رادیو فردا
یک گروه مستقل پژوهشی متشکل از دانشگاهیان، پژوهشگران و خبرنگاران تحقیقی در داخل و خارج از ایران به تازگی موفق به ثبت اطلاعات بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ نفر از اعدام شدگان سال ۱۳۶۰ شدهاند. این گروه با نام «راستیاد» بر مبنای بررسی اعلامیههای رسمی نهادهای قضایی جمهوری اسلامی و تطبیق آنها با باقیماندههای قبرهای اعدام شدگان سال ۱۳۶۰ این آمار را ارائه داده است.
«راستیاد» میگوید تحقیقاتش دو سال به طول انجامیده و متکی بر یک کار میدانی گسترده در آرامستان بهشت زهرای تهران و بررسی دقیق بیش از ۲۵۰ سند از اطلاعیههای دادگاهها و دادستانیهای انقلاب، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و تمام فهرستهای سازمانهای حقوق بشری و گروههای سیاسی است.
«راستیاد» خود را وابسته به نهاد یا سازمان خاصی نمیداند و میگوید تمام منابع و امکانات مالی، انسانی، فنی و تخصصی آن از سوی اعضایش تأمین شده است.
این گروه یافتههایش را برای انتشار در اختیار رادیوفردا قرار داد.
بر مبنای این تحقیقات اعدامهای سال ۱۳۶۰ در دستکم ۸۵ شهر ایران انجام شد و طیف گستردهای از تمام گروههای سیاسی و اعتقادی مخالف یا منتقد حکومت جمهوری اسلامی را در آن زمان در بر میگرفت.
«راستیاد» میگوید در جریان تحقیقاتش توانسته است برای اولین بار بر مبنای یک کار تحقیقاتی میدانی طولانی در ۵ قطعه آرامستان بهشتزهرای تهران به اطلاعاتی پیرامون تاریخ دقیق خاکسپاری برخی چهرههای سیاسی و نیز ثبت بیش از ۱۰۰ مورد اعدام زیر ۱۸ سال در سال ۱۳۶۰ دست یابد.
تحقیقات «راستیاد» نشان میدهد دامنه اعدام افراد زیر ۱۸ سال در سال ۱۳۶۰ حتی به کودک ۱۱ ساله هم رسیده بود.
بررسیهای رادیوفردا هم مشخص میکند دادگاهها و دادستانیهای انقلاب در اطلاعیههایشان انجام اعدام در سال ۱۳۶۰ توسط سایر زندانیان و همینطور عدم دفن افراد مطابق فرایض اسلامی و در قبرستانهای مرسوم را بیان کرده بودند.
یافتههای این تحقیقات میتواند به طور مستند ابعاد گسترده خشونت حکومتی در سال ۱۳۶۰ را ثبت و آن را به عنوان یکی از پرخشونتترین سالهای پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ اثبات کند. اهمیت این موضوع در نوعی فراموشی نسبی شدت خشونتهای سال ۱۳۶۰ و تعداد بسیار زیاد اعدامهای حکومتی در قالب تیرباران در آن سال است.