مدرسه فمینیستی: رایحه مظفری در آستانه روز جهانی زن، موضوعی را دستمایه مقاله خود قرار داده که در حوزۀ پژوهش های مربوط به مسایل زنان، به ندرت به آن پرداخته شده است. خانم مظفری مقاله خود را با این پرسش آغاز می کند: آیا درخواست زنان ایرانی برای حضور در میدان های رقابت ورزش های باستانی، پاسخی خواهد گرفت؟[۱] متن کامل مقاله را در زیر می خوانید:

قدیمی ترین زورخانه (دلیرستان) در ارگ بم از حدود ۹۰۰ سال پیش بر جا مانده بود. روز ۱۷ شوال (سالروز نبرد حضرت علی با عمروبن عبدود در جنگ خندق) به عنوان روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای در تقویم رسمی کشور گنجانده شد. رشته ی دانشگاهی ورزش پهلوانی و زورخانه ای در دانشگاه جامع علمی کاربردی (ترمیک و پودمانی) افزوده شد. تعداد زورخانه های کشور از ۳۰۰ باب در سال ۱۳۸۵ به ۷۲۶ باب در سال ۱۳۹۱ افزایش یافت (کتابچه ی نگاهی به دستاوردهای ۶ ساله ی ورزش پهلوانی و زورخانه ای از خرداد ۱۳۸۵ تا خرداد ۱۳۹۱). فدراسیون ورزش های باستانی ایران فعالیت های بی شمار دیگری نیز در جهت ارتقاء رونق ورزش باستانی کشور انجام داده است اما سوال در این جاست که در قرن ۲۱ و پس از پشت سر نهادن تجربه های موفق زنان در آزمون های متعدد در طول تاریخ ایران، آیا زمان آن نرسیده است که زنان در دلیرستان ها برای آموختن فنون پهلوانی حضور داشته باشند؟ بارها درخواست این “رخصت” برای زنان از راه های گوناگون به مسئولین ابلاغ شده است ولی هنوز “فرصتی” داده نشده است.

ورزش باستانی ایران و زورخانه نماد تمدن ایرانیان است و ریشه در تاریخ کهن و فرهنگ غنی ایران دارد. بسیاری از پژوهش گران معتقدند که قدمت آیین پهلوانی به دوره ی ایران باستان برمی گردد. این ورزش در قرن هشتم ه.ق در هندوستان، پاکستان، عراق و آسیای میانه گسترش یافت و اکنون در بیش از ۶۰ کشور جهان مورد استقبال قرار گرفته است. در این کشورها زنان نیز به عنوان بخشی از جامعه که داوطلب آموختن صفات و مهارت های پهلوانی هستند در این زمینه فعالیت می کنند اما چرا در ایران که نقطه ی شروع این ورزش بوده است هنوز زنان حق شرکت در آن را ندارند.

“امیر حسینی، دبیر کل فدراسیون بین المللی ورزش های زورخانه ای گفت: “ناچاریم به زنان خارجی ورزش های زورخانه ای و پهلوانی را آموزش بدهیم”. این در حالی است که او تأکید می کند که آموزش ورزش باستانی به زنان ایرانی هنوز در دست بررسی است. این تبعیض جنسیتی در مورد این ورزش که اصالت ایرانی دارد آیا می تواند با آموزش زنان خارجی و فشار کمیته بین المللی بر طرف شود؟ لیلا خرسند، روزنامه نگار ورزشی در ایران علت این محرومیت را نه در شرع بلکه در عرف می داند. او می افزاید وقتی مشکل شرعی وجود نداشته باشد، مشکل سنتی را به راحتی می توان حل کرد. با این حال او می گوید وقتی یاسمن مؤیدی، متخصص آیروبیک، خواسته بود این ورزش را با ریتم های موسیقی زورخانه ای آموزش دهد با موضع گیری های دشمنانه روبرو شد[۲]” (رستمی؛ ۲۰۰۸).

مبحث حضور زنان در دلیرستان ها را از دو جنبه می توان دید:

۱- حضور زنان در دلیرستان ها به عنوان تماشاگران این ورزش

۲- حضور زنان به عنوان ورزشکاران و آموختن مهارت های خاص

به دلیل محدودیت های موجود در جامعه ایران پرداختن به هر دو مورد مذکور نیازمند یافتن راهکارهایی مناسب است. پیدا کردن این راهکارها به هیچ عنوان کار مشکلی نیست، آن چه که پذیرش این عمل را سخت می کند کنار زدن تعصبات و دیدگاه های سنتی رایج در میان مخالفین است.

“«نفس زن در زورخانه حرام است» شاید این جمله را فقط بتوان از زبان یکی از متعصب ترین پیشکسوتان ورزش باستانی و پهلوانی شنید اما در عمل دیگران هم چندان با آن مخالف نیستند. اصرار قدیمی های زورخانه بر مردانه باقی ماندن آن همچنان ادامه دارد، حتی اگر بدون دلیل و منطق باشد و تنها از تعصبی قدرتمند پیروی کند. بیش از یک دهه تلاش زنان برای ورود به زورخانه می گذرد. به همان اندازه که ادعا می شود برای گسترش فرهنگ ورزش های باستانی تلاش می شود، زنان هم برای برخورداری از این ورزش باستانی، تلاش کرده اند اما تاکنون هیچ کدام نتیجه نگرفته اند. بیشتر از ۱۵ سال[۳] از تقاضای مجوز بازگشایی زورخانه ی بانوان، توسط سیمین مویدی می گذرد. این در حالی است که منع قانونی برای ورود زنان به زورخانه وجود ندارد و از لحاظ شرعی هم این ممنوعیت در جایی تصریح نشده است، اما زنان بیرون از گود هستند. قدیمی ترها که نفوذ خوبی هم بر فدراسیون دارند، زنان را عامل تقدس زدایی از محیط زورخانه می دانند. مسأله ای که حتی در صحبت های مقامات مسوول هم دیده می شود. نورالله هدایتی نایب رئیس فدراسیون ورزش های باستانی و کشتی پهلوانی در این باره می گوید: «درخواست از سوی خانم ها زیاد است اما تاکنون مجوزی ارائه نشده است. ما از همه کارشناسان درخواست کرده ایم نظرات شان را به ما ارائه دهند تا بررسی کنیم که چگونه می شود این کار را اجرا کرد، ولی هنوز کاری انجام نشده است و در حال بررسی نظر کارشناسان، هیأت ها و کهنه سواران این عرصه هستیم». هدایتی به خوبی نظر مخالفان را تشریح می کند: «شاید تیپ جوان ما بپسندد که زنان هم وارد این محیط شوند اما پیشکسوتان مخالفند. دلیلش هم مشخص است چون زورخانه مکان مقدسی است و همه ما با وضو وارد گود می شویم

زنان به خاطر شرایط خاصی که دارند نمی توانند این کار را بکنند». اما برخلاف نظر نایب رئیس فدراسیون ورزش های باستانی و کشتی پهلوانی، یکی از اساتید حوزه علمیه نظری کاملاً متفاوت دارد. او که این دلیل را کاملاً بی منطق می داند، در تشریح وضعیت شرعی ورود زنان به زورخانه ها با رد تعصب پیشکسوتان می گوید: «زن نماد پاکی است و کسی نمی تواند چنین استدلالی داشته باشد.» او ادامه می دهد: «مقدس ترین مکان برای ما مسلمانان مسجد است که ورود زنان به آن آزاد است حتی برای ورود به مسجدالحرام هم ممانعتی وجود ندارد. حالا اگر آقایان معتقدند زورخانه ها از مسجدالحرام هم مقدس تر هستند، حرف دیگری است که با منطق ما توجیه نمی شود.» به اعتقاد این مدرس حوزه علمیه مخالفان ورود زنان به زورخانه ها برای این که متهم به یکسری مسائل نشوند از ریشه با این مسأله مخالفند و ربط دادن این موضوع به شرع هم کاملاً غیرمنطقی و توجیه ناپذیر است. در این میان حتی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی از مراجع تقلید هم مشکل شرعی در این میان نمی بیند: «ورزش در زورخانه به نفس خود اگر مختلط نباشد، مشکلی ندارد و اگر خانم ها به تنهایی در زورخانه ورزش کنند، هیچ منع شرعی وجود ندارد»” (علمی[۴]، ۱۳۸۷).

