«ناصر قفلی»، رییس مجمع خیرین مدرسهساز، از عموم خیران برای اتمام ساخت مدارس نیمهکاره درخواست کمک کرد. او با اعلام اینکه «سال گذشته خیران ۱۲هزار میلیارد تومان برای مدرسهسازی کمک کردهاند»، به «ایسنا» گفته است: «امسال پیشبینی شده نیازمند ۲۰هزار میلیارد تومان باشیم. مبلغی که کمک خیران را میطلبد.»
رییس مجمع خیرین مدرسهساز که در همایش گرامیداشت روز جهانی معلولان سخن میگفت، در ادامه افزوده است: «خیرین، توجه خاصی نسبت به دانشآموزان استثنایی دارند. در کل کشور اگر۵۰درصد مدرسه ساخته میشود؛ ۲۰درصد آن توسط خیرین انجام شده است. در خراسان بیش از ۸۰درصد مدارس ساخته شده توسط خیرین بوده است، ولی کمبودها همچنان وجود دارد. از خیرین میخواهیم ما را یاری کنند. هیچ کاری بهتر از این نیست که به افراد نیازمند کمک کنیم.»
ناصر قفلی در ادامه با بیان اینکه «اگر میتوانید یک مدرسه بسازید و اگر نمیتوانید یک کلاس بسازید»، افزوده است: «تعداد مدارس نیمهکاره زیاد است، کمک کنید مدارس نیمهکاره تمام شود، رییس جمهور قول دادند مدارسنیمه کاره امسال تمام شود. سال گذشته ۸ هزار میلیارد تومان احتیاج داشتیم که خیران ۱۲هزار میلیارد تومان کمک کردند. امسال پیشبینی شده نیازمند ۲۰هزار میلیارد تومان باشیم که کمک خیرین را میطلبد.»
اقدامات داوطلبانه و خیرخواهانه خیرین مدرسهساز در جهت ساخت مدرسه و کلاس درس درحالی انجام میشود که «حمیدرضا خانمحمدی»، رییس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس، پیشتر اعلام کرده بود: «۱۰۴ هزار کلاس درس در کشور وجود دارند که باید تخریب، مقاومسازی و بازسازی شوند. چنانچه قرار باشد این کار اگر با اعتبارهای دولتی انجام شود ۵۰ سال طول میکشد. او بهصراحت گفته بود که این مشکل باید با کمک خیرین مدرسهساز حل شود.»
این درحالی است که بخش زیادی از منابع مالی این وزارتخانه صرف استخدام طلاب در مدارس و دیگر برنامههای عقیدتی،سیاسی و ایدئولوژیک شده است. موضوعی که پیشتر «رضامراد صحرایی»، وزیر سابق آموزشوپرورش هم آن را تایید کرده بود. او از استخدام سه هزار طلبه و فعال فرهنگی و قرآنی در مدارس کشور خبر داده و گفته بود: «این افراد در شرایط عادلانه و در آزمون استخدامی آموزشوپرورش انتخاب شدهاند.»
تراکم بالای دانشآموز و کمبود فضای آموزشی
«علیرضا کاظمی»، وزیر جدید آموزشوپرورش هم بهتازگی گفته است: «تراکم بالای دانشآموزان در کلاسهای بیش از ۳۵ نفر، عمدتا بهدلیل کمبود فضای آموزشی است.» در چند سال گذشته سرانه فضای آموزشی در کشور از ۵.۱۷ متر مربع در سال ۱۳۹۵ به ۵.۲۸ متر مربع افزایش یافته، اما هنوز این مقدار با استاندارد ۸ متر مربع به ازای هر دانشآموز که طبق قانون باید رعایت شود، فاصله دارد. تنها در استان تهران، سرانه فضای آموزشی ۵.۱۶ متر مربع است، این رقم نشاندهنده نیاز فوری به احداث مدارس جدید در این استان است.
براساس گفته مسوولان وزارت آموزشوپرورش، برای رسیدن به سرانه استاندارد کشوری، لازم است که ۱۳ هزار کلاس درس جدید در تهران ساخته شود.
شهرستانهای تهران نیازمند ۶۹۵ مدرسه
این کمبود فضا و مدارس بهویژه در مناطق حاشیهای و شهرهای جدید بیشتر است. مسوولان آموزشوپرورش اعلام کردهاند که ۶۹۵ مدرسه ۱۵ کلاسه در شهرستانهای استان تهران مورد نیاز است تا از تراکم بیش از حد کلاسها جلوگیری شود.
«قاسم احمدی لاشکی»، معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزشوپرورش، ۲۶آذر۱۴۰۲، از تحصیل سه میلیون دانشآموز در مدارس ناایمن و فرسوده خبر داده و گفته بود: «حدود سه میلیون نفر دانشآموز کشور در فضاهای آموزشی ناایمن و پرخطر مشغول تحصیل هستند و در صورت وقوع زلزله جان آنان در خطر است.»
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزشوپرورش اگرچه درباره بودجه پیشبینی شده در وزارتخانه برای ساخت مدرسه و اقداماتی که انجام شده توضیحی نداده بود، اما گفته است: «از ۲۴۲هزار میلیارد تومانی که بهعنوان بودجه آموزشوپرورش اختصاص مییابد، ۹۷ درصد به حقوق کارکنان اختصاص پیدا میکند.»
