در حالی که اسرائیل برای حمله هماهنگ جمهوری اسلامی ایران و متحدانش آماده می‌شود، این بزرگ‌ترین آزمایش سامانه پدافند هوایی چندلایه‌ای خواهد بود که دامنه‌اش باید فراتر از سامانه مشهور «گنبد آهنین» باشد.

وال‌استریت ژورنال در مقاله‌ای به این موضوع می‌پردازد و می‌نویسد هرچند گنبد آهنین به پیشرفته‌ترین سامانه سرنگون‌سازی موشک‌های کوتاه‌برد در جهان تبدیل شده و حملات گروه‌های شبه‌نظامی مانند حماس به مراکز پرجمعیت اسرائیل را کاهش داده است، ظرفیت‌های جمهوری اسلامی ایران و حزب‌الله لبنان مسئله‌ای دیگر است.

جمهوری اسلامی پهپادها و موشک‌های بالستیکی دارد که گنبد آهنین برای مقابله با آن‌ها طراحی نشده است و حزب‌الله زرادخانه‌ای با ده‌ها هزار خمپاره، راکت، و موشک‌های هدایت‌شونده نقطه‌زن دارد که می‌تواند تهدیدی برای سامانه‌های پدافندی اسرائیل باشد.

در مقابل، اسرائیل با همکاری آمریکا یک سامانه پدافند هوایی گسترده‌تر ایجاد کرده است که از ظرفیت نیروی هوایی اسرائیل، آمریکا و سایر کشورها، و همچنین سامانه رادار کشورهای همسایه استفاده می‌کند تا موشک‌ها و پهپادهای ایران را سرنگون کند.

بخش زیادی از این هماهنگی از طریق فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) صورت می‌گیرد که مسئولیت عملیات نظامی آمریکا در خاورمیانه را بر عهده دارد. اسرائیل در سال ۲۰۲۱ وارد محدوده جغرافیایی تحت مسئولیت سنتکام شد، که امکان هماهنگی اسرائیل با کشورهای عربی که با آن‌ها روابط بین‌المللی ندارد ممکن کرد.

این سامانه در  آوریل سال جاری محک خورد، وقتی اسرائیل با کمک کشورهایی مانند آمریکا، بریتانیا و فرانسه توانست ۳۰۰ پهپاد و موشک جمهوری اسلامی را با دقت رهیگیری ۹۹ درصد سرنگون کند.

اما این بار مقام‌های آمریکایی نگران‌اند که حمله جمهوری اسلامی در پاسخ به ترور اسماعیل هنیه در تهران با حملات هماهنگ‌تری از سوی حزب‌الله لبنان و سایر گروه‌های شبه‌نظامی منطقه همراه باشد.

حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، با اشاره به حمله هوایی اسرائیل به شهر بندری حدیده در یمن که تحت کنترل حوثی‌ها است، روز سه‌شنبه گفت: «ایران، حزب‌الله و یمن به ترور هنیه و شکر، و بمباران حدیده پاسخ خواهند داد.»

یکی از مشکلات در مقابله با یک حمله بزرگ از چند جبهه ضرورت طبقه‌بندی سریع اهداف گوناگون متعدد و تصمیم‌گیری فوری در مورد اولویت هدف است.

تحلیلگران می‌گویند سامانه پدافند هوایی چندلایه اسرائیل، که بخش زیادی از آن با همراهی آمریکا ایجاد شده، برای چنین شرایطی ساخته شده  و متشکل از چند بخش است که برای مقابله با انواع تهدیدها از موشک‌های کوتاه‌برد گرفته تا موشک‌های بالستیک پیچیده‌تر طراحی شده است.

این سامانه متشکل است از فلاخن داوود که موشک‌های کوتاه‌برد و دوربرد، پهپادها و هواپیماها را پوشش می‌دهد؛ کمان ۳ که موشک‌های بالستیک دوربرد خارج از جو زمین را رهگیری می‌کند و نمونه‌های قبلی، کمان و کمان ۲، همچنان برای مقابله با موشک‌های میان‌برد و دوربرد استفاده می‌شوند.

به نوشته وال‌استریت ژورنال، نقطه ضعف پدافند هوایی اسرائیل در مقابله با پهپادها است، به‌ویژه اگر به‌ تعداد انبوه حمله کنند، زیرا قادرند در ارتفاع پایین پرواز کنند و از سامانه‌های رادار بگریزند.

اسرائیل در حال توسعه سامانه‌ای جدید موسوم به «پرتو آهنین» است که از لیزر برای سرنگون‌سازی پرتابه‌ها استفاده می‌کند و به عقیده کارشناسان امنیتی، می‌تواند در مقابله با پهپادها موثر باشد. این سامانه هنوز عملیاتی نشده است اما برخی مقام‌ها معتقدند تا سال ۲۰۲۵ آماده می‌شود.‌

تال اینبار، تحلیلگر ارشد در «ائتلاف حمایت از دفاع موشکی»، گفت: «حمله اول [ایران به اسرائیل] سد روانی در ایران را شکست.» او در ادامه افزود هم ایران و هم اسرائیل از این موضوع درس‌هایی آموخته‌اند.

یک نیروی ذخیره ارتش اسرائیل که با سامانه‌های پدافند هوایی کار می‌کند به وال‌استریت ژورنال گفت به یاد نمی‌آورد که «چنین مقیاسی از آمادگی دفاعی برای جنگ در مرز شمالی» دیده باشد.

سامانه پدافند هوایی اسرائیل موثر است اما ارزان نیست. پیش‌تر در پی حمله موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی به اسرائیل در ماه آوریل گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه رهگیری و خنثی‌سازی این حمله بیش از ۵۵۰ میلیون دلار هزینه داشته است.

ایندیپندنت