یک منبع مطلع از وضعیت فعالان محیط زیست بازداشت شده به کمپین حقوق بشر در ایران گفت هفته گذشته مادر و پدر امیرحسین خالقی و هومن جوکار و همسر مراد طاهباز با آنها در زندان ملاقات حضوری داشتهاند. این منبع با اظهار اینکه «ظاهرا حال جسمیشان» خوب بوده گفت این ملاقات به مدت چند دقیقه و با حضور بازجو بوده که در صحبت کردن آزاد نبودند و فقط در حد احوالپرسی حرف زدهاند.
این منبع همچنین با اظهار نگرانی از وضعیت فعالان محیط زیستی که در جنوب بازداشت شدهاند به کمپین گفت: «هیچ اطلاعی از کسانی که در جنوب بازداشت شدهاند وجود ندارد. خانوادههایشان هیچ خبری از آنها ندارند و همین باعث نگرانی است.» مرتضی آریانژاد، حسن راغ، عارف زارع، حسن زارع و عبدالرضا کوهپایه از فعالان محیط زیست بندرعباس و علیرضا فرهادزاده مستند ساز حیات وحش، دیگر فعالان محیط زیست هستند که از هفتم اسفند ماه ۱۳۹۶ در بازداشت به سر می برند.
این منبع همچنین به کمپین گفت روز پنجشنبه ۲۳ فروردین ماه ماموران بدون اطلاع وارد خانه امیرحسین خالقی شده و آنجا را تفتیش کردهاند و کامپیوتر و دوربین عکاسی صاحبخانه امیرحسین را نیز با خود بردهاند.
این منبع در این باره گفت: «امیرحسین یک خانه کوچک خریده بود اما قبل از اینکه آن را مرتب و واردش شود بازداشت شد. خانواده او فکر کردند خانه را برایش قشنگ و درست کنند تا وقتی او از زندان بازگشت خوشحال به خانه کوچکش برود اما روز پنجشنبه ظاهرا مامورانی وارد خانه شدند، همه خانه را زیر و رو کردند و از طبقه همکف ساختمان که در واقع دفتر کار صاحبخانه هست یک کامپیوتر و دوربین عکاسی را بردهاند.»
این منبع در پاسخ به اینکه آیا ماموران برگه تفتیش در خانه گذاشتهاند به کمپین گفت: «برگهای وجود نداشت اما دزد هم به خانه نیامده چون اگر دزد به خانه میآمد خانه را زیر و رو نمیکرد، پاکت جارو برقی در آمده و پاره شده بود. تمام پریزهای خانه کنده شده بود. اگر دزد بود به پریز و کیسه جارو برقی کاری نداشت و به جایش تلویزیون و ریسور و چیزهای قیمتداری مثل ظروف مسی را با خودش برمیداشت. مهم این نکته است که امیرحسین حتی یک روز هم در این خانه زندگی نکرده و هیچ وسیله شخصی نداشته و فقط خانوادهاش وارد شده و داشتند خانه را برایش با وسایلی مهیا میکردند.»
امیرحسین خالقی متولد ۱۳۶۰ محقق در حوزه محیط زیست و وحیات وحش است و عمده تحقیقاتش بر روی گربهسانان (یوز و پلنگ) بوده است. به گفته این منبع امیرحسین از حدود یک سال و نیم پیش دیگر همکاری با موسسه میراث پارسیان نداشته است.
در حال حاضر ۱۳ فعال محیط زیست در بازداشت به سر میبرند. کاووس سیدامامی، سام رجبی، هومن جوکار، نیلوفر بیانی، مراد طاهباز، طاهر قدیریان، امیرحسین خالقی و سپیده کاشانی، کارکنان و مدیران سابق و فعلی موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» هستند که که چهارم و پنجم بهمن ماه بازداشت شدند.
خبر بازداشت فعالان محیط زیست به دلیل فشارهای امنیتی بر خانواده های شان مسکوت ماند اما با جان باختن کاووس سیدامامی در زندان اوین، اسامی بازداشت شدگان به رسانه ها راه یافت. هومن جوکار مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، طاهر قدیریان دانشمند جوان «انسان و کره مسکون» یونسکو، سام رجبی کارشناس محیط زیست، امیرحسین خالقی و نیلوفر بیانی، کارشناسان حیات وحش، سپیده کاشانی همسر هومن جوکار و سرپرست فعالیتها و مشاور سابق برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد و مراد طاهباز از همکاران موسسه پارسیان هستند.
با گذشت دو ماه از بازداشت آنها و فوت کاوس سیدامامی در زندان، نمایندگان مجلس خواستار روشن شدن وضعیت سریع آنها از قوه قضاییه شد و برخی از نمایندگان دیدارهای با خانوادههای بازداشت شدگان داشتند. با این حال یک منبع مطلع به کمپین گفت مدتهاست که نمایندگان عکسالعملی نشان نمیدهند. بعضی از آنها فقط میگویند انشالله درست میشود و حتی بعضیها هم به خانوادههایشان میگویند شما نمیدانید آنها جاسوس هستند.»
همچنین کمیته چهار نفرهای که حسن روحانی برای پیگری مرگ کاووس سیدامامی و وضعیت فعالان محیط زیست تشکیل داد تاکنون هیچ گزارشی در این باره منتشر نکرده است.
کاووس سید امامی، استاد جامعهشناسی، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق و مدیر عامل موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» است که طبق نوشته فرزندش، در تاریخ چهارم بهمن ماه بازداشت شده و در تاریخ ۱۹ بهمن ماه خانواده مطلع از مرگ او با عنوان «خودکشی» شدهاند. با این حال مشخص نیست که کاووس سیدامامی تحت چه شرایطی مورد بازجویی قرار گرفته و تحت چه شرایط فیزیکی و روانی در زندان اوین نگهداری شده و چگونه برای فردی که از صحت کامل جسمی و روانی برخوردار بوده است چنین اتفاقی افتاده است. مسالهای که نگرانیها درباره وضعیت سایر بازداشت شدهها را دامن زده است.
دفتر میراث حیاتوحش پارسیان نیز پس از بازداشت کاووس سیدامامی و همکارانش در تاریخ چهارم بهمن ماه پلمب شد. بعد از انتشار خبر فوت کاووس سیدامامی در زندان اوین، دادستان تهران اتهامات سنگینی را متوجه او و بقیه بازداشتشدگان کرد. اگر چه تا کنون قوه قضاییه از ارائه اسناد و مدارکی که چنین ادعاهایی را ثابت کند، خودداری کرده است.