مرتضی رمضانی، معاون گردشگری منطقه آزاد کیش، روز شنبه ۲۳ اردیبهشت به رسانه‌های داخل ایران گفت که این درخت از «حدود چهار، پنج سال پیش خشک شده بود» اما چون یکی از شاخه‌های آن هنوز برگ سبز داشت، برای احیا و حفظ آن تلاش می‌شده است.

او توضیح داد «هرس غیر اصولی» این درخت از سوی افرادی از شرکت عمران، آب و خدمات کیش که در این زمینه «دانش و مهارت نداشتند و از ظرافت بی‌بهره بودند» سبب خشک شدن انجیر معابد کیش شده است.

به گفته این مقام مسوول، درخت کهنی که جاذبه گردشگری بود، خشک شد، مرد و اکنون شاهد «تظاهرات قارچ سیاه» است اما حتی حالا هم «اقدامات حفاظتی و پیشگیرانه» برای منتشر نشدن این قارچ‌ها انجام نمی‌شود.

معاون گردشگری منطقه آزاد کیش گفت که «عاملان نابودی این اثر گردشگری» به واحد تخلفات اداری معرفی می‌شوند اما در عین‌ حال یادآوری کرد این میراث طبیعی کهن «ثبت ملی نشده بود».

رمضانی علت اصلی نابودی درخت انجیر معابد کیش را «نگاه فضای سبزی به محیط‌ زیست» خواند اما وعده داد که درختان دیگر این جزیره در حال مستندسازی شدن برای ثبت در فهرست آثار ملی و حفاظت هستند.

پیش از این اما تک درخت روستای دَرَک چابهار هم که از آتش‌سوزی نجات پیدا کرده بود، اسفند ۱۴۰۰ در نهایت با اره برقی قطع شد.

قبل از آن و در بهمن ماه سال ۹۹ هم درخت انجیر معابد چند ۱۰۰ ساله روستای کوه بن که یکی از جاذبه‌های گردشگری استان سیستان و بلوچستان به شمار می‌رفت، به دلیل رسیدگی نکردن مسوولان شکست و از بین رفت.

اکنون هنوز حدود دو هزار درخت کهنسال در ایران زنده‌اند اما کم‌تر از ۱۰۰ مورد آن‌ها در فهرست آثار ملی ثبت شده‌اند.

چالش‌های طبیعی چون خشکسالی و تغییرات اقلیمی و مشکلات انسانی و مدیریتی مانند ساخت و ساز بی‌رویه و حفاری غیرمجاز یا غیر‌اصولی اطراف درختان، حیات این درختان را تهدید می‌کنند.