به گفته معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزشوپرورش، «اداره وزارتخانه با ۲ – ۳ درصد باقیمانده کار بسیار دشواری است.» این گفته او درحالیست که وزارت آموزشوپرورش، بودجه هنگفتی را برای استخدام طلاب در مدارس اختصاص داده است.
دانشآموزان ایرانی در مناطق مختلف کشور، تحصیل خود را در کلاسهایی برگزار میکنند که ایمنی کافی ندارند و تهدیدی جدی برای سلامت جان و روان کودکان به حساب میآیند.
۱۰۴ هزار کلاس درس نیازمند تخریب، مقاومسازی و بازسازی
«حمیدرضا خانمحمدی»، رییس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس، پیشتر اعلام کرده بود: «۱۰۴ هزار کلاس درس در کشور وجود دارند که باید تخریب، مقاومسازی و بازسازی شوند. چنانچه قرار باشد این کار با اعتبارهای دولتی انجام شود ۵۰ سال طول میکشد. او بهصراحت گفته بود که این مشکل باید با کمک خیرین مدرسهساز حل شود.
بازسازی یا نوسازی مدارس استان تهران هفتاد سال طول میکشد
مدیرکل نوسازی مدارس استان تهران ۸آذر۱۴۰۳ اعلام کرده بود: «حل مشکلات مربوط به مدارس در این استان با وضعیت اعتبارات فعلی ۷۰سال طول میکشد..»
«عباس زارع»، این سخنان را در میزگرد خبرگزاری «تسنیم» و با حضور «مجید عبداللهی»، معاون فنی و اجرایی سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، «مسعود بهرامی»، مدیرکل آموزشوپرورش شهرستانهای استان تهران و «محمدرضا جعفری»، مدیرعامل مجمع خیرین مدرسهساز کشور اعلام کرد.
به گفته مدیرکل نوسازی مدارس استان تهران، «استان تهران برای رسیدن به استاندارد فضای آموزشی کشور به ۱۳هزار کلاس درس جدید نیاز دارد که ساخت آنها ۷سال زمان میبرد، ولی حل مشکلات مربوط به مدارس این استان با وضعیت اعتبارات فعلی۷۰سال طول میکشد.»
این خبرگزاری، «کمبود فضای آموزشی در استان تهران را یکی از چالشهای بزرگ حوزه آموزش» دانسته که با «افزایش تراکم دانشآموزان در کلاسهای درس، کیفیت آموزش را بهشدت تحت تأثیر قرار داده است.»
مسوولان وزارت آموزشوپرورش، «تراکم جمعیت در کلاسهای درس مدارس دولتی بهویژه در دوره ابتدایی» را، «یکی از عوامل دخیل در فقر یادگیری دانشآموزان» اعلام میکنند. «فقر یادگیری» به شرایطی گفته میشود که دانشآموزان، علیرغم حضور در مدرسه، مهارتهای پایهای مانند خواندن، نوشتن، حساب کردن و سخن گفتن را بهطور کامل کسب نمیکنند. بر این اساس کمبود مدرسه و ضرورت توسعه فضاهای آموزشی، به یکی از اولویتهای جدی دولت تبدیل شده است.
اعلام آمار کمبود مدارس در پایتخت جمهوری اسلامی از سوی مقامات ارشد وزارت آموزشوپرورش درحالی است که فقدان کلاسهای درس، وجود مدارس کپری و یا حداقل امکانات آموزشی در سطح مدارس کل کشور بارها به رسانهها راه یافته است.
فعالان صنفی معتقدند: «جمهوری اسلامی در چهار دهه گذشته بهجای رسیدگی به وضعیت مدارس، توسعه و تجهیز و یا نوسازی آن؛ تلاش کرده تا از بودجه و اعتبارات توسعهای دولت برای ارسال پول و تجهیزات به گروههای نیابتی شبه نظامی در منطقه و یا ادامه پیگیری دستیابی انرژی اتمی و جنگافروزی استفاده کند. نه تجهیز و توسعه امکانات و کیفیت آموزش برای مقامات مهم است و نه حضور معلمان کارآزموده و با سواد. این مساله میتواند کشور ایران را در آینده بسیار نزدیک با فقر علمی و کمبود نیروی متخصص در تمامی رشتهها مواجه کرده و بحرانهای عظیمی را برای اداره کشور تولید کند.»
تأکید ویژه پزشکیان بر ساخت مدرسه
«مسعود پزشکیان»، رییسجمهور دولت چهاردهم در نخستین جلسه طرح ویژه «محرومیتزدایی از فضاهای آموزشی»، تاکید کرده است: «عدالت آموزشی مستلزم تغییر نگرش و عملکرد مدیران است. دولت با جدیت برای رفع این مشکل تلاش خواهد کرد. هیچ ابایی از کار کردن برای ساخت مدرسه نداریم.»
او سخنان خود به همکاری نهادهایی چون «بسیج سازندگی، بنیاد برکت و بنیاد علوی» اشاره کرده و با تاثیرگذار دانستن آنها در این زمینه اعلام کرد: «نمیتوان اجرای این طرح را صرفاً به تأمین بودجه دولتی محدود کرد.»
براساس گزارش تسنیم، «در سالهای اخیر سرانه فضای آموزشی کشور بهبود یافته و از ۵.۱۷ مترمربع در سال ۱۳۹۵ به ۵.۲۸ مترمربع افزایش یافته است. اما این مقدار هنوز با استاندارد قانونی هشت متر مربع برای هر دانشآموز فاصله زیادی دارد.»
ایران وایر