على اکبر ناطق نورى و بیان یک حقیقت تلخ

سه شنبه, 17ام مرداد, 1396
اندازه قلم متن

على اکبر ناطق نورى اخیرا در یکى از سخنرانى هایش گفته است:
«مرجع مردم، امروز الزاماً روحانیت نیست.»

شنیدن این حقیقت از زبان یک روحانى در حد و تراز على اکبر ناطق نورى، نشان دهنده ى عمق فاجعه اى ست که روحانیت با آن رو به رو است.

روحانیت در ایران، به لحاظ وجود این باور استوار که در ارتباط با جهان ماوراء طبیعى ست، همواره نقش مهمى در زندگى اجتماعى مردم داشته است. روحانیت، در سطوح بالا، پاسخگوى سوالاتى بوده که جواب دادن به آن ها از انسان عادى بر نمى آمده است. وزن روحانیت در گذشته، وزن یک فلسفه دان و یک پاسخ دهنده به شبهات فلسفى و مذهبى بوده است.

اما این مقام، که به دست آوردن اش بسیار دشوار است مى توانسته و مى تواند به راحتى از دست برود چرا که روحانیون هر قدر هم خود را متصل به آسمان بدانند، بالاخره انسان اند و گرفتار ضعف هاى رفتارى و اخلاقى که هر انسانى به آن مبتلاست.

یک اندیشمند، مى تواند یک فرد باشد، و یک فرد بماند، و هیچ هوادار و طرفدارى نداشته باشد، و اندیشه اش، سال ها نا آشنا بماند، و بعد از سال ها، این اندیشه سر بر کشد، یا در لابه لاى قفسه ى کتابخانه ها گم شود و وجودش هرگز درک نشود.

اما یک روحانى، وجودش و اصولا، دلیل بودن اش، وابسته است به باور مردم به او. مهم نیست آن چه یک روحانى مى گوید راست باشد یا علمى باشد یا دروغ باشد و خرافى. یک روحانى باید این استعداد را داشته باشد، که دروغ را راست نشان دهد، و آن را به انواع و اقسام حیل و صنایع ادبى و گفتارى، به آسمان بچسباند، و مردم این دروغ را حتى اگر با منطق انسانى سازگار نباشد بپذیرند و دنباله رو و مقلد آن فرد روحانى شوند.

اما این وابستگى، به رشته نخ نازکى وصل است، یعنى کافى ست، روحانیون در جوار مردم قرار بگیرند، و مردم زشت و زیباى آن ها را از نزدیک ببینند، تا اعتقادشان -حداقل به آن شخص و حداکثر به آن اعتقاد- از میان برود.

سال ١٣۵٧، اتفاقى که افتاد، قرار گرفتن روحانیت در مقابل چشم مردم بود. این جماعت بر این باور خطا بودند، که هر چه بیشتر در مقابل چشم مردم باشند، و از موضوعاتى که در ذهن دارند سخن بگویند، مردم بیشتر جذب آن ها مى شوند حال آن که عکس این موضوع صادق بود.

اگر روحانیت در زمان دسترسى نداشتن به وسایل ارتباط جمعى، اعتبارى داشت، به خاطر جدا بودن اش از متن مردم بود و مردم در اثر این جدایى روحانیت را از جنس دیگرى مى دیدند و سخن او را از جنس دیگرى مى دانستند.

روحانیت شیعى-ایرانى، همانند روحانیت ادیان دیگر، راز مرعوب دانش و دانایى کردن هواداران اش عبارت بود و هست از سخن گفتن و ذکر اوراد و کلماتى که مردم معنى شان را در نمى یابند. روحانیت ایرانى، با استفاده از جملات و الفاظ مغلق عربى، عمرى براى خود اعتبار دانایى کسب کرد، ولى با پیروزى انقلاب ۵٧، همین روحانیت پا به زمینى گذاشت که متعلق به مردمان زمینى بود، و شروع کرد به توضیح و توجیه مسائل پیچیده ى فقهى و فلسفى به زبان فارسى، و بعد از آن وارد عرصه ى زندگى مردمان عادى شد و نسخه هایى براى مردم پیچید از کتبى مانند کتاب هاى مجلسى و شیخ عباس قمى، و وزن و اعتبار دین، در نزد مردم با فرهنگ و با منطق و داراى عقل سلیم، روز به روز سبک و سبک تر شد، و با پا به عرصه گذاشتن وسائل تصویر بردارى و صدابردارى دیجیتالى، سخنان و رفتارهاى سخیف بسیارى از روحانیت به چشم دیده و به گوش شنیده شد و آن شد که نباید مى شد و روحانیت، نه تنها مرجعیت اش را در نزد بسیارى از مردم از دست داد بلکه خود را مضحکه ى خاص و عام کرد و هر چه جلوتر رفت، رسوایى هاى بیشترى به بار آورْد.

وقتى مرجع تقلیدى در قد و قواره آیت الله مکارم شیرازى، سخن از سفر کردن امام زمان توسط چیزى شبیه به بشقاب پرنده کرد، دیگر عجیب نبود که فلان روحانى، دانش سینمایى و بدن سازىِ خامنه اى را برتر از کارگردان و مربى این رشته هاى فنى بداند و آن دیگرى با جرات و جدیت در مقابل دوربین اظهار دارد که خامنه اى موقع به دنیا آمدن، یاعلى را فریاد مى کرده است.

آرى. ناطق نورى درست مى گوید: «مرجع مردم، امروز الزاماً روحانیت نیست.»

روحانیت به آن سلام و احترامى هم که گاه در خیابان مى بیند و یا در بیت اش عده اى به دستبوسش مى آیند نباید اتکا یا اعتماد کند. این جماعت احترام گذار و دستبوس، کسانى هستند که آن روى دیگر روحانیت را هر روز در یوتیوب و تلگرام مى بینند و به آن ها در نهان و عیان مى خندند.

امروز در دوران دانشِ بسیار وسیع و پراکنده در جهان به وسیله ى اینترنت، نه تنها روحانیت مرجع نیست، بلکه تقریبا هیچ گروه و هیچ شخصیتى مرجعیت تام و تمام ندارد و این مردم هستند که از طریق شبکه هاى پیچ در پیچ اطلاعاتى، «همه ى سخنان را مى شنوند، و بهترین آن ها را بر مى گزینند».

از: گویا


به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.