مازندران بر لبه تیغ خشکسالی!

یکشنبه, 7ام شهریور, 1400
اندازه قلم متن

مازندران به علت شرایط اقلیمی  و اراضی حاصلخیزش  قطب اصلی کشت برنج در کشور محسوب می‌شود اما  به علت کاهش نزولات آسمانی و افزایش دمای هوا  در این سال‌ها با معضل جدی کمبود آب  مواجه است و برخی از اراضی تحت کشت برنج به علت کمبود آب خشک شده و خساراتی برای کشاورزان مازندرانی به وجود آورده است.

از سوی دیگر این خشکسالی‌ها بروی زیستگاه پرندگان و موجودات آبزی نظیر آب بندان لپو زاغمرز بهشهر تاثیرات مخربی دارد . ایجاد سدها در مسیل رودخانه ها از دیگر مشکلاتی است که مازندران با آن دست پنجه نرم می‌کند.

سد گلورد منطقه هزار جریب بهشهر که از اهداف ساخت آن جبران کمبود آب در سال‌های خشک و همچنین مانع ایجاد سیلاب در منطقه بود، پس از سال‌ها به روی رودخانه نکارود ساخته شد اما نه تنها مشکل کم آبی منطقه را حل نکرد بلکه باعث  خشک شدن رودخانه‌ها و آب بندان‌های منتهی به رودخانه‌ها شده است مضاف به اینکه ساخت اینگونه سدها  مستلزم  از بین بردن جنگل‌ها و یا روستاهای قدیمی  با اصالتی می‌شود که بعد از ساخت سد نه تنها هیچ‌ بهره‌ای از ساخت سد نبرده‌اند بلکه باعث از بین رفتن زمین‌های شالیزاری کنار رودخانه و یا چراگاهای دام‌هایشان شده است .

آب بندان لپو زاغمرز بهشهر یکی دیگی از قربانیان سد گلورد است چون  با بسته شدن این سد و خشکی رودخانه نکارود موجب کاهش حجم ورودی آب به این  آب بندان شده است. این آب بندان سال‌ها قبل که وسعت بسیار کمتری داشت و زیستگاه پرندگان محسوب می‌شد توسط روستاییان منطقه  زاغمرز جهت مصارف کشاورزی وسعت بیشتری پیدا کرد. آب بندان لپو تا قبل از احداث سد گلورد با مشکل کمبود آب مواجه نبود ولی در حال حاضر به علت کمبود آب در حال خشک‌شدن است  و اندک آب آن توسط کشاورزان جهت کشت برنج  زمین‌های همجوار آب‌بندان با استفاده از موتورهای آب تخلیه می‌شود و آسیب جدی به این آب بندان که یکی از زیستگاهای پرندگان و جانوارن آبزیست وارد کرده است.

سد شهید رجایی منطقه دودانگه ساری که بروی رودخانه تجن بسته شده است در سال‌های کم باران با کاهش سطح آب مواجه است اما نکته حائز اهمیت ساخت سد فینسک  در استان سمنان است که بروی یکی از سر شاخه های اصلی همین سد است که با اتمام پروژه سد فینسک، خشک شدن سد شهید رجایی دور از انتظار نیست. البته در این میان نداشتن اطلاعات کافی  برخی از کشاورزان در زمینه صنعت کشاورزی  و عدم بهینه سازی در مصرف آب با توجه با انتخاب نوع کشت مزید بر علت است.

به گفته کارشناسان صنعت کشت، برخی از کشاورزان متاسفانه با کشت برنج  پر محصول که حجم آب بیشتری نسبت به سایر کشت‌های برنج نیاز دارد در سال‌هایی که استان مازندران با کمبود آب مواجه هست موجبات خسارت را  برای  خودشان  فراهم می‌سازند.

