زنان تاثیرگذار ایران؛ ارفع اطرایی، اولین زن نوازنده و مدرس سنتور

پنجشنبه, 26ام مرداد, 1402
اندازه قلم متن

 

او اولین زنی است که  در هنرستان موسیقی، سنتور درس داده  و اولین زنی است که جلوی استادان بزرگ موسیقی تک‌نوازی کرد.
او اولین زنی است که در هنرستان موسیقی، سنتور درس داده و اولین زنی است که جلوی استادان بزرگ موسیقی تک‌نوازی کرد.

«ایران‌وایر»، اولین جلد از کتاب «زنان تاثیرگذار ایران» را منتشر کرد. این کتاب، روایت صد زنی است که بر پیرامون خود، جامعه، علم، هنر، سیاست، فرهنگ، ورزش، اقتصاد و تکنولوژی تاثیر گذاشته‌اند، از موانع نظام نابرابر جنسیتی نهراسیده‌اند و مسیری را برای رشد و دستیابی زنان ایران به حق برابر انسانی خویش هموار کرده‌اند. انتخاب‌کنندگان این فهرست، مخاطبانی هستند که باور دارند از این زنان تاثیر گرفته‌اند. 

ما در جلدهای بعدی، به خدمات دیگر زنان ایرانی که در این مبارزه سهم داشته‌اند هم می‌پردازیم. شما هم می‌توانید در این انتخاب سهیم شوید، نظرات خود را برای ما بفرستید و اگر اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری دارید، با ما در میان بگذارید. این نسخه دیجیتال است و تاثیر نظرات و پیشنهادات خود را می‌توانید در نسخه چاپی که در ماه آبان منتشر خواهد شد، ببینید.

به‌علاوه، جلد دوم کتاب با نام‌هایی بیشتر در دست تهیه است. اگر نام زنی که به‌نظر شما تاثیرگذار بوده است را در این فهرست نمی‌بینید، نام و دلیل آنکه او را تاثیرگذار می‌دانید را برای ما به ایمیل info@iranwire.com  بفرستید.

فراموش نکنید که مجموعه کتاب‌های «زنان تاثیرگذار ایران»، برپایه انتخاب‌های شما گردآوری می‌شوند و منتخبان‌تان می‌توانند در هر عرصه‌ای، از فرهنگ، علم، آموزش، پژوهش و کنشگری گرفته تا هنر، ورزش، فعالیت‌های خیریه، سیاست، تکنولوژی، کارآفرینی، نوآوری، اقتصاد و ادبیات، گام‌های موثری برداشته باشند.

«کتاب زنان تاثیرگذار ایران را می‌توانید از این لینک دانلود کنید»

***

«ارفع اطرایی»، اولین زنی است که سنتور را به‌صورت حرفه‌ای نواخت؛ اولین زنی که در «هنرستان موسیقی ملی»، سنتور درس داد و اولین زنی که جلوی استادان بزرگ موسیقی، تک‌نوازی کرد. او ۸تیر۱۳۲۰ به دنیا آمده و در زمره اولین دخترانی بوده که در دهه ۱۳۳۰ شمسی وارد «هنرستان موسیقی ملی» شده است؛ هنرستانی که به همت «انجمن دوست‌داران موسیقی ملی» و «روح‌الله خالقی»، موسیقی‌دان و نوازنده سرشناس ویولن پایه‌گذاری شد.

روح‌الله خالقی، «کلنل علینقی وزیری»، «حسین صبا»، «مصطفی کمال‌پور تراب»، «فرامرز پایور» و «محمود کریمی»، از استادان موسیقی او در هنرستان بوده‌اند. سال ۱۳۳۸ ارفع اطرایی تحصیلات خود را در هنرستان ملی به پایان رساند.

آموزش سنتور در هنرستان موسیقی را با حسین صبا آغاز کرده بود؛ اما یک سال پیش از فارغ‌التحصیلی او، صبا از دنیا می‌رود و ارفع اطرایی در سال آخر هنرستان، شاگرد کلاس‌های سنتور فرامرز پایور می‌شود. این آموزش البته با اتمام هنرستان تمام نمی‌شود. پژوهشگران حوزه موسیقی، اطرایی را شاگرد برجسته فرامرز پایور می‌دانند. بزرگان موسیقی نیز به این اذعان داشته‌ و زمانی که پایور در دسترس نبوده است، از ارفع اطرایی به‌عنوان جانشین او استفاده می‌کرده‌اند.

ارفع اطرایی پس از فارغ‌التحصیلی، به‌عنوان نخستین زن مدرس سنتور در هنرستان موسیقی ملی و سپس در دانشگاه‌ها و مراکز عالی، به تدریس پرداخت. او سال ۱۳۵۳ سرپرستی گروه موسیقی «تالار رودکی» را برعهده گرفت و با هنرمندان زیادی همکاری کرد. اطرایی که سال‌های پیش از انقلاب بدون محدودیت به اجرا می‌پرداخت، پس از انقلاب و در پی تفکیک ارکستر زنان و برخورد با نوازندگان زن در کنسرت‌ها، به این موضوع اعتراض کرد.

ارفع اطرایی در طول بیش از ۶۰ سال فعالیت هنری، در زمینه معرفی و شناساندن موسیقی اصیل ایرانی، به‌ویژه ردیف‌ها و دستگاه‌های موسیقی ملی و سنتورنوازی معاصر و همچنین آثار بزرگان موسیقی ایران مثل «حبیب سماعی»، حسین صبا و فرامرز پایور، تلاش‌های زیادی کرده است. او مجموعه مقاله‌ها و کتاب‌های زیادی در حوزه موسیقی نوشته است که در مراکز آموزش عالی موسیقی تدریس می‌شوند. از این کتاب‌ها می‌توان به «فرهنگ لغات موسیقی ایرانی»، «سنتور ناظمی»، «زندگی و آثار حبیب سماعی»، «بوی جوی مولیان»، «سازشناسی ایرانی» و «معارف پایور» که به سبک سنتورنوازیِ فرامرز پایور پرداخته است، اشاره کرد.

اطرایی جزو موسیقی‌دان‌هایی است که دارای مدرک درجه یک هنری از وزارت فرهنگ است و راوی نسل طلایی موسیقی ایران.

با این حال، گفت‌وگویی که اطرایی در سال ۱۳۹۵ با روزنامه «شرق» انجام داد، تکان‌دهنده بود. او از سال ۱۳۹۳ با سرطان دست و پنجه نرم می‌کند و روزهای بیماری را نزد فرزندان خود در آمریکا می‌گذراند.

از: ایران وایر


به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.