حسین غرقی دبیر هیأت پهلوانی و زورخانه ای استان فارس در مورد حضور زن در ورزش های باستانی گفت: “این بحث چند سالی است که در جامعه رواج پیدا کرده است. هر ورزشی که بین المللی می شود فدراسیون بانوان آن هم باید راه اندازی شود. فدراسیون ورزش های زورخانه ای از سال ۱۳۸۳ بین المللی شده است و ۶۰ کشور در حال آموزش هستند و نزدیک به ۴۰ کشور به عضویت فدراسیون جهانی (IZSF) در آمده اند و خودشان فدراسیون دارند. خواه ناخواه اگر بخواهیم بازی های جهانی و آسیایی را در این ورزش راه اندازی کنیم باید حتماً زنان هم در این رشته فعالیت کنند. با این موضوع از طرف پیشکسوت ها مخالفت های بسیاری می شود. دلیلی هم که آن ها می آورند این است که نزدیک به ۳ ساعت ورزش های سنگینن پشت سر هم انجام می شود و معتقدند زنان توانایی انجام این تمرین های سخت را ندارند. من معتقد هستم که با تغییرات و ایجاد مقدمات درست زنان بتوانند وارد عرصه شوند. از جهتی دیگر هم پیشکسوت ها ورود زنان را به زورخانه در مواقعی که زنان عذر شرعی (عادت ماهانه) دارند ممنوع می دانند همان طور که زنان در این شرایط نمی توانند وارد بخش اصلی مسجد شوند. چون زورخانه را مسجد دوم می دانند ولی ما اصلاً نمی خواهیم وارد این مقولات شویم. معتقدیم اگر ورزش برای مردان مفید است برای زنان هم می تواند مفید باشد. مرشدها هنگام هدایت پهلوان ها اشعار شاهنامه را می خوانند در همین شاهنامه در کنار پهلوان های مرد از گردآفرید هم نام برده شده است. در تاریخ زنان بسیاری بوده اند که نامشان آمده یا نیامده، پهلوانی های بسیاری کرده اند. این یکی از نکات مبهمی است که در این ورزش وجود دارد ولی در آخر ناگزیر هستیم به این سمت برویم…”.

آن چه که از حرف های مسئولین بر می آید بیشتر استان ها علاقه مند هستند تا “اولین” زورخانه ویژه بانوان را در استان خود به ثبت برسانند ولی تا کنون تهران با هر گونه درخواستی مخالفت کرده است:

استاندار کرمان با اشاره به معنویت ورزش زورخانه ای این رشته ورزشی را برای بانوان مناسب دانست. اسماعیل نجار در افتتاحیه مسابقات تیمی زورخانه ای قهرمانی کشور اظهار داشت: “امیدواریم استان کرمان بتواند میزبان خوبی برای این پهلوانان و ورزشکاران کشور باشد. وقتی ورزشی با این معنویت و محیط بسته وجود دارد حیف است بانوان از این ورزش بهره مند نشوند و گود زورخانه مکانی مناسب برای بانوان است. طی سال های گذشته در استان کرمان با راه اندازی ورزش زورخانه ای برای بانوان به دلایلی موافقت نشد. با راه اندازی ورزش زورخانه ای بانوان در استان کرمان می خواستیم این استان اولین استان در کشور باشد که ورزش زورخانه ای بانوان را راه اندازی کرده باشد (خبرگزاری مهر، ۱۳۹۲).

