خلاصۀ بحث پیرامون کردستان
۱- اصالت تمام کردها ایرانی است و همه از ایران جدا شدهاند.
۲- حرکات تجزیهطلبانۀ برخی کردهای ساکن در ایران صرفاً با حمایت کشورهای بیگانه قدرت گرفته و فاقد اصالت بودهاند. مثلاً حرکت قاضی محمد در نهایت مهاباد را تبدیل به یکی از اقمار شوروی و گرفتار دیکتاتوری استالینی میکرد. تمام این اقدامات هم به محض رفع پشتیبان خارجی به سرعت شکست خوردهاند.
۳- کردها نه در زمان مشروطه به سمت تجزیهطلبی رفتند و نه در دولت آزاد دکتر مصدق کمترین مشکلی بابت مطالبات قومی کردها وجود داشت. پس از انقلاب هم تنشها با توجه به اختلافات مذهبی شیعه و سنی بالا گرفت اما آن هم مشخص بود به جائی نخواهد رسید و شکست خورد.
۴- فدرال شدن ایران در کوتاه مدت ناممکن است زیرا کردستان نه استقلال مالی دارد و نه زبان واحد بین کردها هست و مشکلات دیگری هم وجود دارد. ولی پس از تثبیت دموکراسی و آرامش میتوان هر راهی را بررسی کرد و شاید حتی به سمت فدرالیسم و چند زبانه شدن نظام آموزشی حرکت گردد.
۵- اکنون برای ایران بهترین راه حل مشکل کردستان گسترش دموکراسی سکولار و همزمان گسترش شوراها است که تمام مناطق در مدیریت بومی دخالت داشته باشند و بتوانند فرهنگ بومی را تقویت کنند.
۶- وضع کردهای خارج از ایران متفاوت و با توجه به اینکه از کشور دیگری جدا شدهاند، فدرالیسم برای آنها معقول به نظر میرسد. ایران هم باید با تمام قوا از حقوق اقوام جدا شده از کشور حمایت کند که هم به نفع تثبیت حقوق بشر و دموکراسی و هم در راستای منافع ملی ایران است.
خلاصه نهائی سخن آنکه بهترین راه برای کردستان ایران تلاش برای ایجاد دموکراسی در کل کشور است که در کنار آن شوراها نیز در تمام مناطق گسترش یابند و به نیازهای بومی کمک کنند. فدرالیسم حداقل در شرایط کنونی برای ایران ناممکن ولی برای کردهای خارج از ایران نکات مثبتی دارد.
حمیدرضا مسیبیان(Hamosaieb@yahoo.com)
کرمانشاه – ۲۶ دی ۱۳۹۵
برای مطالعه متن کامل نوشته با فرمت پی دی اف لطفا اینجا کلیک کنید