ایران وایر

با گذشت بیش از یکصد و ده روز از شروع اعتراضات سراسری در ایران، همچنان ابعاد برخورد سلبی و خشونت‌بار حکومت جمهوری اسلامی نسبت به گروه‌های مختلف معترضان در سراسر کشور روشن نیست. آنچنان‌ که سازمان‌های حقوق‌بشری، از بازداشت دست‌کم ۱۹هزار نفر و جان‌باختن بیش از۵۲۰ نفر خبر می‌دهند.

گزارش حاضر، پیرامون کارگران بازداشت شده در ایام اعتراضات و براساس اطلاعات موجود و از طریق منابع داخلی جمع‌آوری شده است. اطلاعاتی که نشان می‌دهد به رغم همه کمبودها در فقدان تشکل‌های صنفی استانی و جو امنیتی، تنها در اعتراضات کارگران پیمانی صنعت نفت و گاز و پتروشیمی در مناطق نفتی جنوب، بیش از ۲۵۰ نفر بازداشت و مدتی بعد با اشکال گوناگونی چون کفالت، وثیقه، تعهد و جریمه نقدی آزاد شده‌اند. اما همان‌طور که از اسامی دقیق آن‌ها اطلاعی در دست نیست، مشخص نشده چه تعداد از آن‌ها پس از آزادی به سرکار خود بازگشته‌، یا اخراج شده‌اند.

«ایران‌وایر» تلاش کرده تا جزییات بیشتری از آنچه در جریان اعتراضات بر گروه‌های مختلف صنفی از جمله معلمان و کارگران رفته، منتشر کند. جدا از کارگرانی که به صورت فردی در اعتراضات حضور یافته و بازداشت شده‌اند، اطلاعات موجود نشان می‌دهد که به دلیل فقدان تشکل‌های مستقل کارگری و صنفی، سرنوشت بسیاری از آن‌ها تا این لحظه رسانه‌ای نشده باشد.

***

صدور حکم یک تا ده سال زندان برای چهار متهم اعتصاب کامیون‌داران

در یکی از آخرین موارد، رییس کل دادگستری استان هرمزگان در ارتباط با اعتصاب کامیون‌داران در این استان اعلام کرده که برای ۴ متهم، احکام یک تا ده سال حبس صادر شده است. به گفته «مجتبی قهرمانی»، رییس کل دادگستری استان هرمزگان: «اتهامات دیگری، از جمله “ارتباط با سرویس‌های معاند و جاسوسی” نیز در پرونده این افراد وجود دارد که در دست بررسی است و احکام آن، در آینده اعلام خواهد شد.» اسامی این چهار نفر اعلام نشده است.

بر اساس گفته رییس کل دادگستری استان هرمزگان، برای یکی از متهمان این پرونده که نامی از او برده نشده، به اتهام «تشکیل و عضویت در گروه با هدف برهم زدن امنیت کشور» ۱۰ سال زندان و متهم دیگری به ۵ سال حبس محکوم شده‌ است. بر اساس احکام صادر شده از دادگاه انقلاب هرمزگان، هر یک از متهمان به عنوان مجازات تکمیلی باید نسبت به تهیه و نصب ۵۰ عدد تابلو و علائم راهنمایی و رانندگی هم اقدام کنند. مجتبی قهرمانی در ادامه اعلام گفته است: «این افراد از اتهام‌های سنگین‌تری از جمله “اخلال در حمل و نقل” و “اخلال در نظام اقتصادی” مبرا شده‌اند، زیرا با استعلامی که از ادارات متولی این حوزه صورت گرفته شده است، در ۳ روزی که متهمان فراخوان داده و اقدام به تحریک و تهدید رانندگان به اعتصاب کرده‌اند، نه تنها اخلالی در امر حمل‌ونقل به وجود نیامده است، بلکه با بی توجهی رانندگان شریف به فراخوان ضد انقلاب و طبق آمار، حدود ۱۱ درصد هم صدور بارنامه‌های حمل و نقل افزایش داشته است.»

آخرین وضعیت کارگران بازداشتی یا آزاد شده

۱- «عباس هاشم‌پور»، فعال کارگری و از اعضای کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل‌های کارگری، روز ۷مهر توسط نیروهای امنیتی شهر اشنویه بازداشت شد. این فعال کارگری پس از ۶۶ روز، با قرار وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی تا زمان پایان مراحل دادرسی، از زندان ارومیه آزاد شد.

