راز ایستاده‌گی جمهوری اسلامی ایران چیست؟ جمهوری اسلامی پس از یک انتخابات رسوا، نمایشی و فرمایشی کم‌وبیش از نفس افتاده است؛ جمهوری اسلامی حتا در میان خودی‌ها و کسانی که به هر دلیل در این انتخابات نمایشی مشارکت جسته بودند، به رای‌ها ی سفید و باطله باخته است. یعنی جمهوری اسلامی پس از چهاردهه همه ی سرمایه‌‌ها ی دینی و انقلابی و نمادین خود را از کف داده است؛ با این همه حکومت هنوز سرپاست. در نگیخت و توضیح چنین وضعیتی گروهی به هوشیاری علی خامنه‌ای و نهاد روحانیت (دست‌کم در توزیع سرکوب و نادانی) رسیده‌اند؛ و گروهی هم به انگاره‌ها ی نیرنگ (Conspiracy theories). کسانی که انگاره‌هایی از این‌دست را جدی گرفته‌اند، دریافت مناسبی از برآمدن جمهوری اسلامی ندارند؛ و لابد نمی‌توانند به فروافتادن آن هم کمک کنند. پس چرا این حکومت هنوز پابرجاست؟ و در چشم‌انداز زودآمد نشانه‌ها ی فروافتادن آن هم دیده نمی‌شود. چرا؟ جمهوری اسلامی به لطف ناکامی‌ها ی انبوه و دل‌هره‌انگیزاش در ایران هر روز به خیل منتقدان و دشمنان خود در ایران افزوده است؛ و رویا ی گذار از جمهوری اسلامی لحظه به لحظه پرفروغ‌تر و جنبش‌انگیزتر می‌شود. با این همه اگر به بودها و فربودها (واقعیت‌ها) ی پهنه ی سیاست در ایران چشم داشته باشیم، گذار از جمهوری اسلامی (به‌ویژه گذار دمکراتیک) چندان ساده نمی‌نماید؛ و در افق نزدیک (دست‌کم آن‌جا که پا ی حساب‌و‌کتاب سیاسی و امنیتی در کار است، و نه خواب و خیال) دگرگونی‌ها ی معناداری که به رفتن جمهوری اسلامی اشاره ی آشکار کند، دیده نمی‌شود. چرا؟ چرا گذار دمکراتیک در ایران این همه دش‌وار می‌نماید؟ و برآوردها و برآمدها ی سیاسی برای گروه‌ها ی خاکستری چندان امیدانگیز و اشتهاآور نیست؟ جمهوری اسلامی چه‌گونه سرپامانده است؟ راز ایستاده‌گی جمهوری اسلامی ایران چیست؟ این همه را با منوچهر صالحی که یکی از نویسنده‌گان و سیاست‌مدارها ی کارکشته ی ایرانی است در میان گذاشته‌ام و پرسیده‌ام: راز مانده‌گاری جمهوری اسلامی در ایران چیست؟ و چه نسبتی با سیاست‌ورزی ورشکسته و به‌گل‌نشسته ی جمهوری اسلامی دارد؟ و در پی آن بوده‌ام که این کلاف درهم را بگشایم. صالحی در انگاره‌ای نوین توضیح می‌دهد که جمهوری اسلامی با بازگشت به ریختی از حکومت ملوک‌الطوایفی و نامتمرکز به ریختی از ساختار سیاسی سنتی‌ای ایرانی بازگشته است که برای ایرانیان (هرچند در زبان و گفتمان روز نا‌خواستنی اما در جریان کار) آشنا، تعادل‌بخش و پذیرفتنی است. با مهربانی، پسند (سابسکرایب) و بازخوردها ی خود به ادامه ی این گفت‌وگو ژرفا و غنا دهید.
گفتگوی اکبر کرمی با منوچهر صالحی: راز ایستاده‌گی جمهوری اسلامی
چهارشنبه, 22ام فروردین, 1403
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید