بی بی سی فارسی
حکم صادره برای شروین حاجیپور، خواننده ایرانی، واکنشهای زیادی، از جمله اعتراض نوه مرتضی مطهری و پسر عبدالله جوادی آملی، در پی داشته است.
شروین حاجیپور، خواننده و موسیقدان جوان، که با ترانه اعتراضی «برای» به شهرتی جهانی دست یافت و یک جایزه گرمی هم برد، روز جمعه ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ در پستی اینستاگرامی تصویری از حکم صادره علیه خود را منتشر کرد.
بر این اساس، او باید، به جز سه سال و هشت ماه زندان و دو سال ممنوعیت خروج برای خواندن این ترانه، دو کتاب «حقوق زن در اسلام» نوشته مرتضی مطهری و کتاب «زن در آیینه جلال و جمال» نوشته عبدالله جوادی آملی، از مراجع تقلید شیعیان، را بخواند و خلاصهنویسی کند.
شروین حاجیپور محکوم شده است که ۳۰ صفحه خلاصه از هر یک از این دو کتاب را برای درج در پرونده ارائه دهد و این متن را در اکانتهای خود در شبکههای اجتماعی منتشر کند.
مجازاتی که با واکنش نوه مرتضی مطهری رو به رو شد. مرتضی مطهری از یاران نزدیک آیت الله خمینی و از اعضای شورای انقلاب بود که در اردیبهشت ۱۳۵۸ و چند ماه پس از استقرار حکومت اسلامی در ایران بدست گروه فرقان ترور شد.
حسین مطهری در واکنش در اینستاگرام خود نوشت: «من کاری در برابر این حکم از دستم برنمیآید جز اینکه میتوانم نوشتن خلاصه دو کتاب حقوق زن در اسلام و زن در آیینه جلال و جمال را برای آقای حاجیپور به عهده بگیرم تا روزی که خواندن کتاب شهید مطهری مجازات تلقی نشود.»
مرتضی جوادی آملی، مدرس حوزه علمیه قم و پسر عبدالله جوادی آملی، هم این پیشنهاد نوه آقای مطهری را«اقدامی شایسته» توصیف کرد.
به گزارش سایت جماران، آقای جوادی آملی در نامهای خطاب به محمد مطهری، پدر حسین مطهری، این دو کتاب را «دو اثر فرهنگی» خواند و تاکید کرد که «هرگز مطالعه آن به منظور یک اقدام مجازاتی مورد نظر نبوده بلکه خود حرکتی ضد فرهنگی تلقی میشود.»
«ساخت موسیقی درباره جنایات آمریکا علیه بشریت و انتشار آن در فضای مجازی، جمع آوری (موارد) نقض حقوق بشر از سوی دولت آمریکا در یک سال اخیر و انتشار آن در فضای مجازی و شرکت در دوره آموزشی مهارت رفتار و دانش در حوزه هنر»، از دیگر مجازاتهای تعیینشده برای خالق ترانه «برای» است.
انجمن پن آمریکا خواستار لغو فوری حکم سنگین شروین حاجیپور شد
محکومیت شروین حاجیپور، بازتابی جهانی داشت و انجمن قلم آمریکا صدور این حکم را بهشدت محکوم کرد و خواستار لغو تمامی مجازاتهای تعیینشده و پاک شدن کلیه اتهامات علیه این خواننده شد.
ژولی تربو، مدیر بخش «ارتباط هنرمندان در معرض خطر» (ARC) انجمن قلم آمریکا در بیانیه این سازمان که روز جمعه اول مارس، منتشر شد گفت: «محکومیت شروین حاجیپور تلاش هولناک دیگری برای سرکوب صداهای مستقلی است که مطالبات مردم ایران برای دست یافتن به آزادیهای اولیه را پیگیری میکنند.»
او گفت که حکومت ایران در تلاش است که جنبش قدرتمندی را که موسیقیدانان معتقد به آزادی و حقوق زنان به راه انداختهاند خاموش کند و افزود: «حکومت ایران از قدرت موسیقی برای امید بخشیدن به مردم و الهام بخشیدن به آرزوی داشتن آیندهای بهتر و عادلانهتر برای همه وحشت دارد.»
گروه «ارتباط هنرمندان در معرض خطر»، پروژهای از انجمن قلم آمریکا که از هنرمندان در معرض خطر در سراسر جهان حمایت میکند. این سازمان میگوید که ایران، بعد از چین، دومین زندان بزرگ نویسندگان است.
