ار اف ای – ناصر اعتمادی
شهلا شفیق: آهو دریایی شوکی بزرگ و در عین حال نوعی انتظار برای حرکت بعدی در جامعۀ ایران ایجاد کرد. او نشان داد که تن زنان مکانی سیاسی است و در جمهوری اسلامی ایران این مکانیّت سیاسی عریانتر از هر جا است، زیرا، حجاب اجباری پرچم این نظام است که میخواهد با تحمیل آن این تن و از این رهگذر کلیّت جامعۀ ایران را مهار و کنترل کند. تصویری که آهو دریایی با اقدام خود، با نیمه برهنه کردن خود در واکنش به تحمیل حجاب اجباری ارائه کرد، این است : من تسلیم این تحمیل نمی شوم و آزادی زنان ایران شرط آزادی ملت ایران است.
اقدام زن جوان ایرانی خانم آهو دریایی در اعتراض به حجاب اجباری و خشونت عاملان تحمیل آن بار دیگر موجی از همبستگی و توجه جهانی را نسبت به مسئلۀ زنان و مبارزۀ آنان علیه نظام سرکوب و تبعیض جنسیتی در ایران باعث شد. بسیاری از خانم آهو دریایی به عنوان نماد جدید مقاومت زنان ایران یاد می کنند. اما، چه معنایی در پس این نماد و تصویری که خانم دریایی با مقاومت خود ارائه کرده نهفته است؟ شهلا شفیق، جامعه شناس و نویسندۀ مقیم پاریس در پاسخ به این پرسش از جمله گفته است :
“متاسفانه ما هنوز از صدای خانم آهو دریایی در توضیح دلایل و انگیزههای او محروم هستیم و ناگزیریم تصویری را که او با اقدامش به ما ارائه کرده توضیح بدهیم. این تصویر برای جهان تکان دهنده بود و من این را به عینه در واکنشهای مطبوعات و رسانههای فرانسوی می بینیم که جملگی خانم دریایی را نماد جدید مقاومت زنان در ایران به طور اخص و در جهان به طور اعم تعریف میکنند. این تصویر، اما، بدون در نظر گرفتن متن یا تاریخ سیاسی-اجتماعی مبارزات و مقاومت زنان ایران به ویژه علیه حجاب اجباری طی چهل و پنج شش سال گذشته قابل فهم نیست. زیرا، حجاب اجباری پرچم سرکوب ایدئولوژیک در ایران است که از خلال سرکوب تن زنان صورت می پذیرد. به عبارت دیگر، کنترل و مهار تن زنان پرچمی است برای مهار و کنترل کل جامعۀ ایران و تحمیل ایدئولوژی تمامیت خواه اسلامگرایان حاکم بر این کشور.
از یاد نبریم که حجاب سوزان از اقدام های برجستۀ خیزش “زن، زندگی، آزادی” پس از کشته شدن مهسا امینی به دست پلیس گشت ارشاد بود وقتی که معترضان در خیابانها از جمله فریاد می زدند : “هیز تویی، هرزه تویی، زن آزاده منم” و حکومت و حکومتیان نیز معترضان را به تبلیغ برهنگی از خلال ضدیت شان با حجاب اجباری متهم می کردند…
در هر حال، اقدام آهو دریایی شوکی بزرگ و در عین حال نوعی انتظار برای حرکت بعدی در جامعۀ ایران ایجاد کرد. اکنون همه منتظرند ببینند که اقدام بعدی چیست؟ آنچه واضح است این است که جامعه در اقشار و گرایشهای مختلفش رفته رفته به حمایت از این زن جوان روی آورده و او را نه فقط اسیر نظام اسلامی می داند، بلکه اقدام او را ادامۀ مبارزات چهار و نیم دهۀ گذشتۀ زنان علیه تحمیل حجاب اجباری تعریف میکند.
چنانکه پیش از این گفته و نوشتهام تن زنان مکانی سیاسی است و در جمهوری اسلامی ایران این مکانیّت سیاسی را عریانتر از هر جا می بینیم، زیرا، حجاب اجباری پرچم این نظام است و جمهوری اسلامی این پیام را به جهان می دهد که تن زنان یک مکان سیاسی است و می خواهد با تحمیل حجاب اجباری این تن و از این رهگذر کلیّت جامعۀ ایران را مهار و کنترل کند. تصویری که آهو دریایی با اقدام خود، با نیمه برهنه کردن خود در واکنش به تحمیل حجاب اجباری ارائه می کند، این است : من تسلیم این تحمیل نمی شوم. این پیامی است که اقدام آهو دریایی به کل جامعۀ ایران منتقل میکند. یعنی این که آزادی زنان ایران شرط آزادی ملت ایران است. خیزش “زن، زندگی، آزادی” نشان داد که ملت ایران هم این پیام را خوب فهمیده و پذیرفته است و به همین خاطر شعار “زن، زندگی، آزادی” را به عنوان نقشۀ ایران آینده می داند. خوب که بنگریم، می بینیم که به جز این نیز راهی برای خروج از وضعیت اسفباری که رژیم اسلامی ایران طی این چهل و پنج و شش سال به وجود آورده، باقی نمانده است.