بیش از ۱۱۶ خانواده در یک شهرک در هرات به دلیل وضعیت بد اقتصادی منتظر یافتن خریدار برای دختران خردسالشاناند
روزنامه واشنگتن پست روز دوشنبه ۲۵ دی در گزارشی، از افزایش بیرویه فروش دختران خردسال در افغانستان برای ازدواج به دلیل فقر و فشارهای اقتصادی شدید خبر داد و اعلام کرد که با تحقیق در یک شهرک مسکونی در هرات، دستکم ۱۱۸ مورد فروش دختران ۸ تا ۱۰ ساله برای ازدواج را مستند کرده است.
گروهی از محققان این رسانه در شهرک سبز واقع در حومه هرات، با شماری از خانوادهها و دختران خردسالی که بهعنوان کودکعروس فروخته شده بودند، مصاحبه و ۱۱۸ مورد فروش دختران را ثبت کردهاند. این گزارش همچنین نشان میدهد که ۱۱۶ خانواده دیگر ساکن این شهرک هم که دختران خردسال دارند، منتظر یافتن یک خریدار مناسباند تا با فروش آنها، مخارج خانواده را تامین کنند.
در حالی که رهبر طالبان اواخر سال ۲۰۲۱ در فرمانی اعلام کرد زنان نباید مانند اموال به فروش برسند، بلکه باید به ازدواج رضایت بدهند، این دستور را نه اعضای طالبان و نه مردم رعایت نکردند و پس از سلطه طالبان بر افغانستان در دو سال و چهار ماه گذشته و فروپاشی شدید اقتصادی در این کشور، میزان فروش دختران خردسال به عنوان عروس برای مردان جوان و میانسال و حتی سالخورده، بهشدت افزایش یافت.
همزمان با این وضعیت، آمار خودکشی دختران نوجوان در افغانستان هم در این مدت بالاتر از سالهای گذشته شد. زیرا از یک سو محرومیت از تحصیل، سرگرمی و یادگیری برای دختران و از سوی دیگر مجبور شدن به ازدواج به دلیل وضعیت بد اقتصادی خانواده، این دختران را در شرایط بدی قرار داد. دخترانی که تا دو سال پیش سرگرم تحصیل بودند و تصور میکردند در آینده شغلی خواهند داشت و میتوانند به رفاه و تامین معیشت خانواده کمک کنند، اکنون خانهنشین و به یک دهان باز دیگر در انتظار غذا تبدیل شدهاند و به همین دلیل والدین مجبور میشوند برای تامین غذا برای سایر اعضای خانواده دستکم یک نفر را قربانی کنند.
در گزارش واشنگتنپست، به دخترانی اشاره میشود که بین ۸ تا ۱۰ سال سن دارند و در ازای دو تا چهار هزار دلار، به خانوادههای که دنبال عروس میگردند، فروخته شدهاند. این گزارش تحقیقی در شهرک سبز در حومه شهر هرات انجام شده است؛ جایی که صدها خانواده آواره از درگیریهای داخلی و بحرانهای محیط زیستی آنجا پناه گرفتهاند و اغلب زیر چادر و در بیابانی بیآبوعلف زندگی میکنند. وضعیت اقتصادی این خانوادهها عموما زیر خط فقر است و به همین دلیل برای ساکنان این شهرک، فروش دختران خردسال به یکی از روشهای تامین پول بدل شده است.
در این گزارش با خانواده یک دختر ۱۰ ساله به اسم «خوشبخت» مصاحبه شده است. خوشبخت یکی از پنج فرزند خانواده است که پدرشان را یک سال پیش از دست دادهاند و خانهشان نیز بر اثر زلزله ویرانگر ماه اکتبر از بین رفته است. این خانواده اکنون در زیر چادر زندگی میکنند و مادر خانواده با خیاطی و گلدوزی بهسختی میتواند مخارج فرزندانش را تامین کنند. دو دختر دیگر این خانواده گدایی میکنند اما خوشبخت دو سال پیش در ازای ۱۵۰ هزار افغانی معادل حدود دو هزار و ۱۰۰ دلار آمریکا، به خانوادهای فروخته شد که قرار است تا دو ماه دیگر او را بهعنوان عروس به خانهشان ببرند.
این عروس ۱۰ ساله یکی از نمونههای واضح ازدواج دختران خردسال در افغانستان است که برای تامین معیشت خانواده آن هم برای کوتاهمدت، ناچار ازدواج میکنند و با پیامدهای خطرناک آزارهای روحی، جسمی و جنسی در خانه خریدارشان مواجه میشوند. آمار بالای مرگومیر مادران زیر ۱۵ سال در اثر زایمان و تولد نوزادان نارس در افغانستان نیز این وضعیت را تایید میکند.
گزارش یونیسف که فروردین ۱۴۰۲ منتشر شد، نشان داد که شمار کودکان دختری که در کشورهای جنوب آسیا و افغانستان به ازدواج مجبور شدهاند، ۴۵ درصد کل کودکهمسری جهان را تشکیل میدهد. نوآلا اسکینر، مدیر منطقهای یونیسف در آسیای جنوبی، در این گزارش گفت: «این واقعیت که آسیای جنوبی بالاترین آمار ازدواج کودکان را در جهان دارد، غمانگیز است.»
سن ازدواج دختران در افغانستان بر اساس قوانین افغانستان که البته اکنون طالبان آن را ملغی کردهاند، ۱۶ سال است اما به دلیل فشارهای اقتصادی و گاه اجتماعی، حتی این عدد نیز در سن ازدواج دختران رعایت نمیشود.