بررسی کتاب “نگاهی به کارنامه سیاسی دکتر محمد مصدق” و پاسخ به ادعاهای دکتر متینی کاری نیست که در حوصلهی یک نقد کوتاه باشد. مشکل، در تخصصی بودن و پیچیدگی کار پژوهشی مؤلف کتاب نیست، مشکل، از آنجا ناشی میشود که میبایست ـ هر بار ـ همه و یا گزیدهای از آنچه را که در ربط با موضوع مورد مناقشه، در کتاب ایشان گرد آمده است بازنویسی کرد و آنگاه کوشید با تکیه بر اسناد تاریخی نادرستی آن ادعا را اثبات کرد
دسته: نهضت ملی
۲۶ خرداد، بمناسبت صد و سیُ امین سالگرد تولّد دکترمحمّد مصدّق «زندگینامۀ دکترمحمّد مصدّق» (۷۵)
این مهم در خور ذکر است که شیخ خزعل را انگلیسها تسلیم رضا خان کردند. رضا خان توان نظامی برای غلبه بر شیخ را نداشت. انگلیسیها می باید انتخاب می کردند
امید ایرانمهر: کودتا علیه دولت ملی به روایت تلفنچی مصدق
این نوبت از کسان روایتی است نو از ماجرایی که هنوز کهنه نشده است چرا که «حالا پیرمرد دستش از تاریخ کوتاهه اما تاریخ دستش از پیرمرد هیچوقت انگار کوتاه نمیشه
والد بمانعلی: از «سولده» تا «حوزه» – تجلیل از همولایتی یا تحلیل در خوشخدمتی؟
مصدق و یارانش برعکس پشتگرم به نیروی مردم و در پیوند با آنان، شهامتی کردند که از رضاشاه با همه کبکبه اش ساخته نبود
زندگینامۀ دکترمحمّد مصدّق (۷۴): ملاقات رحیم زادۀ صفوی نمایندۀ ملّیون و مدرّس با احمد شاه
من عملیات رضا خان را با هر یک از مبادی و اصول حقوقی مقایسه کرده ام، راست نیامده است و تشبّثات او و همراهانش تماماً نامشروع است و این قدرهم نزد همه کس مسلّم است که اعمال نامشروع عاقبت ندارد و کاری که با موازین حقوقی وفق ندهد قطعاً به فرجام نخواهد رسید
در رثای علی شهید زاده، حقوقدان پاکدامن و برجسته، تنظیم کننده پرونده دفاعی مصدق
یکی از چهره های بنام در حوزه ی حقوقی و از داوران پاکدامن در پهنه ی یادشده «علی شهید زاده» میباشد، که از دورانِ جوانی و روی آوری به تحصیل در این رشته، برخود واجب می شمرد تا به وظیفه ی دانشی خود پایبند باشد، و به کژراهه راه نگیرد و خیانت به خویشکاریِ دانشیِ خود ننماید
عباس امیرانتظام: آرزومند انتقال تجربیاتم به یک رئیس جمهور ملی هستم
فکرکردن به حضور اینجانب در انتخاباتی باقوانین و مولفه های ساری و جاری بر آن در شرایط کنونی جامعه مان را باید تفکری محال پنداشت
زندگینامۀ دکترمحمّد مصدّق (۷۳)
حسین مکّی، استیضاح رضاخان توسّط مدرّس و نمایندگان اقلّیت بدین گونه در کتاب «تاریخ بیست ساله ایران» آورده است
بیست و نهم اسفند، سالگرد ملی کردن صنعت نفت
در بیست و نه اسفند یکهزار و سیصد و بیست و نه خورشیدی قانون ملی شدن نفت در سراسر کشور از تصویب مجلس سنا گذشت. این پیروزی درخشان تاریخی در اثر رهبری خردمندانه دکتر محمد مصدق پیشوای بزرگ نهضت ملی و ضد استعماری ایران و به همت و پشتیبانی ملت بزرگوار ایران بدست آمد
دکتر مصدق و مخالفت با تغییر سلطنت از قاجار به پهلوی
هر روز که میگذرد اهمیت افکار و دوراندیشی مصدق روشنتر میشود. او که به عنوان یک دموکرات و آزادیخواه معتقد به عدم دخالت پادشاه مشروطه در امور کشور بود، با شهامت تمام با تغییر سلطنت از قاجار به پهلوی مخالفت نمود. آیا اگر به افکار مصدق توجه شده بود و رضا شاه و فرزند او محمدرضا شاه در امور مملکت دخالت نمیکردند، امروز افراد غیر پاسخگو مانند ولی فقیه، رهبر و نماینده خدا و یا امام زمان در حکومت داشتیم؟
مرتضی کاظمیان: مصدق؛ سیاستورزی با نیروی اجتماعی
