رادیو فردا
پس از درگذشت آلکسی ناوالنی بسیاری از طرفدارانش به یولیا ناوالنایا چشم دوخته‌اند با این سؤال که آیا او می‌تواند اپوزیسیون روسیه را متحد و رهبری کند؟
او حالا با پذیرش پیشنهاد ریاست «بنیاد حقوق بشر» تأکید کرده که در این سمت به کار همسر خود آلکسی ناوالنی ادامه خواهد داد. این سوال همچنان مطرح است که او چه اندازه در اتحاد و رهبری مخالفان نقش خواهد داشت.
پیشینهٔ سیاسی یولیا ناوالنایا
آلکسی و یولیا در سال ۲۰۰۰ ازدواج کردند و همان سال هر دو به حزب «یابلوکو» که حزبی لیبرال- دموکرات به شمار می‌رفت پیوستند؛ این همان سالی بود که ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه شد.
از آغاز فعالیت سیاسی آلکسی ناوالنی، رهبر فقید اپوزیسیون روسیه، همسرش یولیا کنار او و در دوره‌ای دستیار و منشی‌اش بود. او در رفتار و سخنان خود همواره نشان می‌داد دست راست آلکسی است اما به دنبال ایفای نقش مستقل در سیاست نیست. بسیاری از طرفداران آلکسی ناوالنی به یولیا به عنوان بانوی اول می‌نگریستند.
یولیا ناوالنایا خواستار تحقیق درباره شبکه انتقال پول مرتبط با پوتین شد
اما پس از این‌که آلکسی تحت پیگرد قانونی قرار گرفت و با فشار روزافزون حکومت روبه‌رو شد و به ویژه به دنبال مسمومیت او با عامل اعصاب در تابستان ۲۰۲۰ و پیام علنی یولیا به ولادیمیر پوتین با مطالبهٔ انتقال همسرش به آلمان برای معالجه، یولیا ناوالنایا تقریباً به اندازهٔ همسرش در کانون توجه قرار گرفت. به گفتهٔ یک تحلیلگر سیاسی روس، در پی سوءقصد به آلکسی، یولیا «از همسر یک سیاستمدار به یک سیاستمدار تبدیل شد».
پس از درگذشت آلکسی ناوالنی، یولیا ولادیمیر پوتین را «قاتل» خواند و اعلام کرد به کار همسرش ادامه خواهد داد.
او در بهار گذشته به عنوان یکی از صد چهرهٔ بانفوذ جهان از سوی مجلهٔ تایمز برگزیده شد، جایزهٔ دویچه وله «برای آزادی بیان»، و جایزهٔ گروه مطبوعاتی آلمانی وایمر «آزادی رسانه‌ها» و جایزهٔ صلح درسدن را که به او، همسر فقیدش و «بنیاد مبارزه با فساد مالی» اهدا شده بود، دریافت کرد.
او رئیس شورای نظارتی «بنیاد مبارزه با فساد مالی» است که دفتر آن اکنون به خارج از روسیه منتقل شده و از اوایل تیرماه ریاست «بنیاد حقوق بشر» را برعهده می‌گیرد.
دربارهٔ «بنیاد حقوق بشر» چه می‌دانیم؟
«بنیاد حقوق بشر» یک سازمان غیرانتفاعی است که هدف خود را «مبارزه با استبداد و تمامیت‌خواهی و ترویج و توسعهٔ حقوق بشر در سراسر جهان، به‌ویژه در جوامع غیردموکراتیک» اعلام کرده.
این سازمان در سال ۲۰۰۵ توسط ثور هالورسن مندوزا، تهیه‌کنندهٔ سینما و مدافع حقوق بشر اهل ونزوئلا، تأسیس شد و دفتر آن در نیویورک است. این سازمان هر سال در پایتخت نروژ «همایش آزادی اسلو» را برگزار می‌کند.
پیش از انتخاب یولیا ناوالنایا به این سمت، گری کاسپاروف قهرمان پیشین شطرنج جهان و دیگر چهرهٔ برتر اپوزیسیون روسیه ۱۲ سال ریاست «بنیاد حقوق بشر» را برعهده داشت. کاسپاروف اعلام کرد یولیا، نامزد پیشنهادی او بود و مطمئن است که او می‌تواند کارهای قابل‌توجهی در این جایگاه انجام دهد.
یولیا ناوالنایا در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «به عنوان شاهد عینی تهدیدهای دیکتاتورها در جهان مفتخرم که ریاست بنیاد حقوق بشر را بر عهده بگیرم. حمایت از حقوق و آزادی‌های کلیدی در این دوران سخت مهم‌تر از همیشه است.»
او همچنین با ابراز امیدواری که تجربه‌های «بنیاد حقوق بشر» برای فعالیت «بنیاد مبارزه با فساد مالی» سودمند باشد تاکید کرد «تمام ابزارهای موجود را برای مبارزه با پوتین و تحقق آرزوهای آلکسی برای آیندهٔ درخشان روسیه به کار می‌گیریم».
وضعیت اپوزیسیون روسیه
آلکسی ناوالنی، سرشناس‌ترین چهرهٔ سیاسی مخالف ولادیمیر پوتین، که با چند اتهام مجموعاً به ۱۹ سال زندان متهم شده بود، ۲۷ بهمن در سن ۴۷ سالگی درگذشت.
دو سیاستمدار برجستهٔ دیگر، یعنی ایلیا یاشین و ولادیمیر کارامورزا، در روسیه زندانی هستند. ایلیا یاشین که هفتهٔ گذشته ۴۰ سالگی خود را در انفرادی گذراند، به دلیل جرم ساختگی «پخش اکاذیب دربارهٔ نظامیان روس» به هشت سال و نیم زندان محکوم شده است.
ولادیمیر کارامورزا بابت فعالیت‌های خود در راستای دفاع از حقوق بشر برندهٔ جایزهٔ واتسلاو هاول و همراه با زنان ایرانی و نهضت «زن، زندگی، آزادی» دریافت‌کنندهٔ جایزهٔ خانهٔ آزادی در سال گذشته بود و چندی پیش بابت نوشته‌هایش از زندان برندهٔ جایزهٔ پولیتزر شد. اما در روسیه او با اتهام خیانت به میهن و پخش اطلاعات دروغین دربارهٔ ارتش روسیه به ۲۵ سال زندان محکوم شده
«رأی‌گیری هوشمند»؛ راهبردی برای اتحاد مخالفان در روسیه
بنابه گزارش سازمان مدافع حقوق بشر مموریال، دو هزار و ۵۰۰ نفر در روسیه به دلایل سیاسی در بازداشت و یک هزار و ۳۰۰ نفر زندانی هستند.
شمار قابل‌توجهی از مخالفان حکومت روسیه در خارج اقامت دارند و در روسیه «مأمور بیگانه» اعلام شده‌اند و اغلب تحت پیگرد قانونی هستند. برخی چهره‌های برجسته همچون بوریس آکونین نویسندهٔ سرشناس و گری کاسپاروف قهرمان پیشین شطرنج جهان از سوی دولت روسیه تروریست اعلام شده‌اند.
تلاش‌های مکرر برای متحد کردن اپوزیسیون روسیه تاکنون موفقیت‌آمیز نبوده. چندی پیش دمیتری موراتوف، برندهٔ جایزۀ صلح نوبل، نسبت به آیندهٔ روسیه ابراز بدبینی شدید کرد و بر این باور است که تنها راه تغییر وضعیت کنونی، شکست روسیه در جنگ علیه اوکراین است؛ تحولی که دربارهٔ آن اطمینان کامل وجود ندارد.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید