جایگاه وزیر امور خارجه متفاوت از دیگر وزیران در درون کابینه است. وزیر خارجه عنصر موثر در سیاست بین الملل محسوب میشود. اینکه یک وزیر خارجه سفرهای متعدد در یک سال انجام میدهد، خود گواه آن است که چه وظیفه مهمی برعهده اوست تا کشورش را در جامعه جهانی نمایندگی کند. اهمیت جایگاه وزیر خارجه همچنین آنجا دانسته میشود که سخنان او مواضع رسمی یک کشور محسوب میشود.
با چنین اهمیتی که مقام وزارت امور خارجه دارد، اولین اقبال به او را میتوان در تعداد «پیام تبریک» دانست که از سوی همتایانش ارسال میگردد. تعداد پیامها گواهی است از وزن و جایگاهی که دیگر کشورها برای او و کشورش قائل هستند.
کشورهایی که به امیرعبداللهیان تبریک نگفتهاند
نظر به اهمیتی که جایگاه وزیر خارجه از آن برخوردار است، جای شگفتی است که سه روز پس از تصدی وزارت امور خارجه توسط حسین امیرعبداللهیان (دهمین وزیرخارجه جمهوری اسلامی)، بر اساس دادههای موجود در سایت وزارت امور خارجه ایران، تعداد اندکی از کشورهای جهان به او تبریک گفتهاند. این کشورها از همسایگان عبارتند از ۱۱ کشور به شرح زیر:
پاکستان، ازبکستان، قزاقستان، آذربایجان، ارمنستان، روسیه، ترکیه، عراق، کویت، قطر، و عمان. از همسایگان دولت افغانستان به دلیل فروپاشی و بحرین و عربستان به دلیل قطع رابطه تبریک نگفتهاند. از امارات، شیخ محمد حاکم دبی در دیدار با امیرعبداللهیان در حاشیه اجلاس بغداد به او تبریک گفته است. (اما، وزیر خارجه امارات نه). از کشورهای غیرهمسایه، ۷ کشور تبریک گفتهاند که عبارتند از: سوریه، لبنان، تاجیکستان، چین، سریلانکا، یونان و نیکاراگوئه. (این آمارشاید اندکی طی روزهای آتی تغییر کنند)
به این ترتیب، از ۵۰ کشور اروپایی، جز یونان، روسیه، آذربایجان، ۴۷ کشور (از جمله ۲۶ کشور از ۲۷ عضو اتحادیه اروپا به استثنای یونان) به امیرعبداللهیان تبریک نگفتهاند. این بدان معناست که حتی کشوری مانند کرواسی و بوسنی و هرزگوین که ایران در جنگ داخلی به آنها کمک بسزایی کرده بود، نیز به امیرعبداللهیان تبریک نگفتهاند. به بیان دیگر از کشورهای اروپایی طرف مذاکره در برجام، کشورهای آلمان، فرانسه و بریتانیا به او تبریک نگفتهاند.
کشورهای اسلامی، عربی، آسیایی، آفریقایی و امریکایی
اگر بخواهیم اقبال اندک در پیامهای تبریکی که برای امیرعبداللهیان را از زاویه دیگر بررسی کنیم، در مییابیم که از ۲۲ کشور عربی فقط ۷ کشور (عراق، کویت، قطر، عمان، امارات، سوریه و لبنان) تبریک گفتهاند.
از ۴۸ کشور آسیایی تنها ۱۶ کشور و از ۵۶ کشور مسلمان عضو سازمان همکاری اسلامی تنها ۱۳ کشور (پاکستان، ازبکستان، قزاقستان، آذربایجان، ترکیه، عراق، کویت، قطر، عمان، امارات، سوریه، لبنان و تاجیکستان) به او تبریک گفتهاند. این یعنی کشورهای آسیایی مهم مانند هند، و مسلمان مانند مالزی و اندونزی به امیرعبداللهیان تبریک نگفتهاند.
از زاویه دیگر، قابل توجه است که از ۵۴ کشور آفریقایی مطلقا هیچ کشوری به او تبریک نگفتهاند. افزون بر اینکه از کشورهای آمریکایی جنوبی تنها نیکاراگوئه پیام تبریک فرستاده است. باتوجه به روابطی که دردهه گذشته با ونزوئلا برقرار شده بود، اینکه وزیر خارجه ونزوئلا پیام تبریک نفرستاده شگفت انگیز است.
نتیجه:
پس از انقلاب اسلامی که رابطه ایران با مجموعه کشورهای غرب دچارتنش شد، جمهوری اسلامی سه حوزه جدید را برای توسعه مناسبات سیاسی – اقتصادی خود معرفی کرد. این حوزههای جدید عبارتند از کشورهای مسلمان (از جمله کشورهای عربی)، قاره آفریقا و جنبش عدم تعهد. به شرحی که در تعداد پیامهای تبریک برای امیرعبداللهیان ارسال شده و با توجه به مشارکت نازل میهمانان خارجی (مراجعه شود به یادداشت: «حاضران و غائبان مراسم تحلیف رییسی»)، میتوان به این نتیجه رسید که جمهوری اسلامی درحوزههای یاد شده جایگاه خود را از دست داده است. به عبارت دیگر جمهوری اسلامی یکی از مولفههای اصلی قدرت خود را که عبارت است از داشتن دوستان و شریکان بین المللی تا اندازه قابل توجهی از دست داده است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
این مقاله در سایت [زیتون] منتشر شده است
از: گویا