۲-  دادگاه «کامیار فکور»، فعال کارگری و دانش‌آموخته‌ جغرافیا و محیط‌‌زیست دانشگاه پیام‌نور بابلسر، ۱۵آذر در شعبه‌ ۱۵ دادگاه انقلاب برگزار شد. پرونده‌ او و همسرش «سروناز احمدی»، مترجم و دانش‌آموخته‌ کارشناسی ارشد مددکاری دانشگاه علوم بهزیستی، به صورت مشترک باز شده بود. آن‌ها با اتهام «اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت ملی» و «تبلیغ علیه نظام» مواجه‌ شده‌اند. این زوج روز ۱۵آبان‌۱۴۰۱ در منزلشان بازداشت شدند. 

کامیار فکور پیش‌تر در تاریخ ۱۸مرداد سال جاری، در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی «ایمان افشاری»، به اتهام «نشر اکاذیب» و «تبلیغ علیه نظام» به سه سال حبس تعزیری محکوم شده است. در صورت تایید حکم در مرحله تجدیدنظر، با اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات اشد، یعنی دو سال زندان برای او اجرا خواهد شد. این فعال کارگری، خرداد سال جاری با وثیقه ۳۰۰ میلیون تومانی، به صورت موقت از زندان اوین آزاد شده بود.

۳- «کامران ساختمانگر»، فعال کارگری و عضو انجمن کارگران ساختمانی کردستان، ۷مهر۱۴۰۱، با یورش نیروهای امنیتی به منزل‌ خود بازداشت شد. او زمان زیادی پس از بازداشت را در بند قرنطینه زندان گذراند و حالا، در بند مجرمان مواد مخدر نگهداری می‌شود، بدون اینکه اجازه استفاده از هواخوری داشته باشد.

این فعال کارگری که در اعتراض به این وضعیت مدتی را هم در اعتصاب غذا گذرانده، در آبان۱۳۹۸ در شعبه‌ اول دادگاه انقلاب سنندج محاکمه و به اتهام‌های «عضویت در حزب کومله کردستان» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام»، به ۶ سال حبس تعزیری محکوم شده بود که پنج سال از این حکم، قابلیت اجرایی دارد. ۱آذر۱۳۹۹، درخواست اعاده‌ دادرسی کامران ساختمانگر، از سوی شعبه ۱۱دیوان عالی کشور رد شد. این حکم از طریق «سامانه ثنا» به او ابلاغ شده بود. این فعال کارگری که از سال ۱۳۹۸ با سپردن وثیقه به صورت موقت آزاد ‌شده بود، در حال حاضر در زندان است.

۴- «ندا ناجی»، کنشگر اجتماعی و حامی حقوق کارگران، ۱۳دی‌۱۴۰۱، بر اساس حکمی که دادگاه انقلاب صادر کرده، به ۸ ماه حبس، ۶۰ ضربه شلاق،  ۱۵میلیون جریمه نقدی، ۲سال‌ ممنوعیت خروج از کشور، ۲سال ممنوعیت استفاده از تلفن هوشمند و ۸۰ صفحه پژوهش با موضوع معین محکوم شده است. او ۱۰مهر۱۴۰۱، به دلیل حضور در مقابل بیمارستان کسری، محلی که «مهسا (ژینا) امینی» در آن بستری شده بود، در تهران بازداشت شد. این کنشگر مدنی پس از بازداشت، بدون حق دسترسی به وکیل با اتهامات «تبلیغ علیه نظام، اخلال در نظم عمومی و اجتماع و تبانی» محاکمه شد.

۵- «پیمان سالم»، فعال کارگری است که ۱۰دی، در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی «عموزاد» محاکمه شده است. او که ۱۷مهر در تهران توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به بند ۲۴۰ زندان اوین منتقل شده بود، از ۱۵آبان در زندان تهران بزرگ نگهداری می‌شود. او برای دو اتهام «اجتماع و تبانی» و «اخلال در نظم عمومی»، به دفاع از خود پرداخته است.

۶-«اسعد مفتاحی»، فعال کارگری دیگری است که هم‌زمان با پیمان سالم در تهران بازداشت شده است. او هم با همین اتهامات روبه‌رو شده و آن‌ها را نپذیرفته است.

۷- «محمد ململی گلزاری»، یکی از کارگران پیمانی پروژه‌های عسلویه که اهل شهر ایذه است، روز ۷آبان‌ در پارک «بی‌بی‌مریم» این شهر بازداشت شد. او در حال حاضر با وثیقه آزاد است.

۸- «کیانوش کردپور» نیز که در در مهر سال جاری و در جریان اعتصاب کارگران پیمانی در عسلویه، به همراه تعداد دیگری از کارگران دستگیر شده بود، ۸آذر با وثیقه آزاد شد.

۹- ۱۰- «فرید کوراوند» و «امید کوراوند»، دو کارگر شاغل در سایت یک بوشهر کنگان، در اعتصاب کارگران پروژه‌ای در همبستگی با اعتراضات سراسری، در روزهای ۱۸و ۱۹مهر بازداشت شده‌اند.