دستکم سه شاهد برجسته، در مورد نحوهی اتکای دکترمصدق به جنبش اجتماعی و نیروی جامعه مدنی، قابل استناد است: نهضت ملی، قیام ۳۰ تیر، و رفتار پارلمانی وی
دکتر منصور بیات زاده: ماه اسفند، ماه حادثه های تلخ و شیرین ١۴ و ٢٩ اسفند، و اشاره به برخی از نطرات و عقاید دکتر مصدق
بمناسبت چهل و ششمین سالگرد درگذشت دکترمصدق تا قبل از ملی شدن صنعت نفت در سراسر کشور دولت استعمارگر انگلیس از طریق شرکت نفت «بریتیش پترولیوم» (ب ـ پ)، نه تنها ذخائر نفتی ایران در جنوب کشور را چپاول و غارت می کرد، بلکه با بوجود آوردن شبکه سیاسی ای در ایران ، توانسته بود… ادامه خواندن دکتر منصور بیات زاده: ماه اسفند، ماه حادثه های تلخ و شیرین ١۴ و ٢٩ اسفند، و اشاره به برخی از نطرات و عقاید دکتر مصدق
چهاردهم اسفند ماه سالروز درگذشت بزرگمرد تاریخ ایران زمین دکتر محمد مصدق
بزرگمردی از تبار سیاوش که زندگی پر بار خود را در راه آزادی و استقلال ایران گذرانید تا ملت در بند ایران آزاد گردد
توطئه دشمنان ایرانزمین در نهم اسفند ماه ۱۳۳۱ علیه دکتر مصدق پیشوای نهضت ملی و ضد استعماری ایران
در روز نهم اسفند دکتر مصدق نخست وزیر کشور برای خداحافظی به کاخ سلطنتی که نزدیک منزلش بود رفت. در این زمان آیت الله کاشانی از شعبان بی مخ و جمعی از اراذل و اوباش خواست خودشان را به جلوی کاخ برسانند و جلوی مسافرت “شاهنشاه اسلام پناه ” را بگیرند
خسرو سیف: “نامت بر دل این خاک جاودانه نشسته است”
با اندوه فروان آگاه شدیم همرزم وهم اندیش میهن پرست مان”هوشنگ کشاورزصدر” این ایرانخواه و پژوهشگر توانا پس از سالها دوری از میهن چشم از جهان هستی فرو بست
گفتگوی امیر کاویان با خسرو سیف دبیرکل حزب ملت ایران پیرامون نکات اشتباه در اظهارات “پرویز ثابتی” در کتاب “در دامگه حادثه”
خانم “هما ناطق” و آقایان “غلامحسین ساعدی” و “نعمت میرزازاده” در دانشگاه برنامه ای داشتند و سخنرانی کردند. پس از خروج، آنها را مامورین ساواک سوار ماشین می کنند و به منطقه ای در غرب تهران که آن زمان بیابان بود برده و پیاده می کنند
انتصاب رضا خان به مقام صدارت و زمزمۀ جمهوری در ایران (۲)
پس ازاحوالپرسی ازحاضرین رو بنگارنده کرده می گوید شما در میان طرز حکومتها که در دنیا معمول است کدامیک را بهترمی دانید؟ می گویم جمهوری را چونکه حکومت استعدادی و استحقاقی است
ضیاء مصباح: خطای ناکرده مصدق
با گذشت ۶۱ سال، کماکان در بعضی نوشتهها مشاهده میشود که گفته میشود شادروان دکتر محمد مصدق با رد پیشنهاد بانک بینالمللی بزرگترین خطای دوران زمامداریاش را مرتکب شده است
جمال صفری: ۲۶ خرداد، بمناسبت صد و سیُ امین سالگرد تولّد دکترمحمّد مصدّق «زندگینامۀ دکترمحمّد مصدّق» (۶۸)
انتصاب رضا خان به مقام صدارت و زمزمۀ جمهوری درایران (۱) دولتآبادی در «حیات یحیی» در بارۀ برخورد تحقیر آمیز رضا خان با شاه و ولیعهد و بی اعتنایی اش به مشیرالدوله رئیس حکومت وقت پیش از تشکیل حکومتش مینویسد: «کهنگی وپوسیدگی درخت یکصد وپنجاهسالۀ پادشاهی قجربه ضمیمۀ بی حالی ذاتی ومنفعت پرستی وعیاشی سلطان… ادامه خواندن جمال صفری: ۲۶ خرداد، بمناسبت صد و سیُ امین سالگرد تولّد دکترمحمّد مصدّق «زندگینامۀ دکترمحمّد مصدّق» (۶۸)
از تقی کوچک تا امیر بزرگ
در دوران صدراعظمی امیرکبیر اقداماتی صورت گرفت که وی را از بسیاری از اسلاف و اخلاف خود متمایز ساخت تا او یکی از نوادر سیاست ایران باشد
نگاهی به زندگی داریوش فروهر، از تولد تا سقوط دولت مصدق