عکس: مصطفی شانچی – مصطفی کاظمی / ایسنا

  • خشکسالی منطقه رودبار هزار جریب بهشهر مازندران
  • سد گلورد منطقه هزار جریب بهشهر که بر روی رودخانه نکا رود بسته شده است به علت عدم ارزیابی مناسب بازدهی ندارد و تنها منجر به تبخیر آب در پشت سد مانده  می‌شود.
  • به علت ساخت سد گلورد بسیاری از چراگاه‌های روستای رودبار هزار جریب  به زیر آب رفت اما با بروز خشکسالی دوبار دام‌ها به چراگاه‌های کم‌جان خود برگشته اند.
  • رودخانه نکارود با بسته شدن سد گلورد بروی آن در سال‌های کم بارش و گرم تقریبا خشک می‌شود و باعث بروز مشکلاتی برای کشاورزان و دامداران و همچنین آب بندان‌هایی نظیر لپو زاغمرز می‌شود.
  • رودخانه تجن منطقه دودانگه ساری در وضعیت خشکسالی مازندران
  • محصول اراضی برنج به علت کم آبی  به اصطلاح سفید می‌شود و محصول آن پوک و غیر قابل استفاده است.
  • کم شدن حجم آب سد شهید رجایی منطقه دودانگه ساری در زمان خشکسالی
  • به علت نوسانات جوی و افزایش دمای هوا و همچنین کاسته شدن نزولات آسمانی و در پی آن نبودن  آب جهت ادامه مراحل کشت برنج، کشاورز خزانه شالی را در زمین کشاورزی رها کرده است.
  • کاهش حجم آب سد شهید رجایی منطقه دودانگه ساری
  • کشاورزان با مواجه شدن با مشکل  کمبود آب  ناچار به استفاده از چاهای عمیق در جوار زمین‌های کشاورزی می‌شوند .
  • کشاورزان  در مناطق کم آب با ایجاد آب بندان‌های کوچک تا حدودی مشکل کمبود آب کشاورزی  را حل می‌کردند اما امسال به علت خشکسالی این منابع آبی به طور کامل خشک شده است.
  • خزانه شالی برنج یک کشاورز به علت خشکسالی و نبود آب رها شده است.
  • کشاورزان در روزهای که زمین‌های برنج با مشکل جدی آب مواجه هستند تمام تلاش خود را جهت آبرسانی به زمین‌های برنج  انجام می‌دهند.
  • زمینه شالی برنج به علت خشکسالی ترک برداشته است و دیگر قابل برداشت نیست.
  • آب بندان منطقه زرین آباد ساری به علت برداشت بی‌رویه آب در حال خشک شدن است.
  • آب بندان‌های کوچک  که در زبان محلی مازنی «بل» نامیده می‌شود در زمین‌های کشت توسط کشاورزان در جهت تامین آب کشت احداث می‌شود  که در اثر کاهش نزولات آسمانی و همچنین گرمای بیش از حد هوا کاملا خشک شده است و توان آب دهی به زمین‌های شالیزاری را ندارد.
  • آب بندان منطقه زرین آباد ساری در حال خشک شدن است.
  • آب بندان لپو منطقه زاغمرز بهشهر به علت  کمبود آب و همچنین برداشت بیش از حد کشاورزان اطراف آب بندان در حال خشک شدن است.
  • زمین‌های شالیزاری منطقه زرین آباد ساری که به علت خشکسالی دچار خسارت جدی شده است.
  • آب بندان لپو که که نسبت به حال وسعت کمتری داشت  در حدود ۵۰ سال قبل به دست کشاورزان منطقه زاغمرز بهشهر جهت مصارف کشاورزی وسعت بیشتری پیدا کرد . این آب بندان زیستگاه پرندگان و آبزیان تحت حفاظت محیط زیست محسوب می‌شود.
  • روستای رودبار در هزار جریب بهشهر که در پایین دست و در مسیر رودخانه نکا رود قرار داشت به علت ساخت سد گلورد به بالا دست انتقال پیدا کرد و روستای با اصالت رودبار بطور کامل تخریب شدو به زیر آب رفت.
  • موتورهای آب جهت تامین آب کشت برنج زمین‌های منطقه زاغمرز به وفور در اطراف این آب‌بندان قرار دارند و در روزها و ساعات مشخص آب را از آب بندان به زمین‌های کشاورزی انتقال می‌دهند.
  • آب بندان لپو که زیستگاه پرندگان و موجودات آبزی محسوب می‌شود به علت مصارف کشاورزی در حال خشک شدن و تخریب است.
  • آب‌های آب بندان لپو زاغمرز جهت مصارف کشاورزی به طور کامل تخلیه شده است.
  • آب بندان لپو زاغمرز در نزدیکی دریای خزر، تالاب زیبایی است که پرندگان بسیاری در آن زندگی می‌کنند این آب بندان در ابتدا از وسعت کمی برخوردار بود اما کشاورزان منطقه به وسعت آن جهت تامین آب مورد نیاز کشاورزی افزودند.
  • آب بندان لپو در روزهای خشکسالی
  • موتورهای آبی که جهت انتقال  آب از آب بندان لپو به زمین‌های کشت برنج استفاده می‌شود.
  • کشاورزان با استفاده از بیل‌های مکانیکی علاوه بر دست درازی به طبیعت و آب بندان، راه‌های انتقال آب به قسمت‌های پایین تر آب بندان فراهم می‌کنند.
  • برداشت بی رویه آب از آب بندان  لپو زاغمرز بهشهر
  • آب بندان لپو زاغمرز در روزهایی که در حال خشک شدن است.
  • با برداشت بیرویه آب از آب بندان سطح اکسیژن آب کاهش میابد و موجب مرگ بسیاری از ماهیانی شده است که به طوری منبع تغذیه پرندگان این آب بندان بوده اند.
  • کانال کشی توسط بیل‌های مکانیکی در آب بندان لپو جهت انتقال آب به زمین‌های پایین دست این آب بندان
  • بیل‌های مکانیکی با دست درازی به آب بندان به اصطلاح حفاظت شده از جانب سازمان محیط زیست، راه انتقال آب را به زمین‌های پایین دست فراهم می‌سازند.
  • زیستگاه اگرت‌های سفید و کوچک که به صورت دسته جمعی زندگی می‌کنند در نزدیکی آب بندان لپو به روی درختستان‌هاست. این آب بندان منبع تغذیه اصلی این پرندگان بی‌شمار محسوب می‌شود.
  • مجموع وسعت سه قطعه آب بندان زاغمرز حدود ۱۶۵ تا ۱۷۰ هکتار است که در نزدیکی دریای خزر قرار دارد.
  • آب بندان لپو زاغمرز در وضعیت خشکسالی
  • تخریب و دست درازی به آب بندان لپو زاغمرز به علت انتقال آب  به زمین‌های کشت برنج
  • موتورهای آب کنار آب بندان زاغمرز بهشهر که جان این آب بندان را گرفته اند.
  • موتورهای بسیار زیاد آب در کنار آب بندان لپو  زاغمرز جهت تخلیه آب  مورد نیاز کشاورزی
  • با کانال‌کشی‌های صورت گرفته در آب بندان لپو، اندک آب مانده در آن بطور کامل صرف کشاورزی می‌شود.

به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

برچسب‌ها: ,

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.