بریتانیا، آمریکا و روسیه تزریق همگانی واکسن کرونا را پیش از پایان ماه جاری میلادی آغاز می کنند

در حالی که مقام‌ها در ایران می‌گویند برای خرید حدود ۲۰ میلیون دوز واکسن کرونا به سد تحریم‌های بانکی آمریکا برخورد کرده‌اند، یک سخنگوی کنسرسیوم کواکس گفته مانع قانونی بر سر راه تهران برای خرید واکسن کرونا وجود ندارد. همزمان تحلیل‌گران می‌گویند احتمالا بلاتکلیفی و سردرگمی که تحریم‌های چند لایه آمریکا علیه نظام ارزی و بانکی ایران به وجود آورده می‌تواند علت تعلل یا تردید بانک‌ها برای کار کردن با ایران باشد.

روز دوشنبه، هفتم دسامبر، ابتدا عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی گفت: “از آنجا که خرید واکسن کرونا (covax) بایستی ازمسیر رسمی سازمان جهانی بهداشت انجام گیرد، تاکنون هر طریقی برای پرداخت و انتقال ارز مورد نیاز، به خاطر تحریم غیرانسانی دولت آمریکا وضرورت اخذ مجوز اوفک، با مانع مواجه شده است”.

کواکس (covax) طرحی است که در آن هفتاد و شش کشور ثروتمند جهان متعهد شده‌اند به یک برنامه جهانی واکسن کرونا با هدایت سازمان جهانی بهداشت ملحق شوند. هدف از این برنامه کمک به خرید و توزیع عادلانه واکسن کرونا است. ایران هم عضو این کنسرسیوم است.

همزمان روزنامه آمریکایی واشنگتن پست هم روز دوشنبه در گزارشی که به همین موضوع اختصاص داشت نوشت که یک سخنگوی کواکس روز جمعه گذشته (۴ دسامبر) به این روزنامه گفته: “هیچ مانع قانونی بر سر راه ایران برای تهیه واکسن وجود ندارد.”

واشنگتن پست نوشته: “یک سخنگوی کواکس گفته ایران توانسته مجوز لازم از دفتر ویژه نظارت وزارت دارایی آمریکا بر اموال خارجی (اوفک) را با هدف استثناء قائل شده برای پرداخت هزینه‌های خرید واکسن را دریافت کند و به همین علت هیچ منع قانونی بر سر خرید واکسن از سوی ایران به واسطه کواکس وجود ندارد”.

با این حال، واشنگتن‌پست ارزیابی کرده که: “ناظران معتقدند با وجود مجوز اوفک، تحریم‌های بانکی آمریکا علیه ایران -که همچنان هم در حال تحکیم یافتن است- خط قرمزهای متعددی را بر سر دسترسی به اقلام پزشکی و انسان‌دوستانه قرار داده‌اند.”

اسفندیار باتمانقلیچ از نشریه بورس و بازار که بر اخبار تعاملات اقتصادی میان اروپا و ایران متمرکز است به واشنگتن پست گفته: “دولت دونالد ترامپ از شفاف کردن جزئیات تحریم‌ها و دستورالعمل‌هایی که موسسات مالی برای دانستن چگونگی ارتباط با ایران نیاز دارند، عمدا سرباز می‌زند.”

آقای باتمانقلیچ افزوده حتی با وجود معافیت‌های دفتر اوفک وزارت دارایی آمریکا “فضای ترس و نگرانی از نقض تحریم‌ها موجب شده بانک‌های خارجی ندانند و یا نخواهند که با ایران مراوده مالی برقرار کنند” حتی اگر که این معامله قانونی و مجاز خوانده شده باشد.

محسن زرکش، وکیل حقوقی متخصص در تحریم‌های ایران در واشنگتن هم به این روزنامه گفته: “کاملا قابل پیش‌بینی است که پیچیدگی‌های کوچک و بزرگ بر سر راه معاملات ارزی ایران با کنسرسیوم کواکس روی دهد… به همین علت خرید و تهیه واکسن از سوی ایران نیازمند اقدامات و ملاحظات بیشتر و هدفمند است تا شرکت‌های بین‌المللی قادر به تامین نیازهای ایران شوند.”

این در حالی است که پیش‌تر مقام‌های ایران درباره خرید واکسن کرونا ابراز امیدواری کرده بودند.

اما اکنون رئیس بانک مرکزی در یادداشتی نوشته: “صندوق بین‌المللی پول با فشار و تهدید آمریکا، و‌ علیرغم اذعان به حق ایران و عدم وجود هیچ‌گونه مانع اقتصادی یا حقوقی، حتی جرأت مطرح کردن وام بشر دوستانه ایران در هیئت مدیره صندوق را پیدا نکرد”.

عبدالناصر همتی اضافه کرد که “کره جنوبی، بابت انتقال پول از مسیر U-turn دلار برای خریدهای بشردوستانه، نتوانست تضمینی برای عدم مصادره پول بانک مرکزی ایران توسط دولت آمریکا درهنگام انتقال بدهد”.

رئیس بانک مرکزی در عین حال اعلام کرده “خریدواکسن از دیگر کشورها نیز در دستور کار همکاران وزارت بهداشت قرار دارد”.

اظهارات آقای بهمنی در حالی عنوان می‌شود که مسعود مردانی، فوق متخصص بیماری‌های عفونی و عضو ستاد مقابله با کرونا ایران گفته است که “با توجه به تولید انواع واکسن کرونا در دنیا که به تدریج تاییدیه‌های سازمان‌های معتبر را اخذ می‌کنند و تلاش سازمان بهداشت جهانی برای دسترسی ارزان کشورها به این واکسن، پاندمی کرونا تا یکسال آینده در دنیا مهار می‌شود” و “تحریم‌ها نیز هیچ تاثیری در توزیع واکسن کرونا نخواهد داشت”.

آقای مردانی همچنین با اشاره به کنسرسیوم کواکس گفت که “خوشبختانه تلاش برای تولید واکسن معتبر کرونا در دنیا به نتایج خوبی رسیده و حدود دو سوم کشورهای دنیا از جمله ایران در کمیته واکسن سازمان بهداشت جهانی” عضو هستند و قرار است در سه ماهه اول سال آینده میلادی نیم میلیارد واکسن توزیع شود.

این عضو ستاد مقابله با کرونا ایران درباره چگونگی توزیع واکسن در ایران گفت: “بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی واکسن کرونا در گام اول در اختیار گروههای پر خطر شامل سالمندان، بیماران مزمن قلبی، ریوی، مبتلایان به دیابت، افراد دچار ضعف ایمنی مانند مبتلایان به سرطان و کادر بهداشت و درمان قرار می گیرد که در جمعیت ۸۰ میلیونی ایران حدود ۲۰ میلیون نفر است”.

از: بی بی سی