داریوش فروهر در این دوره نقشی اساسی در سازماندهی جنبش مردمی ایفا کرد. دولت مصدق بدون پشتوانه مردم و حضور خیابانی آنان نمیتوانست در برابر کارشکنیهای حاکمیت و اقدامات و تحریکات حزب توده و توطئههای نیروهای جداشده از جبهه ملی مقاومت کند
۲۶ خرداد، بمناسبت صد و سیُ امین سالگرد تولّد دکتر محمّدمصدّق «زندگینامۀ دکتر محمّد مصدّق» (۶۷)
مشیرالدوله که عمری را به نیکنامی و عزّت نفس و با حفظ پرستیژ گذرانده بود، مسلماً حاضر نبود خشونتهای وزیر جنگ خود را تحمّل کند، علاوه بر آن موقعیت را چنان میدید که کلیۀ اختیارات در دست وزیرجنگ است و هیچ نقطۀ اتکائی که بتوان قانون را با آن حفظ کرد وجود ندارد
عباس امیرانتظام: سی و چهارمین سالِ محرومیت از آزادی و خدمت به کشور
به رغم بیماری بسیار سنگین و طاقت فرسا، که در چندین ماه اخیر عرصه را بر من تنگ و جسم مرا دچار آزردگی بسیار کرده، خدا را سپاس میگویم که هنوز آنقدر به من توان داده تا بتوانم با کمی تاخیرِ ناشی از شرایط جسمانی، در سالروز دستگیریام، که ظلمی تاریخی بیش نبوده، سخنی کوتاه با شما عزیزان داشته باشم
خاطره ای از دکتر مصدق رفتار وی با خانواده اش
دکتر محمدجلالی نائینی با نقل خاطره ای از دکتر مصدق رفتار وی با خانواده اش پیرامون مسائل سیاسی را نشان می دهد
غلامرضا امامی: مصائب مصدق
به روزگار او مطبوعات حتی او را نشانه میگرفتند و از چپ و راست بر او میتاختند، دشنامش میدادند، کاریکاتورش را میکشیدند اما او چنین گفت: «در جراید ایران آنچه راجع به شخص اینجانب نگاشته میشود، هرچه نوشته باشند و هرکه نوشته باشد به هیچ وجه نباید مورد اعتراض و تعرض قرار گیرد
و چه قصه درازی است قصه ذهن کور و چشم هیز ارتجاع!
من خانم دولت آبادی را ندیده بودم. برادرش را هم ندیده بودم، اما آقای نریمان را می شناختم. روزی که اینجا دفنش می کردند حاضر بودم. او را در ضلع شمال غربی امامزاده، غریبانه دفن کردند. غلامرضا تختی با یک عده دانشجو تابوت را تا بالای قبر آورده بودند
جمال صفری: رویاروئی مصدّق با فراماسونری (۲)
محمّد رضا شاه پهلوی نسبت به دکتر مصدّق کینه و خصومت شخصی داشت. حتّی زمانیکه مصدّق فوت کرد(۱۴ – اسفند ۱۳۴۵) ، فرزندان و یاران سیاسی و هواداران مصدّق اجازه نداشتند، یک مجلس ترحیم، امری که در جامعه ایران جزو سنّتهای جامعه بوده وهست، برپا کنند و یا طیّ یک آگهی تسلیت باطّلاع فامیل، آشنایان و دوستداران مصدّق برسانند
جمال صفری: رویاروئی مصدق با فراماسونری
آقای رایین، شما در کتابتان آورده اید که جامع آدمیت ارتباطی با تشکیلات فراماسونی نداشته است، حتی با یکدیگر نقار و اختلاف خط مشی داشته اند، پس چرا زیر تصویر قسم نامه مرحوم دکتر مصدق نوشته اید «قسم نامۀ فراماسونری دکتر مصدق»؟ ایشان فرمودند: « آن جمله جواز چاپ کتاب بود!»
سی آبانماه، سالگرد دشنه آجین شدن پروانه و داریوش فروهر
شامگاه شنبه سی یم آبانماه یکهزارو سیصد وهفتاد وهفت خورشیدی ، داریوش و پروانه فروهر دو مبارز نستوه پیرو مکتب مصدق بزرگ ، بدست ماموران عالیرتبه وزارت اطلاعات نظام ولایت فقها بگونه وحشتناکی دشنه آجین و مثله شدند
به مناسبت نوزده آبان سالروز شهادت دکتر حسین فاطمی، وزیر امور خارجه دولت دکتر مصدق
دکتر فاطمی قبل از اعدام گفته بود: ما سه سال در این کشور حکومت کردیم و یک نفر از مخالفان خود را نکشتیم برای آنکه ما نیامده بودیم برادرکشی کنیم ما برای آن قیام کردیم که ایران را متحد کرده و دست خارجی را از کشور کوتاه کنیم