آقای جعفری سرپرست زورخانه قصردشت شیراز اظهار داشت که: “چون من در منزل هم تمرین می کنم همسرم به این رشته علاقه مند شد و او هم ورزش می کند. همسر من همه رشته های این ورزش را انجام می دهد. دختر دوازده ساله من هم علاقه مند شد و به او نیز آموزش دادیم. پیش تر او را به زورخانه هم می آوردم ولی به دلیل این که از حضور زنان در زورخانه جلوگیری می شود دیگر به این جا نیامد. همسرم قدرت بدنی کافی را دارد و زمانی که زورخانه خالیست در گود کار می کند. من به هیئت اعلام کرده ام که اگر زمانی فدراسیون تصمیم گرفت فعالیت اش را در بخش بانوان آغاز کند همسر من توانایی مربی گری و هدایت بانوان در این رشته را دارد. وقتی دبیر هیئت شیراز بودم، یک سال پیش، طرح حضور بانوان را به تهران فرستادم ولی پاسخی تا کنون دریافت نکرده ایم”.

“برخلاف فدراسیون ملی که تحت تأثیر برخی از پیشکسوتان قرار دارد، فدراسیون بین المللی ورزش های زورخانه ای نظر دیگری دارد. این فدراسیون که با هدف جهانی کردن ورزش باستانی و بومی ایرانی ها کار خود را شروع کرد، از همان ابتدا برای هر دو گروه زنان و مردان برنامه ریزی داشت. اگرچه هدایتی فعالیت این فدراسیون را فرا ملی می داند و ادعا می کند آن ها هم هنوز در حال کارشناسی این مسأله هستند، سید امیر حسینی دبیرکل فدراسیون بین المللی ورزش های زورخانه ای از استقبال زنان دیگر کشورها از ورزش بومی ایران می گوید. او تأکید می کند که برای یک فدراسیون بین المللی تبعیض بین زن و مرد معنا ندارد و برخلاف منشور المپیک است. او که معتقد است هر ورزشی فرهنگ خاص خود را دارد و همان فرهنگ را القا می کند، می گوید: «اساسنامه فدراسیون ما هیچ تبعیضی بین زن و مرد قائل نیست. اصلاً این یکی از اصولی است که کمیته بین المللی المپیک یک فدراسیون ورزشی را براساس آن رد یا تأیید می کند. به علاوه وقتی قرار است زنان ما ورزش کنند، چرا باید از فواید ورزش بومی و باستانی ما بی نصیب بمانند؟» البته او تأکید می کند در هر شرایطی باید ضوابط رعایت شود.

حسینی با تشریح وضعیت زنان باستانی کار در خارج از ایران می گوید: «در هند، سریلانکا، نپال، کره جنوبی، فیلیپین، تاجیکستان و حتی افغانستان زنان فعالیت خود را در ورزش های زورخانه ای شروع کرده اند». استقبال زنان کشورهای خارجی از این رشته نوپا حتی در این کشورها هم مخالفانی داشته است اما به اعتقاد حسینی این مخالفان همان هایی هستند که حتی با تحصیل و ورزش کردن زنان هم مخالفند و دید سنتی خود را همچنان حفظ کرده اند. دبیرکل فدراسیون بین المللی ورزش های زورخانه ای که دلیل مخالفت و جبهه گیری فدراسیون ملی ورزش های باستانی و کشتی پهلوانی را نمی داند، فقط می گوید: «اگر از من می پرسید این مسأله نه تنها ایرادی ندارد که مفید هم هست».

اما نظر میترا روحی نایب رئیس فدراسیون بین المللی ورزش های زورخانه ای هم جالب به نظر می رسد. اگرچه او نظر مخالفان مبنی بر تقدس زدایی از زورخانه را نوعی توهین به زنان می داند، اما حتی خود او هم موافق ورود زنان به زورخانه نیست: «ما اصلاً نمی خواهیم وارد زورخانه شویم. وقتی سه هزار سال خبری از زنان در زورخانه نبوده، نباید انتظار داشته باشیم در عرض ۵ سال انقلابی رخ دهد». با این حال روحی اصرار دارد زنان می توانند تمرینات ورزش باستانی را در سالن های ورزشی انجام دهند: «چه فرقی با ایروبیک دارد جز آن که موسیقی اش متعلق به خود ماست؟» این مدرس دانشگاه که دلیل جبهه گیری مخالفان را تعصب بی دلیل آن ها می داند، با توصیف شرایط این رشته در خارج از ایران می گوید: «فقط در ایران است که این رشته مردانه باقی مانده وگرنه در کشورهای دیگری که ما فعالیت می کنیم حرفی از این موضوع به میان نیامده است»” (علمی، ۱۳۸۷).