۱۱- ۱۹- «مهدی جهانبخشی»، «علی محمودی»، «هادی مولایی»، «نورعلی بهادری»، «کامبیز مهمدی»، «شاهین نجفی»، «احمد پور»، «فرشید مرادی» و «علی شاپوری»، از کارگران پیمانی پروژه‌های عسلویه که در جریان اعتصاب مهر کارگران پیمانی در عسلویه دستگیر شده بودند، در حال حاضر آزاد هستند.

 ۲۰- «یوسف گرامی‌پور»، شاعر و فعال کارگری سنندجی از ۶آبان در بازداشت است.

۲۱- «امیر چمنی» فعال مدنی و کارگری اهل تبریز، روز ۱۵آبان‌ توسط نیروهای امنیتی در تبریز بازداشت و به زندان تبریز منتقل شده است. او در ۱۱شهریور۱۳۹۷ نیز  توسط شعبه اول دادگاه انقلاب تبریز به ریاست قاضی «حمل‌بر»، به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام به نفع گروه‌های مخالف نظام» به تحمل شش ماه حبس تعزیری محکوم شد و ۲۶آذر همان سال، راهی زندان شده بود. آقای چمنی که دارای مدرک کارشناسی ارشد رشته حقوق است، قبل از آن نیز به زندان و شلاق محکوم شده بود.

۲۲-۲۳- «مهدی فاضلی» و «صمد محمدی کجاباد»، دو فعال کارگری تراکتور سازی تبریز هستند که در جریان اعتراضات تبریز بازداشت و زندانی شده‌اند.

۲۴- «سعید طاهری»، فعال کارگری در استان کهگیلویه‌و‌بویراحمد است که بر اساس گزارش کمیته پیگیری وضعیت بازداشت شدگان اعتراضات، در این استان بازداشت شده است. از وضعیت او اطلاع دیگری در دست نیست.

۲۵-«عرفان کهزاد» از فعالان کارگری ساکن کرج است. نیروهای امنیتی روز ۴مهر او را در خانه شخصی خود بازداشت کردند. عرفان کهزاد پس از اصابت گلوله در جریان اعتراضات در خانه بستری بود که ماموران با شکستن در خانه‌، او را بازداشت و با خود بردند. این فعال کارگری پس از یک‌ ماه بازداشت موقت در زندان رجایی‌شهر کرج، به زندان قزلحصار منتقل شده است. او ۲۴ روز در سلول انفرادی و ۷ روز در بند عمومی رجایی‌شهر به سر برده است.

۲۶- «آزاد خوانچه‌ زر»، فعال کارگری و عضو کانون دفاع از حقوق کودکان مریوان است. روز ۲۹آذر، با یورش نیروهای امنیتی، در منزل خود توسط نیروهای امنیتی در مریوان بازداشت و بدون ارائه برگه قضایی و تشریح اتهام انتسابی، به مکان نامعلومی منتقل شده است. این فعال اجتماعی درسال‌های گذشته چندین بار توسط نیروهای امنیتی بازداشت و زندانی شده است. دادگاه انقلاب شهرستان مریوان، اوایل سال جاری او را به اتهام «مشارکت در برگزاری مراسم روز جهانی کودک، جشن آدم‌برفی‌ها، روز جهانی زن و شرکت در تجمعات غیرقانونی علیه قتل‌های ناموسی»، برای اقدام علیه امنیت ملی به شش ماه حبس تعزیری و دو سال حبس تعلیقی محکوم کرده بود.

۲۷- «خبات اسدی»، کارگر ساختمانی سنگ‌کار اهل مریوان که در سنندج مشغول به کار بوده است، در روزهای ابتدایی اعتراضات در محله حاجی‌آباد سنندج با شلیک نیروهای سرکوبگر به شدت مجروح شده و توسط نیروهای امنیتی به مکان نامعلومی منتقل می‌شود. تا این لحظه هیچ اطلاعی از وضعیت و محل نگهداری این کارگر در دست نیست. خانواده او با وجود تمام پیگیری‌ها و نگرانی از وضعیت سلامت او، از طرف نهادهای امنیتی پاسخی دریافت نکرده‌اند‌. این کارگر ساختمانی که از بیماری دیابت رنج می‌برد، قبلا تحت عمل جراحی قرار گرفته و انگشتان پای خود را از دست داده است.

۲۸-«اسماعیل عبدیانی» کارگر اهل سقز، از روز سه‌شنبه۱۰آبان بر اساس گزارش «هه نگاو»، در محل کارش واقع در شهر بانه، توسط نیروهای حکومتی ربوده شده است. اطلاعی از سرنوشت و محل نگهداری‌ او در دسترس نیست.

