هیوا بێسارانی، شهروندخبرنگار، سقز
ناترازی انرژی کار را به ناترازی و شاید نابودی آموزش و پرورش رسانده است، به محض اینکه هوا سرد یا هشدار هواشناسی صادر میشود، همه نگاهها به سمت موبایلها میرود که آیا مدارس تعطیل میشوند؟!اگرچه در تقویم سال تحصیلی جاری چهار روز تعطیلی رسمی گنجانده شده است، اما تنها در هفته جاری در استان «کردستان»، مدارس سه روز به علت برودت هوا و یک روز هم بهدلیل ۲۲ بهمن، سالگرد پیروزی انقلاب ۵۷ تعطیل بوده است. همچنین، در روزهای گذشته مواردی از تعطیلی و یا شروع به کار مدارس با چند ساعت تاخیر اعمال شده است. این موضوع بر دامنه نگرانیها در باب آموزشوپرورش و افت تحصیلی دانشآموزان افزوده است. کارشناسان حالا با ابراز نگرانی، از تاثیر عدم برنامهریزی آموزش و پرورش در شرایط بحرانی و تاثیر برگزاری کلاسهای غیرحضوری میگویند.
***
در هفته گذشته، هواشناسی ایران بارها هشدار داد که بارندگی و بارش برف میتواند خطرآفرین باشد. مسیرهای عبور دانشآموزان خصوصا در مناطق روستایی با معضل مواجه شده است و از سوی دیگر، ناایمن بودن برخی از مدارس از لحاظ ابزار گرمایشی نیز معضل دیگری است.
یک کارشناس حوزه آموزش و پرورش به شهروندخبرنگار «ایرانوایر» میگوید: «همه از اوضاع انرژی و ناترازیهای موجود خبر داریم، اما نباید آخرین راهکار را در اولین قدم انجام دهیم! گناه آموزش چیست که باید به پای مشکل انرژی بسوزد؟ از چند سال گذشته هشدار داده میشد که باید با سرمایهگذاری خارجی وضعیت را سامان داد، عواقب وضعیت انرژی اما اکنون نمایان میشود و آموزش نیز به همین وضعیت دچار شده است.»
این کارشناس هشدار میدهد که چه بسا عواقب بیتوجهی به این مساله در سالهای بعد و در ابعاد گستردهتر نمایان شود: «با این تفاوت که شاید بتوان انرژی را به طریقی از جمله جذب سرمایهگذار و یا رفع تحریم و فروش نفت و ورود پول به داخل کشور حل کرد، اما با عدم آموزش چه میتوان کرد؟ آیا هیچ فکر شده است که یک هفته دور بودن کودک از فضای مدرسه و آموزش و همنشینی و همزیستی با همسالان چه عواقبی میتواند داشته باشد؟ طبیعتا به هیچکدام از این موضوعات فکر نشده است.»
تعطیلی مدارس و دانشگاهها توسط «کارگروه استانی مدیریت بهینه مصرف سوخت و ناترازی انرژی» مستقر در استانداری و با ریاست استاندار اعلام میشود. اما این اعلامها بدون در نظر گرفتن آرا و نظرات کارشناسان حوزه آموزش و یا والدین صورت میگیرد.
کارشناس حوزه آموزش و پرورش در همینباره میگوید: «معمولا هر شهرستان شورایی به نام شورای آموزش و پرورش وجود دارد و شورای آموزش و پرورش استان هم نهاد فرادست شوراهای شهرستانی است. در این شوراها افراد حقیقی و حقوقی از جمله نماینده معلمان و نماینده اولیا حضور دارند. اما تاکنون دیده و یا شنیده نشده است که در کارگروه مدیریت بهینه مصرف سوخت و ناترازی انرژی از نظرات این دو طیف استفاده شود. معمولا هواشناسی از یک طرف و نهادهای مرتبط با سوخت و انرژی از طرف دیگر نظرات خود را ارایه میدهند و استاندار با تشخیص خود و یا نظرات افراد حاضر در جلسه، نظر نهایی را اعلام میکند. در حالیکه اگر از کارشناسان حوزه آموزش و پرورش هم در این کارگروه باشند حتما مشکلات تعطیلی مدارس و عواقب آن بررسی میشود.»