ایمان جم زاد مرشد دو زورخانه در شیراز درباره ی حضور زنان در زورخانه ها استدلال می کند که: “من حضور زنان را در این ورزش مناسب نمی دانم. ورزش باستانی دم از عیاری و پهلوانی می زند و در زورخانه های قدیم هم پرده نصب می کردند و هم ورودی زورخانه پیچشی داشت تا به راحتی داخل آن دیده نشود و چشم نامحرم (زنان) به مردانی که در گود ورزش می کنند نیفتد. زورخانه مکان مقدسی است و در هر شرایطی زنان نمی توانند وارد زورخانه شوند. سُنّت ورزش باستانی پهلوان پرست است و هر مردی را با لقب پهلوانی صدا می کنند در مَثل می گویند پهلوان رستم آمد ولی نمی توانند اسم زنی را با لقب پهلوانی، عیّاری یا جوانمردی صدا کرد؛ سر زبان نمی چرخد. خانمی هم حتا اگر پنجاه سال به زورخانه آمده باشد نمی توانیم با لقب پهلوانی ایشان را خطاب کنیم چون در شأن خانم ها نیست”.

“به غیر از تعصبات پیشکسوتان که ورود زنان را دلیل بر بی حرمت شدن محیط زورخانه عنوان می کنند، برخی حتی فیزیک بدنی زنان را هم مناسب این رشته نمی دانند. نورالله هدایتی نایب رئیس فدراسیون ورزش های باستانی و کشتی پهلوانی می گوید: «برداشتن میل و کباده کار زنان نیست». به اعتقاد او اگر زنان اصرار دارند باستانی کار کنند، می توانند نهایتاً با ضرب چرخ بزنند یا حرکات نرمشی را انجام دهند. ظر سیدامیر حسینی دبیرکل فدراسیون بین المللی ورزش زورخانه ای باز هم متفاوت است: «ما می گوییم ورزش باستانی ایرانی ها برای تمام سنین و با هر توانایی بدنی مفید است. حالا چطور زنان را مستثنا قرار می دهند، مشخص نیست». او با تقسیم حرکات ورزش باستانی به دو دسته با وسیله و بدون وسیله توضیح می دهد در بخش بدون وسیله مشکلی وجود ندارد و قطعاً کسی نمی تواند ادعا کند زنان نمی توانند نرمش کنند، پا بزنند یا بچرخند. در قسمت حرکات با وسیله هم وقتی برای کودکان و نونهالان وسایل سبک طراحی شده چطور می توان ادعا کرد برای زنان وسیله مناسب پیدا نمی شود؟ نظر میترا روحی هم در همین راستا است: «هیچ منعی از نظر پزشکی وجود ندارد. این قضیه فرهنگی است و تمام این ها بهانه است». وقتی هنوز چنین رشته ای به زنان ارائه نشده است چطور می توان ادعا کرد که ممکن است از آن استقبال نشود؟

روحی اظهار می دارد که: «ما با وجود آن که اصلاً به زنان توصیه نمی کنیم برای ورود به زورخانه ها اصرار کنند، پیشنهاد می کنیم در باشگاه های ورزشی در کنار رشته هایی مثل ایروبیک، ورزش باستانی را هم جا دهند». به نظر او حالاکه این رشته از ایران صادر می شود، جای تأسف است که زنان کشورهای دیگر در غیاب زنان ایرانی اولین باستانی کاران زن هستند. در این میان عده ای هم معتقدند اگر امکان پرداختن به ورزش باستانی برای زنان ایران فراهم شود، حتماً عده زیادی از زنانی که همواره به دنبال تجربه های جدید در رشته های خاص ورزشی هستند حتی برای کسب تجربه هم که شده، سراغ باستانی کاری می روند” (علمی، ۱۳۸۷).