۲۹- «امیر شهابی»، کارگر نانوایی ساکن سنندج است. او بر اساس اطلاعات کمیته پیگیری وضعیت بازداشت شدگان، در جریان اعتراضات این شهر بازداشت و زندانی شده است. اطلاع دیگری از او در دسترس نیست.

۳۰- «رضا اسدآبادی»، روزنامه‌نگار حوزه کارگری خبرگزاری «ایلنا»، ۲آذر از سوی ماموران اطلاعات سپاه در تهران بازداشت، و به زندان اوین منتقل شد. او در حال حاضر با قید وثیقه آزاد است.

۳۱- «مریم وحیدیان»، روزنامه‌نگار حوزه کارگری خبرگزاری «ایلنا» ۶آذر با حمله ماموران امنیتی به مراسم تولدش، بازداشت شد. در جریان این بازداشت، موبایل و لپتاپ او و تلفن همراه تمامی میهمانان توسط ماموران توقیف شد. او ۸ دی‌ با قید وثیقه آزاد شده است.

۳۲- «مظفر صالح‌نیا»، عضو هیات مدیره اتحادیه آزاد کارگران ایران، روز۳۰شهریور، در شهر سنندج بازداشت شده است.

۳۳- «لطف‌ا‌لله احمدی»، از فعالان مدنی و کارگری شناخته شده شهر سنندج، ۲۷شهریور، در جریان تجمع اعتراضی مردم سنندج به کشته شدن مهسا (ژینا) امینی، توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. او ۱۶مهر با تودیع قرار وثیقه به صورت موقت و تا پایان مراحل دادرسی آزاد شده است. این فعال کارگری، علاوه بر فعالیت در حوزه کارگران، از اعضای فعال گروه کوهنوردی «چل‌چه‌مه» سنندج، به عنوان یک نهاد مستقل مدنی در حوزه فعالیت‌های زیست‌محیطی و مدنی استان کردستان است.

۳۴- «امجد ساعدی»، از فعالین کارگری و مدنی ساکن مریوان، برای دومین بار در جریان اعتراضات سراسری، روز شنبه۱۷دی‌، توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. از دلایل بازداشت و محل نگهداری او، اطلاعی در دست نیست.

۳۵- «خالد حسینی»، فعال کارگری ساکن شهر سنندج هم، ۳۱شهریور  توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. او که در حال حاضر با قید وثیقه آزاد است، از فعالین شناخته شده جنبش کارگری شهر سنندج و یکی از اعضای کمپین «نه به اعدام» است.

۳۶- «داوود رضوی»، عضو هیات مدیره سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه، ۵مهر۱۴۰۱ بازداشت و به سلول‌های‌ انفرادی در بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شد.

خانواده این عضو زندانی سندیکای کارگران شرکت واحد، روز ۲۷آذر اعلام کردند: «او در یک تماس کوتاه ۲ دقیقه‌ای غیرمنتظره که در ساعت ۲۳:۳۰ روز ۲۷آذر با خانواده داشته، تنها اطلاع می‌دهد که در حال انتقال از زندان اوین به زندان تهران بزرگ است و قرار است به بند ۶ این زندان منتقل شود. او از علت این انتقال ناگهانی، سخنی نگفته است.» آن‌ها روز ۲۴آذر، پس از معطلی و انتظار فراوان، موفق به ملاقات کابینی با داوود رضوی شده بودند.

۳۷- «مهدی کرمی آشتیانی»، کارگر شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، متولد ۱۸فروردین۱۳۵۱ و از کارمندان این شرکت، از روز شنبه ۹مهر۱۴۰۱ ناپدید شده و کسی از او خبر ندارد. «فرزاد صیفی‌کاران»، روزنامه‌نگار ساکن هلند در یک رشته توییت نوشته است: «هنگامی که او با خودروی شخصی‌ خود از مقابل دانشگاه علم و صنعت عبور می‌کرده، برای دانشجویانی که شعار می‌دادند اقدام به بوق زدن کرده است. به همین علت، نیروهای امنیتی به خودروی او حمله کرده و با باتوم آینه‌ها و شیشه ماشین او را می‌شکنند. او تلاش می‌کند تا با خودرو از دست ماموران فرار کند، اما ماموران خودروی او را به گلوله می‌بندند. به نظر می‌رسد آقای کرمی آشتیانی در این ماجرا، زخمی و سپس بازداشت شده است، چرا که بعد از این، هیچ‌کس از او خبری ندارد. تلاش خانواده او برای مطلع شدن از سرنوشت او طی مراجعات مکرر به زندان اوین بی‌نتیجه مانده است.»

۳۸- «آرمان نوری زاد»، یک کارگر ساختمانی سنندجی است که روز ۳۱شهریور در این شهر بازداشت شده است. از سرنوشت او اطلاع دیگری در دست نیست.