البته نتایج این تصمیمات، قربانیان دیگری هم دارد و و آن معلمان و والدین هستند. یک معلم در پی اعلام تعطیلی مدارس در روز سهشنبه ۲۳بهمن۱۴۰۳ که در ساعت ۱۰ شب یک روز قبل آن اعلام شده، به شهروندخبرنگار ایرانوایر میگوید: «اگر قرار بر تصمیم به تعطیلی و آموزش غیرحضوری است باید زودتر اعلام شود، ساعت ۲۲ زمان مناسبی برای این اعلام نیست. چرا که در این زمان دیگر فرصتی برای آماده کردن محتوا و آمادگی تدریس در فضای مجازی باقی نمیماند.»
همین مساله و گرفتاری دامن والدین را هم گرفته است. یک زن شاغل برای ایرانوایر میگوید: «در طول یک هفته بچهام به مدرسه نرفته است. تنها یکی از این روزها ادارات تعطیل بود و مابقی را باید سر کار حاضر میشدم. من مانده بودم و بچهام که چگونه ممکن است از تبلت و یا موبایل برای آموزش غیرحضوری استفاده کند! شبهایی که دیرهنگام تعطیلی اعلام میشود اوضاع بدتر است. من تمام برنامهریزیها از جمله جدا کردن کتاب و تهیه غذا و لقمه روز مدرسه را برای حضور کودک در مدرسه انجام دادهام اما به یکباره شب ساعت ۱۰ اعلام میشود که مدرسه تعطیل است. تمام آنچه را که رشتهام پنبه میشود!»
افت تحصیلی دانشآموزان؛ نتیجه آموزش غیرحضوری
این اوضاع در حالی پیش میرود که پیش از این هشدارهای مکرری در رابطه با وضعیت تحصیلی دانشآموزان و افت معدل آنها اعلام شده بود. روزنامه «فرهیختگان»، وضعیت معدلها را «قرمزِ قرمز» اعلام کرده بود.
فرهیختگان در روز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ نوشته است که طبق اطلاعات منتشر شده از سوی وزارت آموزشوپرورش، میانگین کشوری نمرات دانشآموزان در امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۲ در رشته تجربی ۲۳.۱۱، رشته ریاضی ۱۰.۷۹، رشته انسانی ۸.۷۵ و در رشته معارف ۱۰.۵۶ بوده است.
درحالیکه سال ۱۴۰۱ میانگین نمرات دانشآموزان برای رشته علوم تجربی ۱۳.۰۲، رشته ریاضی و فیزیک ۱۲.۶۴، رشته ادبیات و علوم انسانی ۱۰.۲۰ و رشته علوم و معارف اسلامی ۱۲.۰۱ اعلام شده بود.
میتوان معدلها را با سال ۱۴۰۰ هم مقایسه کرد. بهطوری که رشته علوم تجربی ۱۳.۱۸، رشته ریاضی و فیزیک ۱۲.۳۵، رشته ادبیات و علوم انسانی ۱۰.۴۲ و رشته علوم و معارف اسلامی ۱۲.۰۴ ثبت شده است. در سال ۱۳۹۹ نیز معدل دانشآموزان برای رشته علوم تجربی ۱۳.۷۳، رشته ریاضی و فیزیک ۱۳.۵۰، رشته ادبیات و علوم انسانی ۱۱.۳۴ و رشته علوم و معارف اسلامی ۱۲.۸۶ را نشان میدهد.
مقایسه همین میانگین معدلها هم به روشنی نشان میدهد که بهمرور دانشآموزان با افت تحصیلی مواجهاند.
کارشناس آموزش و پرورش در مورد این آمار میگوید: «اگرچه عوامل زیادی در این شرایط و نتایج دخیلاند اما بخشی از این نتایج حاصل دوران کرونا و آموزشهای غیرحضوری بود که اکنون در نتایج معدل دبیرستانیهای نمایان میشود. افت معدل در سالهای پس از کرونا مشهود است و اگر بحران انرژی اینطور ادامه پیدا کند و دانشآموز از حضور فیزیکی بیبهره شود در کنار سایر عوامل موثر بر آموزش و پرورش باید منتظر نتایج بدتر از این هم باشیم.»
از: ایران وایر