شاناز فدایی اولین زنی بود که در محفلی عمومی کباده به دست گرفت و کباده زد. او که در ورزش های مختلفی مهارت دارد بارها به مسئولین فدراسیون های مختلف کشور مراجعه کرده است و درخواست امتحان دادن در رشته کباده را داشته است ولی در تمام مراحل با پاسخ منفی روبرو شده است. او شرح ماجرا را این گونه توضیح می دهد: “وقتی زنان در مسجد که مکانی به این مقدسی است حضور دارند، در زورخانه بودنشان مسئله ای نیست که نیاز به احتیاط داشته باشد. از قدیم زورخانه نشانه ی پهلوانی و مردانگی بوده است، سوال در این جاست که مگر فقط آقایان می توانند پهلوان باشند یا پهلوانی فقط در بازوست؟ اصل پهلوانی در منش و روش انسانی است. اگر ورزش باستانی نشانه ی پهلوانی است پس زنان هم می توانند شرکت کنند و اگر نشانه ی قدرت است که زنان هم قدرت جسمانی بسیار بالایی دارند و در حضورشان در سایر ورزش های سنگین این موضوع را به خوبی اثبات کرده اند. من از کودکی ورزش می کردم و به دلیل علاقه ام به ورزش های باستانی و ارادتم به حضرت علی به این ورزش گرایش داشتم.

در سال ۱۳۸۴ برای داوری در رشته هندبال بانوان مسابقات کشورهای اسلامی به تهران دعوت شدم. در مجموعه آزادی تمام رشته ها را به ورزشکاران خارجی معرفی می کردند و به نمایش می گذاشتند. چند بار با سایر داورین برای تماشا رفتیم، یکی از ورزش هایی را که به نمایش گذاشته بودند ورزش باستانی بود و از آقایان دعوت می کردند که کباده زدن را امتحان کنند و آقایان مدت کمی می توانستند شرایط کباده زدن را تحمل کنند و مورد تشویق قرار می گرفتند. به دوستانم گفتم می خواهم من هم امتحان کنم. در ابتدا حرفم را باور نکردند. از آقای جوانی که در آن جا ایستاده بود و نوبت می داد پرسیدم که: “فقط آقایان می توانند کباده بزنند؟” پاسخ داد: “بله خانم” گفتم: “ولی خانم ها هم می توانند کباده بزنند!” تعجب کرد و مرشد را صدا کرد و موضوع را با او در میان گذاشت. مرشد هم مخالفت کرد ولی در نهایت با پافشاری من موافقت شد و من در بین حضّار ایستادم و ۱۳ بار کباده ی ۱۲ کیلویی زدم.

چندین بار بعد از این داستان به هیئت ورزش باستانی استان کهگیلویه و بویر احمد و هم چنین استان فارس مراجعه کردم و درخواست کردم که از من امتحان کباده بگیرند ولی هر بار با بهانه هایی مثل عدم وجود مجوز و امکانات لازم تقاضای من رد شد. دلم می خواست شروع ورزش باستانی از استان کهگیلویه و بویر احمد باشد زیرا زنان این منطقه از توانایی های بدنی بسیار بالایی برخوردار هستند ولی هر بار که به تهران مراجعه کردم اصلاً توجهی به این موضوع نکردند. چندین بار به زورخانه یاسوج رفتم ولی به دلیل محیط کوچک این منطقه برخوردشان خیلی بد بود. خانواده و اجتماع نمی توانند به راحتی قبول کنند ولی اگر از طریق فدراسیون باشد مطمئن هستم به تدریج مردم پذیرای این موضوع می شوند و بسیار استقبال خواهد شد. موارد بسیاری هم با من تماس می گیرند و تقاضا می کنند که اگر ورزش باستانی ویژه زنان آغاز به کار کرد و رسمی شد آن ها را مطلع کنم. حق زنان هست که در تمام میادین حضور داشته باشند وقتی جامعه با این رویکرد و شعار به جامعه زنان نگاه می کند که احترام و ارج بسیاری برای زنان قائل است پس باید این اجازه را هم بدهد که زنان در عرصه های مختلف فعالیت کنند”.