«برای مجازات وزیرش کنید»
علی ورامینی، دبیر گروه فرهنگ روزنامه هممیهن، هم در مطلبی با عنوان «برای مجازات وزیرش کنید» نوشت: «نمیدانم که کدام قاضی عالمی چنین حکمی به این هنرمند جوان داده و نهادهای بالادستی این حکم را تایید کردهاند یا نه، ولی اگر این حکم حقیقی است و نظر زعمای دستگاه قضا هم چنین است من هم بهطور جد عرض میکنم که او را به صدر وزارت فرهنگ بنشانید و محکومش کنید لااقل برای یکدوره یکساله سیاستهای فرهنگی کشور را پیش ببرد.»
او با اشاره به وظایف تعیینشده برای وزارت ارشاد اسلامی در ایران به طعنه نوشت: «مگر جز این است که وزارت فرهنگ باید برنامهریزی برای همانکارهایی کند که شروین حاجیپور محکوم به آن شده است. مگر جز این است که نهادهای عریض و طویل دولتی و حکومتی در همه اینسالها بودجههای کلانی گرفتهاند تا آن کاری کنند که امروز مجازات حاجیپور است. همه این کارها را به این جوان خوشذوق بسپارید که با یک دوربین موبایل و ساز ارزان، پربینندهترین ویدئو تاریخ ایران را ساخته است.»
او در ادامه آورده: «احتمالاً قاضی محترم میخواسته با این حکم به سکانداران فرهنگی این را گوشزد کند که ما از شعار صدور انقلاب به جایی رسیدیم که ارزشهایمان و تولید محصول درباره این ارزشها مجازات تلقی میشود.»
«جناب قاضی حتماً میدانسته که پربینندهترین ویدئوی تاریخ شبکههای اجتماعی در ایران حتماً حاوی نشانههایی است برای آنانکه بخواهند بیندیشند. اولین نشانه اینکه، به ما میگوید جامعه (جامعه واقعی نه آن جامعه آرمانی مورد نظرشان که در صداوسیما بازنمایی میشود) به شنیدن و دیدن چه جنس محصولات فرهنگی راغب است.»
صادق زیباکلام، استاد سابق دانشگاه تهران و تحلیلگر مسائل سیاسی هم در شبکه ایکس (توییتر سابق) نوشت: «همه عقوبتهای شروین حاجیپور یک طرف، مجازات «ساخت موسیقی در باره جنایات آمریکا علیه بشریت» یک طرف. ایکاش قاضی محترم دادگاه یک مقداری شروین را راهنمایی میکردند موسیقی که بیانگر جنایت است چگونه ساخته میشود؟ آیا کلاسیک، جاز، سنتی، رو حوضی، پاپ، رپ یا در دستگاه ماهور، ترک، چهارگاه یا اصفهان است؟»
شیما بابایی، فعال حقوق بشر، هم با بازنشر ویدئوی متین منانی، از قربانیان شلیک گلوله به چشمان معترضان، که آهنگ شروین را بازخوانی کرده است، در واکنش به حکم آقای حاجیپور نوشت: «یکی برای اعتراض زن زندگی آزادی به ندیدن محکوم شد و دیگری برای خواندن برای به سه سال و هشت ماه حبس؛ ولی هر دو یک شعر را میخوانند: پای حرفشه پسر ایران.»
متین منانی، دانشجوی مهندسی کامپیوتر در ساری، بینایی دو چشمش را با شلیک مستقیم گلولههای متعدد ساچمهای به پشت و جلوی سرش از دست داد و از شهریور ۱۴۰۱ تاکنون بارها برای خارج کردن ساچمهها از بدنش جراحی شده است.
محمد فاضلی، جامعهشناس، هم این حکم را با یک پرونده فساد مالی که بهتازگی در ایران مطرح شده، مقایسه کرد و در شبکه ایکس نوشت: «حالا که با دقت و وسواس به اتهامات شروین حاجیپور رسیدگی کردید و از او خواستید علیه آمریکا بخواند (گزارش موسیقایی بدهد)، با همین دقت و وسواس هم گزارش دقیق تخلف چای را بدهید.»
او در ادامه نوشته: «آنچه از شروین خواستهاید کلا اثر معکوس دارد، مگر هدفتان خرد کردن شخصی باشد، به این هم نمیرسید.»
خود شروین حاجیپور، با انتشار بخشی از حکم صادره علیه خود بدون، اشاره به نام قاضی صادرکننده این حکم از وکلای خود قدردانی کرد و نوشت: ««فدای یه تار موتون»