رادیو فردا
دو تن از زنان فعال در سینمای ایران می‌گویند خانه سینما هنوز به آیین‌نامه پیشنهادی سینماگران زن در ارتباط با منع خشونت جنسی-جنسیتی علیه زنان در محیط کار واکنش رسمی نشان نداده است.
حساب کاربری «۸۰۰ زن» در اینستاگرام، روز دهم مرداد، از ارسال نسخه نهایی این آیین‌نامه به خانه سینما و خانه تئاتر ایران خبر داده بود.
نام این حساب از بیانیه صدها زن سینماگر ایرانی اتخاذ شده که فروردین‌ماه سال جاری در اقدامی دسته‌جمعی به رواج «خشونت و آزار جنسی» در محیط کار خود اعتراض کردند و خواستار مجازات متخلفان شدند.
هانیه توسلی و غزاله معتمد، بازیگر و طراح لباس در سینما و تلویزیون و از اعضای کمیته پنج نفره کمپین مقابله با این فضا، در گفت‌و‌گویی با روزنامه شرق که روز چهارشنبه، ۲۶ مرداد، منتشر شد گفته‌اند که منتظر واکنش خانه سینما به آیین‌نامه پیشنهادی برای امن‌کردن محیط سینما و تئاتر برای زنان هستند.
هانیه توسلی گفت: «واکنش رسمی از خانه سینما نگرفتیم. ما منتظر هستیم جلسه تشکیل شود، بعد ببینیم واکنش آنها چیست. الان فعلا خانه سینما واکنش رسمی نداشت.»
به گفته آنها، «شورای صیانت» خانه سینما تاکنون کارایی لازم در زمینه رسیدگی به شکایات زنان در این زمینه را نداشته و «سال‌هاست خشونت علیه زنان اتفاق می‌افتد و زنان هم هیچ نتیجه درستی از شورای صیانت نمی‌گیرند، نهایتا آدم‌ها آسیب‌دیده‌تر از این شورا خارج می‌شوند.»
غزاله معتمد با اشاره به «هم‌پوشانی لایه‌های درهم‌تنیده ساختار، تضاد منافع و مصلحت‌طلبی» گفت که شماری از آزارگران با شورای صیانت خانه سینما منافع مشترک دارند و بعد از مراجعه آزاردیدگان به این شورا، آنها «این آدم را با نکوهش، سرزنش و با دعوت به سکوت و کدخدامنشی پشت درهای بسته در فضاهای کاملا غیرتخصصی روبه‌روی آدم خشونت‌کرده [عامل خشونت] می‌نشانند.»
به گفته وی، «ساختار قدرت، تنیدگی و درهم‌پیچیدگی منافع، عدم تخصص، همراهی، حمایت و مصونیت خشونتگر، منجر به حذف، آسیب دیدن دوباره، منزوی شدن و از دست دادن کار فرد آسیب‌دیده می‌شود.»
هانیه توسلی نیز به صراحت گفته که اعضای شورای صیانت، در حیطه آزار جنسی، «تخصص» ندارند، «یک حالت کدخدامنشی» در این شورا وجود دارد و حتی «یک زن هم در بین آنها نیست».
این بازیگر در ادامه بخشی از سکوت شماری از اهالی سینما از جمله سینماگران زن پیش‌کسوت در برابر این موج را «به خاطر محافظه‌کاری» و بخشی را نیز «به خاطر در کنار قدرت بودن و گرفتن یک سری منافع» عنوان کرده است.
با این حال توسلی و معتمد در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو در پاسخ به خبرنگار روزنامه شرق گفته‌اند که پس از تشکیل این کمپین، «فضا» در سینما و تئاتر به نفع زنان ایران تغییر کرده است.
آن طور که خانم توسلی گفته، «من به‌شدت احساس کردم که این فضا تغییر کرده است. حتی قبل از این که این بیانیه نوشته شود. درست از زمانی که روایت‌ها درآمد. شاید خیلی از آزارگرها خودشان هم نمی‌دانستند که خشونتی انجام داده‌اند.»
آنها در واکنش به سخنان حسین فرحبخش، از تهیه‌کنندگان پرکار در سینمای ایران که در تیرماه گذشته خواستار «شلاق زدن» به سینماگران زنی شد که به «خشونت، آزار و باج‌گیری جنسی» در عرصه سینما و تئاتر اعتراض می‌کنند، می‌گویند با وجود این نگاه‌های «غلط» به کار خود ادامه خواهند داد.
به گفته هانیه توسلی، «بعضی‌ها رویکردشان سرکوبگری است» و این افشاگری‌ها نه تنها جایگاه زنان را در سینما «تضعیف» نمی‌کند، بلکه «قرار است فضا امن‌تر شود.»
غزاله معتمد هم افزود: «چرا می‌ترسیم راجع به خشونت حرف بزنیم؟ زنانی در فضای کاری‌شان خواستار امنیت هستند؛ یعنی برخی‌ها می‌خواهند عده‌ای زن لت‌و‌پار شده یا حذف شوند، مورد خشونت قرار بگیرند و ما ساکت باشیم؟! آن وقت نگرانیم که برای سینما اتفاقی نیفتد؟»
اعتراض مکتوب سینماگران زن ایران به خشونت و آزار جنسی چند روز پس از آن منتشر شد که انجمن صنفی برنامه‌ریزان و دستیاران کارگردان سینما در حمایت از سمیه میرشمسی، دستیار کارگران، و افشاگری او درباره آزار کلامی و جنسی به دست فرهاد اصلانی، بازیگر مشهور ایرانی، بیانیه صادر کرد.
زنان معترض به خشونت جنسی در سینما بعدتر در واکنش به بیانیه خانه سینما که خواستار ارجاع شکایت‌های آنها به «شورای صیانت» شده بود، اعلام کردند که این نهاد «استقلال لازم» برای رسیدگی به چنین پرونده‌هایی را ندارد و برخی از اعضای آن «روایت زنان سینماگر را فعالانه سرکوب کرده‌اند».
پیشتر نیز شماری از بازیگران زن سینما و تلویزیون ایران از وجود فساد اخلاقی در این عرصه که منجر به بیکار شدن شمار قابل توجهی از زنان هنرمند شده است، انتقاد کرده بودند.
در پی شکل‌گیری جنبش «من هم» در ایران از تابستان ۱۳۹۹ که در پی آن قربانیان ایرانی تجربه خود از آزار جنسی را در شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه توئیتر به اشتراک گذاشتند، نام‌های آشنایی از میان مردان عرصه سینما، تلویزیون و موسیقی و نقاشی به خشونت جنسی متهم شده‌اند.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید