فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد ایران درآمد نفتی این کشور در یازده ماه سال ۱۳۹۹ را حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرده است.

آقای دژپسند در گفتگویی با خبرگزاری کار ایران-ایلنا- درآمدهای نفتی کشورش در این مدت را بسیار کمتر از مدت مشابه سال قبل (یازده ماه اول سال ۹۸) اعلام کرده است.

او گفته به دلیل تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ “از سال ۹۷، بودجه غیرنفتی شکل عملیاتی گرفت به‌طوریکه در ۱۱ ماه سال جاری درآمد حاصل از فروش نفت بسیار کم‌تر از مقدار مشابه در سال گذشته و حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان بود.”

کاهش درآمدهای نفتی ایران پس از خروج آمریکا از برجام باعث شد ایران اتکای کمتر به این فروش این کالا را در دستور کار خود قرار دهد و به منابع جدیدی برای جبران کسری بودجه از جمله درآمدزایی از طریق بورس و همچنین بالابردن درآمدهای مالیاتی روی آورد.

آقای دژپسند در این باره گفته: “از ۵۲۵ هزار میلیارد تومان بودجه، در یازده ماه اول امسال سهم اندکی به درآمدهای نفتی اختصاص داشته است.”

با اینکه وزارت نفت ایران به دلیل “محرمانه بودن” و دور زدن تحریمها معمولا گزارشی از میزان تولید و صادرات نفت منتشر نمی‌کند اما بعضی گزارش‌ها حاکی از آنست که صادرات نفت ایران طی ماههای اخیر افزایش یافته است.

خبرگزاری رویترز اخیرا به نقل از شش منبع خود در چین گزارش داده است که ایران در ماه های اخیر مقدار زیادی نفت خام خود را به چین فرستاده است.

بر اساس همین گزارش پالایشگاه های هند هم با امید ازسرگیری مراودات نفتی با ایران خرید نفت خام از این کشور را وارد برنامه واردات سالیانه خود کرده‌اند.

این اتفاقات در حالیست که ایران هنوز به دنبال برگرداندن عواید نفتی خود در دوران پیش از تحریمهای آمریکاست که در بعضی از کشورهای خریدار مانده؛ فقط حدود ۷ میلیارد دلار از این درآمدها در بانک‌های کره جنوبی مانده و ایران ماههاست در تلاش است این منابع را برگرداند که تا کنون موفق نبوده است.

تامین کسری بودجه از طریق بورس

وزیر اقتصاد ایران در بخش دیگری از صحبتهای خود به بازار بورس و تامین کسری بودجه از این طریق اشاره کرده ولی دست کردن “در جیب مردم” را رد کرده است.

شاخص بورس در فروردین ماه امسال حدود ۵۰۰ هزار واحد بود که در مرداد ماه و با تشویق دولت این عدد به ۲ میلیون هم رسید ولی پس از آن افت کرد.

آقای دژپسند گفته امسال ۵۰۰ هزار میلیارد تومان تجهیز منابع مالی از طریق بازار سرمایه انجام شده که “بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان آن سهم دولت بوده.”

او در عین حال گفته: “این تجهیز مالی برای اقتصاد کشور از طریق بازار بدهی و بازار سهام برای همه بخش‌های دولتی، خصوصی و نهادهای عمومی مانند شهرداری ها صورت پذیرفت.”

تامین کسری بودجه در سال ۹۹ و برنامه‌ریزی برای اقدام مشابهی در سال آینده موجب افزایش صف‌های فروش شد که افت متوالی بورس را در پی داشت.

رشد بورس اوارق بهادار تهران با افزایش عرضه‌ صندوق‌های قابل معامله دولتی از ابتدای امسال شدت گرفت.

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در اردیبهشت ماه گفته بود: “بورس ایران خوب شده عصبانی می‌شوند و می‌گویند در همه دنیا بورس برهم ریخته، چرا بورس ایران خوب است؟ این به دلیل تلاش همه شرکت‌ها، فعالان اقتصادی و خوشبختانه عرضه کردن سهام شرکت‌ های بزرگ است.”

بسیاری از منتقدان از همان ابتدا این رشد را “حباب” خواندند و گفته بودند که جهش این بازار با واقعیات اقتصادی ایران انطباق ندارد؛ آنها از جمله به شرکت‌های زیان‌ده اشاره کرده بودند که طی مدت کوتاهی ارزش سهام آنها چندین برابر شده بود.

حامیان بورس اما با رد “حباب” بالا رفتن قیمت ارز را عامل افزایش دارایی شرکت‌ها و یکی از دلایل اصلی رشد بورس عنوان کرده بودند.

از: بی بی سی