– چو آگاه شد دختر گژدهم/ که سالار آن انجمن گشت کم

– زنی بود برسان گردی سوار/ همیشه به جنگ اندرون نامدار

– کجا نام او بود گردآفرید/ زمانه ز مادر چنین ناورید

– چنان ننگش آمد ز کار هجیر/ که شد لاله رنگش به کردار قیر

– بپوشید درع سواران جنگ/ نبود اندر آن کار جای درنگ

– نهان کرد گیسو به زیر زره/ بزد بر سر ترگ رومی گره

– فرود آمد از دژ به کردار شیر/ کمر بر میان بادپایی به زیر

– به پیش سپاه اندر آمد چو گرد/ چو رعد خروشان یکی ویله کرد

– که گردان کدامند و جنگ‌آوران/ دلیران و کارآزموده سران

– چو سهراب شیراوژن او را بدید/ بخندید و لب را به دندان گزید

– چنین گفت کامد دگر باره گور/ به دام خداوند شمشیر و زور… (فردوسی رزم گردآفرید و سهراب)

از مراجع محترم در خصوص حضور زنان در ورزش باستانی ایران سوال مشابهی پرسیده شده است آیت الله العظمی شبیری زنجانی با کد ۸۷۶ پاسخ فرمودند که:

این در حالی است که آیت الله العظمی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران و آیت الله العظمی نوری همدانی با شرط مفسده ایجاد نکردن حضور زنان در این عرصه، فعالیت زنان را جایز می دانند که البته این نکته را نیز باید در نظر گرفت که اصل بر برائت است:

آیت الله صانعی در پاسخ فرمودند که:

آیت الله نوری همدانی در پاسخ چنین فرمودند:

آیت الله العظمی شبیری زنجانی نیز در پاسخ فرمودند:

پانوشت ها:

[۱] . زمانی که طرح نوشتن این مقاله در ذهنم بود، آن را با دوستی در میان گذاشتم. بعد از مدتی که دوباره او را دیدم و از احوالش جویا شدم گفت: “می خواهم فیلم زن در زورخانه را بسازم”. بسیار تعجب کردم و از او درخواست کردم که این کار را مشترک بسازیم و چون عادت تنها به میدان رفتن در برخی از اطرافیان دیده می شود پیشنهاد مرا نپذیرفت و طرحم را گرفت و رفت که فیلمش را بسازد. در پیامی نوشت: “هیچ کس با سوژه فیلم ساز نمی شود! در تیتراژ خواهم نوشت ایده اولیه از شما بوده است”. امیدوارم فیلمش را با موفقیت بسازد تا قدمی باشد جهت اصلاح وضعیت زنان.

[۲] . البته برخی از مخالفین معتقد هستند که ادغام این دو ورزش از اصالت ورزش باستانی می کاهد و آن را دچار خدشه می کند.

[۳] . این تاریخ مربوط به سال ۱۳۸۷ است و اکنون بیش از بیست سال است که زنان این درخواست را دارند.

[۴] . بهترین مقاله ای که در زمینه حضور بانوان در ورزش باستانی توسط خانم حدیث علمی در سال ۱۳۸۷ در روزنامه اعتماد نوشته شده است. مقاله حاضر تنها جهت تکمیل و یادآوری موضوع ذکر شده است.

منابع

– رستمی، شهلا (۲۰۰۸)؛ “تبعیض میان زنان ایرانی و خارجی در آموختن ورزش های زورخانه ای و پهلوانی”؛ http://www1.rfi.fr/actufa/articles/105/article_3733.asp

– پیک هفته، “زورخانه زنانه در تهران راه خواهد افتاد؟”

http://www.pyknet.net/1383/hafteh/10day/hafteh_page/64zoorkhaneh.htm

– علمی، حدیث (۱۳۸۷)؛ “تابلوی ورود ممنوع در گود زورخانه، ادامه مخالفت با حضور زنان در ورزش باستانی”؛

http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1658462

– خبرگزاری مهر (۱۳۹۲)؛ “ورزش باستانی یا زورخانه زنان – ورزش زورخانه ای برای زنان ایرانی گسترش می یابد”؛

http://varzeshzanan.blogfa.com/category/3

– طلوع کیان، فرهاد (۱۳۸۹)؛ آموزش ورزش زورخانه ای؛ تهران: سفیر اردهال.

---

به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید