی» در ۸ مارس، پاریس 

هشتم مارس، «روز جهانی زن»، موقعیتی است برای اعلام عمومی حمایت از برابری جنسیتی و البته موضع‌گیری علیه هرگونه ستم. امسال در این روز اعضای «کمپین اقدام فوری بین‌المللی برای آزادی زندانیان سیاسی» نیز حضور داشتند که با در دست داشتن پلاکاردهایی با عکس‌های زندانیان سیاسی، سعی کردند توجه حاضران در تظاهرات را به این مساله جلب کنند. در میان اعضای این کمپین، گروهی از زنان فمینیست ایرانی نیز حضور داشتند. 

اما این کمپین و اهمیت حمایت فمینیست‌های ایرانی از آن در چیست؟  

***

کمپین اقدام فوری برای آزادی زندانیان سیاسی چیست؟

پس از سال‌روز آبان ۱۳۹۸ بود که جمعی از کنش‌گران سیاسی آزادی‌خواه در خارج از ایران کارزاری برای حمایت از زندانیان سیاسی و جلب توجه جامعه جهانی به این موضوع راه‌اندازی کردند. فراخوان «کمپین‌ اقدام فوری بین‌المللی برای آزادی زندانیان سیاسی» تاکنون بیش از سه هزار امضا جمع‌آوری کرده است. 

«نوام چوامسکی» فیلسوف، «اریل دورفمن» نویسنده، «شیرین عبادی» برنده جایزه صلح نوبل، «کورنل وست» فیلسوف، «جودیت باتلر» نویسنده و بسیاری چهره‌های هنری، نویسنده و آکادمیک و هم‌چنین کنش‌گران ایرانی در عرصه‌های مختلف از امضاکنندگان این فراخوان هستند. 

مطالبات کمپین اقدام فوری بین‌المللی برای آزادی زندانیان سیاسی چیست؟ 

در مطالبات فراخوان آمده است: «ما از جمهوری اسلامی می‌خواهیم کلیه زندانیان سیاسی ایران را فوری آزاد کنند… ما به دولت امریکا می‌گوییم دست از حرکات و تهدیدات جنگی علیه ایران بردار و تحریم‌ها را ملغی کن.» 

در این فراخوان هم‌چنین تاکید شده است: «زندانیان سیاسی ایران با یک وضعیت اضطراری فوری، خطر مرگ روبه‌رو هستند.» 

نویسندگان این فراخوان به تعدادی از زندانیان دو تابعیتی به عنوان نمونه اشاره کرده‌اند؛ از جمله «ناهید تقوی»، فعال مدنی و معمار بازنشسته و شهروند ایرانی آلمانی که به مدت ۱۵۱ روز در انفرادی نگه‌داری شده است. 

«مهران رئوف»، شهروند ایرانی انگلیسی که از دسترسی به وکلای خود در بریتانیا محروم شده و خانواده‌ای نیز در ایران ندارد، یکی دیگر از نمونه‌های ذکر شده در این فراخوان است. 

جابه‌جایی زندانیان زن به زندان‌های دور از مرکز، مورد دیگر است. «سپیده قلیان» و «سمیه کارگر» دو فعال مدنی هستند که از حقوق ابتدایی خود محروم شده‌اند. به «نرگس محمدی» و «نسرین ستوده» نیز در این فراخوان اشاره شده است. 

اعضای این کمپین به زندانیان عضو «کانون نویسندگان ایران» نیز اشاره کرده‌اند. اعدام «نوید افکاری» که در واقع کنش‌گران حقوق بشری از آن به عنوان قتل سیاسی نام می‌برند، مورد دیگری است که نویسندگان و امضاکنندگان فراخوان تاکید کرده‌اند: «نمی‌توانیم اجازه دهیم این اتفاق دوباره تکرار شود.» 

افزایش سرکوب‌ها، ظلمی که به زندانیان سیاسی و خانواده‌های آن‌ها اعمال می‌شود، محرومیت‌های مداوم زندانیان سیاسی از حقوق ابتدایی مثل مرخصی و درمان، نگرانی فعالان حقوق بشری را تشدید کرده‌اند. 

جان دادن «بکتاش آبتین»، از اعضای کانون نویسندگان ایران و «بهنام محجوبی»، از درویشان گنابادی در پی محرومیت آن‌ها از حق درمان، به قتل‌های سیاسی مشهور شده که در سال‌های اخیر اعتراض جامعه دادخواه ایران را در پی داشته است. 

هدف امضاکنندگان کمپین از جلب توجه جامعه جهانی به زندانیان سیاسی چیست؟ 

«مونا روشن»، از زندانیان سیاسی دهه ۶۰ از جمله حامیان و امضاکنندگان این فراخوان است که در راستای اهداف این کمپین از کانادا به پاریس آمده است. 

او در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» تصریح می‌کند: «هدف ما، جلب توجه جامعه جهانی به لزوم فوری بودن آزادی زندانیان سیاسی در ایران است تا در قبال زندانیان سیاسی در ایران احساس مسوولیت کنند. هم‌چنین در نظر داریم بتوانیم با حمایت‌هایی که جلب می‌کنیم، جنبشی جهانی علیه ستم جمهوری اسلامی ایجاد کنیم؛ درست مثل آن‌چه علیه آپارتاید آفریقا شکل گرفت.» 

مونا روشن درباره تاریخچه ایجاد این کمپین می‌گوید در سال‌‌روز آبان ۱۳۹۸، پس از تشدید فشارها و سرکوب‌های جمهوری اسلامی علیه کنش‌گران و معترضان، کمپینی با عنوان «قفس را بسوزان / رها کن پرنده‌ها را» در شبکه‌های اجتماعی توسط خانواده‌های زندانیان سیاسی داخل ایران و برخی کنش‌گران سیاسی خارج از کشور ایجاد شد و به برگزاری نشست‌های حقوق بشری و اعتراضی علیه ظلم و ستم در کشورهای مختلف، از جمله آلمان انجامید. در ادامه آن کمپین، گروهی از کنش‌گران سیاسی آزادی‌خواه در امریکا کمپین اقدام فوری بین‌المللی برای آزادی زندانیان سیاسی را به راه انداختند و در ارتباط با چهره‌های ایرانی و بین‌المللی در سراسر جهان، چه هنرمند، چه کنش‌گر سیاسی و چه آکادمیک، اقدام به جمع‌آوری امضا کردند. 

او می‌گوید: «این کمپین می‌خواهد با محوریت توجه به زندانیان سیاسی و لزوم آزادی بی‌قید و شرط آن‌ها، صرفا کنار مردم باشد؛ یعنی مهم نیست گرایش سیاسی یا روش مبارزه چیست، مهم این است که علیه ستم ایستاده‌ایم و می‌خواهیم توجه جامعه‌ جهانی را به مساله زندانیان سیاسی در ایران و این‌ که جان‌شان در خطر است، جلب کنیم تا هم‌بستگی بین‌المللی ایجاد کنیم.» 

هدف مونا روشن از سفر به کشورهای اروپایی هم همین است: «برای همین آمدم اروپا تا هم کنش‌گران را نسبت به این کمپین آگاه کنم و هم با شرکت در تظاهرات هشت مارس، از این موقعیت استفاده کنم که با معرفی کمپین، بگوییم وضعیت زندانیان سیاسی در ایران در خطر است.» 

او تاکید می‌کند که هدف این کمپین، صرفا جامعه ایران و اعلام هم‌بستگی با آن‌ نیست بلکه هدف، جلب توجه بین‌المللی برای ایجاد جنبشی جهانی در حمایت از زندانیان سیاسی و تلاش برای آزادی آن‌ها است: «به نظر من، هشتم مارس بهترین موقعیت برای طرح این مساله میان اروپایی‌ها است؛ به‌ویژه که بسیاری از چهره‌های مطرح اروپایی نیز به این کمپین پیوسته‌اند.» 

اهمیت حمایت فمینیست‌ها از کمپین برای آزادی زندانیان سیاسی در ایران چیست؟ 

«آزاده کیان»، استاد دانشگاه در حوزه مطالعات جنسیتی نیز یکی از اعضا و امضاکنندگان این کمپین است که در تظاهرات روز هشت مارس، پلاکاردی با عکس زندانیان سیاسی در ایران در دست دارد. از او درباره اهمیت حمایت فمینیست‌ها از چنین کمپینی پرسیدیم. 

او گفت: «از اواخر قرن ۱۹، وقتی ایده فمینیسم بین‌المللی شروع به گسترش پیدا کرد، اگرچه فمینیست‌های غربی خودشان را از فمینیست‌های خاورمیانه‌ای برتر می‌دانستند اما ایده هم‌بستگی بین‌المللی از همان موقع مطرح شد. انجمن‌هایی که در سطح بین‌المللی برای احقاق حقوق سیاسی زنان ایران و دیگر کشورهای خاورمیانه شکل گرفت هم به همان موقع برمی‌گردد.» 

البته همان‌طور که کیان اشاره دارد، این هم‌بستگی‌ها بعدها مورد  انتقاد برخی فمینیست‌ها قرار گرفتند: «چون روابط قدرت میان خود زنان هم وجود دارد؛ یعنی به عنوان نمونه، زنان غربی و زنان شرقی. در واقع، سوال این بود که ما از چه هم‌بستگی صحبت می‌کنیم؛ خصوصا وقتی که برخی فمینیست‌های غربی از لشکرکشی امریکا به افغانستان یا عراق حمایت کردند. به همین دلیل، معنای خواهری و هم‌بستگی به چالش کشیده شد. اما به هر حال، در بسیاری از جنبش‌های فمینیستی سراسر جهان این ایده وجود دارد که باید به دولت‌های موجود فشارهای اجتماعی و سیاسی وارد کرد تا زنان بتوانند به حقوق خود در کشورهایشان و در سطح بین‌المللی دست پیدا کنند. برای همین مهم است که به گوش جهان برسانیم ده‌ها زن فمینیست در زندان‌های ایران تحت بدترین شرایط هستند. باید با هم روی دول دیگر فشار بگذاریم تا این زنان سریعا آزاد شوند؛ خصوصا که جان برخی از آن‌ها در خطر است. برای همین، این نوع هم‌بستگی‌ها را به‌ویژه در هشتم مارس که روزی بین‌المللی است، شاهد هستیم.» 

هدف فمینیست‌ها در مقابله با ستم چیست؟ 

آزاده کیان یادآور شد: «جنبش فمینیستی علیه هر نوع ظلم و ستمی فعالیت می‌کند و فمینیست اصلی همانی است که روابط قدرت مردان را از بین ببرد تا ما به تساوی واقعی جنسیتی، نژادی، قومی و طبقاتی در دنیا برسیم. به همین دلیل، یک جنبش بین‌المللی است که هم‌بستگی بین‌المللی را می‌طلبد.»

از: ایران وایر